در رابطه با سقط جنین اطلاعات غلط زیادی وجود دارد. این اطلاعات شامل طیف بزرگی از باروهای غلط اجتماعی، اخلاقی، فرهنگی، پزشکی و… میشود. شاید شما هم این اطلاعات را شنیده باشید. ولی هر چه میشنوید را باور نکنید. یکی از رایجترین باورها در رابطه با سقط جنین به ناباروری برمیگردد. بسیاری از افراد فکر میکنند انجام این کار بر باروری آینده شخص تاثیر میگذارد. در این مقاله از سی سیب به بررسی این سؤال میپردازیم که آیا واقعاً ناباروری بعد از سقط حقیقت دارد یا افشانهای بیش نیست؟ اگر میخواهید پاسخ این سؤال را بدانید با ادامه این مطلب همراه ما باشید.
انواع سقط جنین
گاهی اوقات نوع سقط جنین ممکن است بر باروری شما در آینده تأثیر بگذارد. معمولاً شیوه سقط جنین به این موضوع ربط دارد که شما در چه مرحلهای از بارداری قرار داشته باشید. انتخاب زمانبندی هم میتواند روی نوع سقط جنین تاثیر بگذارد. در ادامه انواع سقط جنین را بررسی میکنیم.
سقط جنین دارویی
در این روش از دارو برای سقط جنین خودخواسته استفاده میشود. همچنین ممکن است از این داروها در سقط خود به خودی نیز استفاده شود؛ یعنی زمانی که جنین در بدن زن از بین میرود و به دارو نیاز است تا از بدن خارج شود. در هر دو حالت سقط از این داروها برای خارج کردن بقایای بارداری استفاده میشود؛ زیرا باقی ماندن این بقایا در بدن میتواند موجب بروز عفونت شود و مشکلاتی را برای بارداری وی در آینده ایجاد کند. پس باید تمام بقایا از بدن خارج شود. نوع دارو به این بستگی دارد که در هفته چندم بارداری قرار دارید. در ادامه نمونهای از داروها را میآوریم:
- تا هفته هفتم بارداری: در این زمان از داروی متوترکسات استفاده میشود که جلوی تکثیر سلولهای جنین را میگیرد. سپس از داروی میزوپروستول (سیتوتک) برای تحریک انقباضات رحمی استفاده میشود تا جنین از بدن خارج شود. از این دارو زیاد استفاده نمیشود مگر این که حاملگی خارج از رحم رخ داده باشد؛ یعنی جنین خارج رحم لانه گزینی کرده باشد و ادامه بارداری امکانپذیر نباشد.
- تا هفته دهم بارداری: در این زمان معمولاً از داروهای میفپریستون (Mifeprex) و میزوپروستول (Cytotec) استفاده میشود. همه پزشکان نمیتوانند میفپریستون را تجویز کنند. بسیاری از آنها باید گواهینامه خاصی برای این کار داشته باشند.
سقط جنین با جراحی
از جراحی هم برای انجام این کار استفاده میشود. این روش هم به زمان بارداری شما ربط دارد. این که چند هفته است که باردار هستید.
- تا هفته شانزدهم بارداری: آسپیراسیون با خلاء یکی از رایجترین روشها برای سقط جنین است. این روش شامل استفاده از تجهیزات ویژه برای خارج کردن جنین و جفت از رحم میشود.
- بعد از هفته چهاردهم: در این زمان از روش اتساع و تخلیه (D&E) استفاده میشود. ممکن است در کنار این روش از سایر روشها همانند آسپیراسیون خلاء، برداشتن با فورسپس، یا اتساع و کورتاژ هم استفاده شود. از این روش معمولاً برای برداشتن باقی مانده جنین و حاملگی استفاده میشود. در این روش از ابزاری برای برداشتن بافتهای مربوط به بارداری استفاده میشود.
- بعد از هفته ۲۴ ام: در این زمان سقط خودخواسته به سختی انجام میشود. معمولاً در این زمان از داروهایی استفاده میشود که برای زایمان به کار میروند. معمولاً سقطها زمانی انجام میشود که حاملگی در مرحلهای قبل از هفته هشتم قرار دارد.
اگر سقط جنین در محیطی بهداشتی و پزشکی انجام شود، هیچ تأثیری بر باروری فرد نخواهد گذاشت.
خطرات سقط جنین چیست؟
سقط جنین یک روش کم خطر است. خطر مرگ پس از سقط جنین کمتر از ۱ در ۱۰۰۰۰۰ است. هر چه زمان بارداری بیشتر شود و سپس فرد تصمیم به سقط بگیرد، میزان خطر و عوارض بیشتر میشود. در ادامه برخی عوارض احتمالی سقط جنین را توضیح میدهیم.
- خونریزی: فرد ممکن است بعد از سقط دچار خونریزی شود. معمولاً، از دست دادن خون آنقدر شدید نیست که یک مشکل پزشکی ایجاد شود. احتمال این که یک زن آنقدر خونریزی کند که نیاز به تزریق خون داشته باشد، بسیار کم است.
- سقط ناقص: هنگامی که این اتفاق میافتد، ممکن است بافت یا سایر باقیماندههای حاملگی در رحم باقی بماند و فرد ممکن است برای برداشتن بافت باقیمانده نیاز به D&C داشته باشد. این خطر بیشتر زمانی اتفاق میافتد که فرد داروهایی را برای سقط جنین مصرف کند و تمام بافتهای بارداری از بدن او خارج نمیشود. احتمال موفقیتآمیز بودن سقط جنین جراحی بین ۹۶ الی ۱۰۰ درصد است. احتمال موفقیت سقط دارویی نیز بین ۹۳ الی ۹۸ درصد است.
- عفونت: معمولاً برای جلوگیری از بروز این عارضه به فرد آنتیبیوتیک داده میشود و پس از آن مراحل سقط انجام میشود.
- آسیب به اندامهای اطراف: گاهی اوقات، پزشک ممکن است به طور تصادفی به اندامهای مجاور آسیب برساند. به عنوان مثال به رحم یا مثانه آسیب وارد شود. بروز این خطر با میزان زمان بارداری ارتباط دارد و هر چه زمان حاملگی بیشتر باشد، امکان بروز این مشکل هم بیشتر میشود. از نظر فنی، هر چیزی که باعث التهاب در رحم شود، این پتانسیل را دارد که بر باروری در آینده تأثیر بگذارد. با این حال، اگر سقط در محیطی بهداشتی انجام شود، بسیار بعید است که این اتفاق بیفتد.
مهم است به یاد داشته باشید که هر دو نوع سقط، چه دارویی و چه جراحی، به طور کلی حداقل خطرات سلامتی را به همراه دارند. خطر ایجاد یک عارضه بهداشتی مرتبط با سقط جنین که در آن فرد نیاز به بستری شدن داشته باشد، بسیار کم است.
آیا ناباروری بعد از سقط جنین حقیقت دارد؟
این روش به خودی خود بر بارداری در آینده تأثیر نمیگذارد. تنها چیزی که ممکن است باروری را تهدید کند، عوارض ناشی از درست انجام ندادن آن است. حتی در این صورت هم میتوان با شیوههای درمانی مختلف مشکل را حل کرد. اگر سقط جنین خودخواسته باشد و درست انجام شود، مشکلی پیش نمیآید. در صورتی که سقط خود به خودی انجام شده باشد، باید علت آن را پیدا کرد و دید چرا این اتفاق افتاده است؟ زیرا ممکن است علت سقط جنین دلیل اصلی ناباروری در آینده باشد؛ مثلا ضعیف بودن دهانه رحم تأثیری بر باردار شدن فرد نمیگذارد اما شخص نمیتواند به دلیل این مشکل جنین را در رحم نگه دارد و جنین سقط میشود. به همین دلیل باید علت سقط را پیدا کرد و آن را درمان کرد.
مثال دیگری برای سقط جنین میآوریم. سندروم آشرمن نیز میتواند موجب سقط جنین شود. در این حالت اسکارهایی در رحم وجود دارد که بخشهای مختلف آن را به هم میچسباند و به همین دلیل فضایی برای رشد جنین وجود ندارد. همین امر هم موجب میشود تا جنین پس از مدتی سقط شود.
سقط جنین ناایمن، با روشهای خطرناک و در محیطی آلوده میتواند بر باروری فرد در آینده اثر بگذارد؛ زیرا ممکن است فرد دچار خونریزی شدید یا عفونت شود. همچنین ممکن است امکانات لازم وجود نداشته باشم به اندامهای تناسلی آسیب وارد شود. پس اطمینان حاصل کنید که اگر قرار است عمل شوید، در محیط بیمارستان و تائید شده انجام شود. اگر قرار است سقط دارویی باشد، داروها به درستی استفاده شوند. با وارد کردن ضربه و روشهای این چنینی به خودتان آسیب وارد میکنید و ممکن است قدرت باروری خود را در آینده تحت تاثیر قرار دهید.
پس بار دیگر تاکید میکنیم که سقط جنین موجب ناباروری نمیشود؛ اما عوامل دیگری وجود دارند که میتوانند روی قدرت باروری شما تاثیر بگذارند:
- سن زن: درست است که روشهای مختلفی برای بارداری در سنین بالا ایجاد شده است اما نمیتوان این فاکتور را نادیده گرفت. باردار شدن پس از ۳۵ سالگی کمی سخت میشود. هر چه سن شما بالاتر برود، کیفیت و تعداد تخمکها پایین میآید و در نتیجه، باردار شدن سخت میشود. شاید فردی در سنین جوانی سقط جنین کرده باشد و حال در سن بالا میخواهد بچهدار شود. در تلاشهای خود نتیجهای حاصل نمیشود و این عدم باردار شدن را به پای سقطی که در سالهای جوانی انجام داده است، بگذارد. در صورتی که عامل مؤثر سن خود فرد است و نه سقطی که در گذشته انجام شده است.
- سلامتی مادر: مشکلات زیادی میتوانند موجب ناباروری شوند و قدرت باروری فرد را پایین بیاورند. ابتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک، آندومتریوز، بسته بودن لوله فالوپ و… میتوانند روی باروری فرد اثر منفی بگذارند. البته اکثر این مشکلات درمان میشوند و فرد میتواند باردار شود اما ممکن است دلیل ناباروری موقت شما این مشکلات باشد نه سقطی که در گذشته انجام شده است.
- سیگار کشیدن: سیگار کشیدن میتواند به لولههای فالوپ و دهانه رحم آسیب برساند. در نتیجه باعث حاملگی خارج از رحم و سقط جنین شود. سیگار کشیدن باعث میشود تخمدانهای شما سریعتر پیر شوند و تعداد تخمکهای زنده سریعتر کاهش پیدا کند.
احتمال بروز ناباروری زنان پس از سقط جنین زیاد نیست. تنها ۵ تا ۷ درصد از تمام سقطها به ناباروری ختم میشود؛ اما در اینجا باید ویژگیهای فردی هر زن را در نظر بگیرید، زیرا خطر ابتلا به بیماریهای دستگاه تناسلی، انکولوژی، سابقه سقط جنین یا سایر آسیبشناسیها میتواند با توجه به ویژگیهای هر شخص افزایش یابد.
نکته دیگر این است که این مشکل ممکن است در زنانی که اولین بارداری خود را سقط کردهاند، بیشتر دیده شود. گاهی اوقات خطر بچهدار نشدن آنها تا ۵۰ درصد افزایش مییابد. در کل میتوان گفت که با ختم هر حاملگی خطر ابتلا به ناباروری ۴-۵٪ افزایش مییابد.
آیا میتوان از عواقب سقط جنین جلوگیری کرد؟
اگر میخواهید دچار عوارض سقط جنین نشوید، باید به سراغ کلینیکهای حرفهای بروید و از ماماهای خانگی کمک نگیرید. به متخصص زنان مراجعه کنید و هر گونه علائم را برای او شرح دهید. حتما استراحت کنید و از خود مراقبت کنید. متخصص داروهایی را به شما میدهد که موجب تعادل هورمونی شما میشود. پس از این نظر نگرانی وجود نخواهد داشت. در مجموع هم در صورت مشاهده علائم ناباروری میتوانید از روشهای مختلف درمانی استفاده کنید که اکثر آنان مشکل را حل میکنند.
کلام آخر
در این مقاله از سی سیب به بررسی یکی از نگرانیهای عمده زنان یعنی احتمال ناباروری بعد از سقط پرداختیم. اگر سقط جنین به صورت اصولی انجام شود، هیچ مشکلی را برای فرد ایجاد نخواهد کرد. اگر تحت نظر پزشک باشید و طبق دستور او عمل کنید، مشکلی پیش نمیآید؛ بنابراین نمیتوان ارتباطی بین ناباروری و سقط پیدا کرد و به این دو حالت علت و معلولی داد. نظر شما در این باره چیست؟ لطفاً نظرات و پیشنهادات خود را در بخش دیدگاه با ما در میان بگذارید.