بررسی همه دلایل نگرفتن سینه مادر همراه با راه حل آنها

زمان مطالعه: ۷ دقیقه

تو تنها نیستی…!

وقتی نیمه‌های شب در جستجوهای شبانه گوگل به دنبال راه حلی برای شیردهی بهتر نوزادت هستی، بهتر است بدانی تنها مادری نیستی که با این مشکل دست و پنجه نرم می کند!

وقتی اشک می‌ریزید چون می‌دانید که نوزاد شما، به خاطر گرسنگی گریه می‌کند ولی سینه شما را طرد می‌کند، تقریباً غیرممکن است که خودتان را مقصر ندانید. داشتن کودکی که به نظر می‌رسد شیر خوردن از سینه مادر را دوست ندارد، می‌تواند باعث شود که شما حس بدترین مادر را داشته باشید و می‌تواند اعتماد به نفس شما را متزلزل کند. طولانی شدن این مشکل و عدم علاقه نوزاد به گرفتن سینه مادر، دغدغه فکری عمیقی را برای مادران ایجاد می‌کند.

آنچه که حل این موضوع را سخت جلوه می‌دهد، یافتن چرایی تنفر نوزاد شما از شیرخوردن است. اگر می‌توانستند  حرف بزنند، عالی بود، نه؟ ما اینجاییم، تا با کنار هم قرار دادن دلایل مختلف این عارضه، شما را در رفع آن یاری کنیم.

جای نگرانی نیست! اغلب مواردی که نوزاد سینه را نمی تواند بگیرد موقتی است،زیرا نوزادان در بدو تولد، به شکلی غریزی ارتباط با سینه مادر و مکیدن آن را بلد هستند. ولی برخی از عوامل موجب می‌شوند این ارتباط ضعیف شود و اختلال در مکیدن سینه مادر توسط نوزاد رخ دهد. در واقع، در بسیاری از موارد، واقعاً نیازی به انجام هیچ کاری نیست و به سادگی خود به خود شرایط بهبود می‌یابد. با این حال، گاهی اوقات کارهایی وجود دارد که می‌توانید انجام دهید و می‌توانند کاملاً شرایط را تغییر دهند.

بسیاری از اقدامات مرتبط با گرفتن سینه مادر باید از مراحل نخست زایمان انجام شوند، زیرا ساعات اولیه تولد برای ارتباط مادر و نوزاد بسیار حیاتی است و در کیفیت گرفتن سینه مادر، در ادامه مراحل رشد نیز نقش بسزایی دارد.

خوشبختانه، الگوهایی وجود دارد که باید به دنبال آنها باشید و به شما کمک می‌کند بفهمید علت نگرفتن سینه مادر توسط نوزاد چیست،بسیاری از این الگوها مرتبط با مراحل رشد و سن فرزند شماست.

در ابتدا، موارد مرتبط با نوزاد و در ادامه موارد مرتبط به مادر که باعث می شود نوزاد نتواند سینه مادر را بگیرد بررسی می‌کنیم پس تا انتها مقاله همراه ما باشید.

علت های مرتبط به نوزاد برای نگرفتن سینه مادر

سن نوزاد و مراحل رشد او، عوامل محیطی، بیماری ها و مشکلات جسمی در کیفیت تغذیه  و پذیرش سینه مادر توسط نوزاد موثر هستند که در ادامه نقش هریک را بررسی می‌کنیم.

بررسی مراحل رشد نوزاد و ارتباط آن با نگرفتن سینه مادر:

در ۲ هفته اول تولد ممکن است نوزاد با دهان گرفتن سینه مادر به مشکل بخورد اما علت چیست؟نوزاد شما برای گرفتن سینه مادر باید در ابتدا تولد با بدن مادر آشنا شود، به همین دلیل ارتباط پوستی نوزادان با بدن مادر در بدو تولد، تاثیر بسیار زیادی در شناخت بدن مادر، تمایل به گرفتن سینه و تغذیه از شیر مادر دارد.

راه حل آن خیلی ساده است،نوزادان در بازه زمانی ۳۰ دقیقه اول تولد، به دنبال یافتن سینه مادر هستند و پس از یکساعت الی یکساعت و نیم میتوانند شروع به مکیدن سینه مادر کنند. در این موقعیت، آنها معمولاً به دنبال سینه هستند، ولی به تنهایی نمی‌توانند سینه مادر را پیدا کنند و به دهان بگیرند، بنابراین زمان خوبی برای کمک به آنها در تشخیص و دهان گرفتن سینه است.

کودک شما وقتی دهانش کاملا باز است و تمام نوک سینه شما در دهانش است، شرایط خوبی دارد. مهمتر از همه، این دهان گرفتن نباید با درد زیاد و ناراحتی مادر همراه باشد. کمی کشیدن آرام سینه مادر خوب است، اما اگر احساس می‌کنید که نوزادتان در حال جویدن یا گاز گرفتن سینه است، بهتر است که از یک مشاور تغذیه کودک برای بررسی آن استفاده کنید. در اغلب مواقع، هماهنگی ضعیف مکیدن و بلع، با بالغ شدن کودک بهبود می‌یابد.

بررسی مشکلات جسمی و ناراحتی های گوارشی نوزاد مرتبط با نگرفتن سینه مادر

• نوزادانی که نارس متولد می‌شوند و یا در بدو تولد دارای ناهنجاری‌های دهان و فک، مانند شکاف کام، اندازه نامناسب زبان، کام گنبدی شکل و … هستند، در مکیدن سینه مادر دچار مشکل هستند و توسط دستگاه و لوله های ویژه تغذیه می‌شوند. جراحی و اصلاح وضعیت شیردهی، از روشهای مناسب برای گرفتن سینه مادر توسط این نوزادان است.
• بلع مخاط در بدو تولد و ساکشن باعث می‌شود کودک شما احساس احتقان، حالت تهوع یا ناراحتی کند. این حالت معمولا شیر خوردن از سینه مادر در ساعات اولیه تولد را با سختی روبرو می‌کند، با گذشت چندساعت از تولد و بهبود حالت تهوع و ناراحتی، تغذیه نوزاد آسانتر می‌شود.
•  اگر کودک شما دچار هیپوتونیک عضلانی یا به عبارتی تونوس پایین عضلات و یا نوزاد نارس باشد، قدرت کمی در مکیدن سینه مادر و دهان گرفتن آن دارد. برای سهولت در شیردهی به این دسته از نوزادان، سینه خود را با انگشت شست در یک طرف هاله و بقیه انگشتان را در طرف دیگر نگه دارید. اگر انگشت شست شما موازی با لب بالایی کودک است، می‌توانید از فشار انگشت اشاره خود برای پشت قسمت استخوانی چانه در زمانی که کودک شما شیر میخورد استفاده کنید. فشرده کردن سینه نیز می‌تواند مفید باشد، اما ممکن است لازم باشد مقداری شیر دوشیده اضافی نیز بدهید تا زمانی که تون عضلانی کودکتان بهبود یابد.

مواردی که بررسی شد اغلب با محوریت نوزاد و مسائل مرتبط با محدودیت های کودک بود. برخی از عوامل مرتبط با مادر نیز در اختلالات شیردهی موثر هستند که رفع و یا کاهش آنها تاثیر ویژه‌ای در حل این مشکل دارد.

علت های مرتبط به مادر برای نگرفتن سینه

برخی از عوامل مرتبط با مادر نیز در اختلالات شیردهی موثر هستند. در ادامه این عوامل را مرور می‌کنیم:

آناتومی پستان:

اندازه نامناسب نوک سینه (بزرگی یا کوچکی)، فرورفتگی و بیماری های مانند سرطان پستان که موجب تغییر فرم پستان و یا جراحی آن می‌شوند، سبب اختلال در مکیدن سینه مادر توسط نوزاد می‌شود.

تاثیر نوک صاف و فرورفته سینه در نگرفتن سینه توسط نوزاد و راه درمان آن

اگر ۲.۵ سانتی متر عقب تر از قاعده نوک پستان تاحیه قهوه ای رنگ را از دو طرف فشرده شود و نوک پستان فرو برود،به آن نوک پستان فرو رفته می گویند اما اگر نوک سینه با فشردن ناحیه قهوه ای رنگ سینه از دو طرف،به طرف خارج برجسته شود شرایط نوک سینه نرمال است.اگر نوک پستان مادر صاف یا فرو رفته باشد،ممکن است گرفتن آن برای نوزاد مشکل باشد.

اما قبل از تولد نوزاد هیچ اقدام خاصی لازم نیست و تمرینات کششی برای بیرون کشیدن نوک پستان به ویژه در هفته های اخر بارداری می تواند خطرناک باشد چون باعث انقباض رحم میشود.در اغلب موارد در نزدیکی زمان زایمان نوک پستان بدون هیچ اقدام خاصی بهبود می یابد.مادر نباید نگران این مسعله باشد چراکه نوزاد پستان را می مکد نه نوک آن را.

گاهی تحریک  برجسته کردن نوک پستان با انگشت قبل از شیردادن به شیرخوار کمک میکند پستان را بهتر بگیرد.

روش های دیگری که به مادران با نوک سینه صاف به شیردهی کمک میکند شامل:

استفاده از رابط سینه یا پوشش محافظ پستان (breast shell):

از این وسیله طی سه ماهه سوم حاملگی در ابتدا چندد ساعت در روز و به تدریج مدت ان افزایش می یابد استفاده میشود و ممکن است نوک سینه را برجسته تر کند.مادر میتواند نیم ساعت قبل از شیردادن پوشش پستان را بپوشد و تا نوک آن بیرون کشیده شود و هنگام استفاده از آن باید از سوتین های گشاد استفاده شود تا به نوک سینه فشار وارد نشود. رابط های سینه باید به طور روزانه شستشو شوند.

استفاده از سرنگ:

کارکنان بهداشتی درمانی می توانند برای بیرون کشیدن نوک پستان فرو رفته،انتهای سرنگ را با تیغ بریده،پیستون سرنگ را در آورده و از محل برید شده وارد میکنند.نوک سینه و قسمت قهوه ای رنگ سینه مادر را از قسمت صاف سرنگ عبور داده و با کشش برای مدت حدود ۳۰ تا ۶۰ ثانیه میتوان نوک سینه را به بیرون کشید و این کار را مجددا تکرار کرد.

برای نوک پستان های کوچک از سرنگ ۱۰ سی سی و برای نوک پستان های بزرگ از سرنگ ۲۰ سی سی استفاده می شود. حتما مادران برای آموختن این روش به کارکنان بهداشتی و درمانی مراجعه کنند.

احتقان سینه ها و تاثیر آن در نگرفتن نوک سینه مادر

در ۳ تا ۵ روز پس از زایمان معمولا به علت تخلیه ناکافی پستان،احتقان پستان شایع بوده و در این حالت هر دو سینه مادر براق،داغ،متورم،قرمز و دردناک هستند و وبه علت تورم زیاد سینه ها نوزاد قادر به گرفتن نوک سینه ها نیست در این حالت دوشیدن کمی شیر می‌تواند سینه را به اندازه‌ای نرم کند که نوزاد بتواند به آن بچسبد.

عدم شستشوی پستان قبل از اولین شیردهی برای گرفتن بهتر نوک سینه مادر

ماده چربی خاصی هم در ترشحات غدد اطراف نوک پستان و هم در مایع امونیوتیک وجود دارد.نوزاد با ارتباط دادن بین مزه و بوی دست خود(که بوی مایع امونیوتیک رادارد) و نوک سینه مادر،سبب جذب نوزاد به گرفتن سینه مادر است. بنابراین باید از شستشوی پستان و دستان نوزاد و پاکسازی این ترشحات خودداری شود.

بررسی اهمیت آغوز برای گرفتن سینه مادر

اولین مایعی که از سینه مادر به عنوان شیر ترشح می‌شود آغوز نام دارد و حاوی ترکیبات مغذی حیاتی برای نوزاد است و تمایل نوزاد برای گرفتن سینه مادر را بیشتر می‌کند. اگر در بدو تولد آغوز با آب، آب قند و …جایگزین شود موجب وقفه و اختلال در شیردهی و گرفتن سینه مادر توسط نوزاد می‌شود.

سپری کردن زایمان سخت در نگرفتن سینه مادر

تزریق مسکن ها و داروهای ضددرد در جریان زایمان موجب می‌شود نوزاد تا ۲ساعت اول تولد خواب آلود بوده و مکیدن پستان برای او میسر نیست.موقعیت نوزاد در آغوش مادر، برای گرفتن پستان

مکیدن سینه مادر توسط نوزاد باید در موقعیتی انجام شود که مادر و نوزاد هردو احساس راحتی داشته باشند. مادر، احساس درد و ناراحتی نداشته باشد و نوک سینه به طور کامل در دهان نوزاد قرار گرفته باشد. در بهترین حالت شیردهی، زبان نوزاد نوک سینه را احاطه می‌کند، صدای بلع نوزاد شنیده می‌شود، تنفس نوزاد آسان است و دهان او کاملا باز است.

گاهی تغییر وضعیت شیردهی مثلا بغل کردن شیرخوار در وضعیت زیر بغلی یا گرفتن پستان به شکل c در دست مادر،شیردهی و گرفتن سینه برای نوزاد را راحت تر میکند.

سخن آخر

در بیشتر مواقع، امتناع از سینه موقتی است و این حالت زمان زیادی طول نمی‌کشد. ممکن است در این مدت تمام موارد را بررسی کرده باشید ولی همچنان دلیل اصلی مبهم بوده باشد. به شما پیشنهاد می‌کنیم در صورت روبرو شدن با این اتفاق، راهکارهای ارائه شده در این مقاله را بکار ببندید و برای حل این مشکل صبر زیاد داشته باشید و به کودکتان زمان کافی دهید.