آیا قرص ضد بارداری باعث نازایی می شود | بررسی جامع

بسیاری از زنان مجبور هستند برای کنترل و درمان برخی از بیماری‌ها از قرص ضدبارداری استفاده کنند. از طرفی هم برخی از آن‌ها برای جلوگیری از پریود شدن از این نوع قرص‌ها استفاده می‌کنند. ممکن است برخی از آن‌ها از این قرص‌ها به مدت چندین سال استفاده کنند. حال سوالی که پیش می‌آید این است که آیا قرص ضد بارداری باعث نازایی می شود؟ آیا این افراد برای بارداری شدن دچار مشکل خواهند شد؟ در این مطلب از سی سیب به بررسی این موضوع می‌پردازیم. با ادامه این مطلب همراه ما باشید.

آیا قرص ضد بارداری باعث نازایی می شود؟

جواب این سؤال کوتاه است. خیر! احتمال باردار شدن زنانی که از داروهای ضد بارداری هورمونی استفاده می‌کنند به همان اندازه زنانی است که هرگز از داروهای ضد بارداری هورمونی استفاده نکرده‌اند. یک مطالعه سه ساله روی ۳۷۲۷ شرکت‌کننده نشان داد که استفاده طولانی‌مدت از قرص‌های ضد بارداری خوراکی بر توانایی آن‌ها برای بچه‌دار شدن در آینده تأثیری ندارد. حتی مشخص شد که این افراد بارورتر از شرکت‌کنندگانی بودند که مدت زمان کمتری از قرص‌ها استفاده کرده بودند.

با توجه به نتایج این مطالعات، سوالی که پیش می‌آید این است که اگر داروهای ضد بارداری هورمونی بر باروری تأثیر نمی‌گذارند، چرا چنین افسانه‌ای در مورد آن‌ها وجود دارد؟ در ادامه به افسانه‌هایی که در مورد قرص ضدبارداری وجود دارد، می‌پردازیم و علت وجود این تفکرات اشتباه را توضیح می‌دهیم.

تأخیر در باروری

سیکل‌های قاعدگی شما باید در عرض سه ماه پس از توقف اکثر انواع داروهای هورمونی کنترل بارداری به حالت عادی بازگردد، البته گاهی ممکن است زودتر اتفاق بیفتد. به دلیل این تأخیر، ممکن است به نظر برسد که داروهای ضد بارداری تأثیر نامطلوبی بر باروری دارند.

ممکن است پس از ترک مصرف قرص‌های ضد بارداری خوراکی یک تأخیر کوتاه‌مدت (بین دو تا شش ماه) وجود داشته باشد. حلقه‌ها، چسب‌ها، آی‌یو‌دی و ایمپلنت‌ها نیز ممکن است پس از قطع مصرف، موجب تأخیر دو تا چهار ماهه قاعدگی شوند.

اگر این دوره بیشتر از شش ماه طول بکشد، باید به پزشک متخصص مراجعه کنید زیرا احتمالا مشکل از جای دیگری است و ربطی به قرص ضد بارداری ندارد. در صورت نامنظم بودن پریودها نیز باید به پزشک مراجعه کنید.

پنهان شدن مشکلات

وقتی از قرص‌های ضد بارداری استفاده کنید، چرخه هورمونی طبیعی بدن شما نادیده گرفته می‌شود و یک چرخه کاذب ایجاد می‌شود. این چرخه هورمونی جدید می‌تواند مشکلات اساسی را پنهان کند. حتی اگر فردی دارای شرایطی باشد که باعث عدم تخمک‌گذاری می‌شود، با چرخه کاذب ایجاد شده توسط قرص های ضد بارداری ممکن است به نظر برسد که دوره‌های قاعدگی منظمی دارد.

به عبارت دیگر، اگر قبل از شروع کنترل بارداری پریودهای نامنظم داشتید، احتمالاً بعد از قطع دوباره همان گونه پریود را خواهید داشت. پس از قطع داروهای ضد بارداری، ممکن است متوجه شوید که مشکلات باروری دیگری وجود دارد که مانع از بارداری شما می‌شوند و ربطی به قرص ها ندارند.

برخی از شرایطی که می‌توانند منجر به عدم تخمک‌گذاری یا تخمک‌گذاری نامنظم شوند عبارت‌اند از:

• سطح استرس بالا
• هیپرپرولاکتینمی (تولید بیش از حد هورمون پرولاکتین)
• پرکاری تیروئید
• کم کاری تیروئید
• وزن کم بدن
• چاقی
• نارسایی زودرس تخمدان
• سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)

پوشش آندومتر

دلیل دیگری که مردم بر این باورند که استفاده طولانی مدت از قرص ضد بارداری بر باروری تأثیر می‌گذارد، مربوط به آندومتر و پوشش آن می‌شود، جایی که جنین در دوران بارداری در آن کاشته می‌شود. در حالی که مطالعه‌ای در مورد رابطه بین پوشش آندومتر و استفاده از داروهای کنترل بارداری انجام شده است، هیچ تحقیق قطعی که بتواند ارتباط آن با ناباروری را نشان دهد، وجود ندارد.

مطالعه‌ای که در Obstetrics and Gynecology منتشر شد، گزارش داد زنانی که به مدت پنج سال یا بیشتر از قرص‌های ضد بارداری استفاده می‌کردند، (به طور قابل توجهی) احتمال بیشتری داشت که پوشش اندومتر نازک‌تری هم داشته باشند. یک پوشش نازک می‌تواند لانه گزینی جنین را دشوار کند و منجر به مشکلات بارداری شود. با این حال، ذکر این نکته مهم است که ۱۳۷ بیمار مورد مطالعه قبلاً در یک کلینیک باروری ویزیت شده بودند و برای انتقال جنین منجمد آماده می‌شدند. این زنان قرار بود از لقاح آزمایشگاهی (IVF) استفاده کنند، به این معنی که این نتایج ممکن است برای افرادی که باروری طبیعی دارند، صدق نکند.

اگرچه محققان به این نتیجه رسیدند که مصرف قرص‌های ضد بارداری خوراکی برای طولانی‌مدت ممکن است خطر لغو چرخه IVF (به دلیل پوشش نازک آندومتر) را افزایش دهند، اما به نظر می‌رسد میزان بارداری بین گروه‌هایی که پوشش آندومتر ضخیم‌تر و نازک‌تر دارند، مشابه باشد.

باردار نشدن بعد از قطع مصرف قرص‌های ضد بارداری

حال فکر کنید قرص‌های ضد بارداری را قطع کردید و سیکل‌های قاعدگی شما نیز بازگشته‌اند، اما همچنان باردار نمی‌شوید. آیا مصرف این قرص‌ها دلیل عدم بارداری شما هستند؟ متأسفانه جواب منفی است. این قرص‌ها دلیل باردار نشدن شما نیستند. دلایل زیادی برای نازایی وجود دارد.

به عنوان مثال بیماری‌های مقاربتی می‌توانند موجب ناباروری شوند. برخی از زنانی که از داروهای ضد بارداری استفاده می‌کنند ممکن است کمتر از کاندوم استفاده کنند. در حالی که کاندوم‌ها، آی یو دی ها و قرص‌ها همگی از بارداری جلوگیری می‌کنند، تنها کاندوم‌ها در برابر عفونت‌های مقاربتی (STI) محافظت می‌کنند. بسیاری از بیماری‌های مقاربتی که درمان نمی‌شوند، مانند کلامیدیا یا سوزاک، می‌توانند منجر به مشکلات باروری شوند. زنانی که از کنترل بارداری استفاده می‌کنند باید همچنان از کاندوم برای محافظت در برابر بیماری‌های مقاربتی در شرایطی که عفونت ممکن است خطرآفرین باشد، استفاده کنند. زنان همچنین باید به طور منظم برای بیماری‌های مقاربتی آزمایش شوند و در صورت یافتن بیماری مقاربتی بلافاصله تحت درمان قرار گیرند.

از سرگیری یک دوره معمولی قاعدگی می‌تواند مدتی طول بکشد

همان طور که اشاره کردیم طول می‌کشد تا یک فرد بعد از قطع مصرف قرص‌های ضد بارداری به چرخه عادی قاعدگی خود برگردد. شاید این وقفه یا چرخه غیرعادی برخی از افراد را نگران کند. تقریباً ۴۰ تا ۵۰ درصد زوج‌های سالمی که هیچ مشکل باروری شناخته شده‌ای ندارند و مصرف قرص را ترک کرده‌اند، پس از سه ماه رابطه جنسی محافظت نشده باردار می‌شوند. پس نگرانی در این زمینه وجود ندارد.

تأثیر قرص‌های ضد بارداری بر کیفیت تخمک‌ها

قرص‌های ضد بارداری باعث پیری تخمک‌ها می‌شوند، اما بر باروری زن تأثیری ندارند. یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که مصرف قرص‌های ضد بارداری ممکن است تخمک‌های زنان را کهنه به نظر برساند. بر اساس این مطالعه، در زنان جوان‌تری که از این قرص‌ها استفاده می‌کنند، سطوح هورمونی مرتبط با توانایی ساخت تخمک‌های بالغ و سالم، بیشتر شبیه زنان مسن‌تر است. در صورتی که سطح هورمون‌های زنانی که از این قرص‌ها استفاده نمی‌کنند، به این شکل در نمی‌آید.

به گفته محققان، با این حال، نتایج جدید پژوهش‌ها به این معنی نیست که این قرص تخمک‌های زنان را زودتر از موعد پیر می‌کند. لوبنا پال، مدیر برنامه های یائسگی و سندرم تخمدان پلی کیستیک در دانشگاه ییل، گفت: در عوض، یافته‌ها نشان می‌دهد که این قرص وضعیت اصلی باروری زن را پنهان می‌کند. یعنی همان مشکلاتی که ممکن است فرد در حالت عادی داشته باشد. مثلا قاعدگی نامنظم با خوردن قرص پنهان می‌شود. زیرا فرد به دلیل پریود نشدن نمی‌تواند از وجود این مشکل که ربطی قرص‌ها ندارد، آگاه شود.

در واقع «ذخیره تخمدان» یک زن معیاری است که پیش‌بینی می‌کند تخمدان‌های او چقدر تخمک‌های بالغ یا تخمک‌هایی را تولید می‌کنند که می‌توانند بارور شوند. با افزایش سن، ذخیره تخمدانی زنان کاهش می‌یابد که منجر به تعداد تخمک‌های بالغ کمتری می‌شود و تعداد کمتری از آن‌ها به مرحله بلوغ می‌رسند.

اکثر پزشکان ذخیره تخمدان را با اندازه‌گیری سطح هورمون ضد مولرین یا AMH در خون و با انجام سونوگرافی واژینال برای شمارش تعداد ساختارهای تخمدانی که در مراحل اولیه قرار دارند (فولیکول)، ارزیابی می‌کنند. این دو مورد چگونگی پیری تخمدان‌های یک زن را نشان می‌دهند.

در مطالعه جدید، محققان هر دو نشانگر را در ۸۳۳ زن دانمارکی بین سنین ۱۸ تا ۴۶ که از داروهای ضد بارداری خوراکی استفاده می‌کردند، بررسی کردند. افرادی که از این قرص استفاده می‌کردند، به میزان ۱۹ درصد سطوح AMH کمتری داشتند و فولیکول‌های مرحله اولیه آن‌ها نیز ۱۶ درصد کمتر بود. تخمدان آن‌ها نیز بسیار کوچک‌تر از زنانی بود که قرص مصرف نمی‌کردند.

در واقع، تخمدان زنان شبیه به یک خط تولید کار می‌کند. هر چه شما بیشتر عملکرد تخمدان را سرکوب کنید و دوزهای بالاتری از قرص‌ها را مصرف کنید، این خط تولید را کندتر می‌کنید. با این حال، این بدان معنا نیست که کیفیت تخمک این زنان به طور دائم کاهش می‌یابد. در عوض، داروهای هورمونی کنترل بارداری فقط فرآیند بلوغ تخمک را در مراحل اولیه به حالت تعلیق در می‌آورد.

کلام آخر

در این مقاله از سی سیب به بررسی این سؤال پرداختیم که آیا قرص ضد بارداری باعث نازایی می شود یا خیر؟ پاسخ منفی است. قرص‌های ضد بارداری هیچ تأثیری بر بارداری شما ندارند. آن چه این شایعه را پخش کرده است، افسانه‌ای است که در مورد این قرص‌ها وجود دارد. در واقع ممکن است روند بازگشت شما به سیکل قاعدگی طبیعی پس از قطع مصرف قرص‌های ضد بارداری افراد را بترساند و آن را پای مسبب نازایی شدن این قرص‌ها بگذارند. آیا شما هم تجربه‌ای از مصرف این قرص‌ها دارید؟ لطفاً نظرات و تجربیات خود را در بخش دیدگاه با ما در میان بگذارید.