گریه نوزاد میتواند موجب به هم ریختن آرامش والدین و همچنین خود نوزاد شود. آیا نوزاد شما هم مدام گریه میکند و دلیل آن را نمی‌دانید؟ در عین حال نمی‌توانید او را آرام کنید و کلافه شده‌اید؟ گریه کردن نوزادان علل مختلفی دارد. ابتدا باید علت را بیابید تا بتوانید او را آرام کنید. با روش‌های مختلفی هم می‌توان گریه کردن نوزاد را متوقف کرد. در این مقاله دلایل گریه کردن نوزاد را بررسی می‌کنیم و سپس روش‌های آرام کردن او را آموزش می‌دهیم.
اهمیتِ پیدا کردن دلیل گریه کردن نوزاد
نکته کلیدی در آرام کردن گریه نوزاد، درک این موضوع است که چه چیزی موجب گریه کردن او شده است. متخصصان دلایل مختلفی را برای گریه کردن نوزاد معرفی کرده‌اند. با این حال، باید این مورد را هم در نظر بگیرید که هیچ دو نوزادی شبیه هم نیستند و ممکن است یک روش برای یک نوزاد جواب دهد و برای دیگری کارساز نباشد. چیزی که در نوزادان مشترک است، گرایش این موجودات کوچک به گریه کردن است. البته میزان گریه از کودکی به کودک دیگر متفاوت است.
علل اصلی گریه کردن نوزاد
گریه کردن نوزاد اولین و تنها راه نوزاد برای برقراری ارتباط و برطرف کردن نیازها و خواسته‌هایش است. وقتی نوزادی گریه میکند، سعی دارد به شما بگوید که به چه چیزی نیاز دارد. دکتر دارسیا ناروائز در این باره می‌گوید که از نظر تکاملی، فرزندان پستانداران از گریه برای ارسال سیگنالی به والدین خود استفاده می‌کنند و در این حین نیاز به توجه فوری دارند. در ادامه علل اصلی گریه کردن نوزاد را بررسی می‌کنیم.
گرسنگی
بسیاری از انسان‌ها وقتی گرسنه می‌شوند، کمی بداخلاق می‌شوند. نوزادان نیز از این امر مستثنا نیستند. اصولاً گریه کردن نوزاد به این دلیل، کوتاه و کم صدا است. آن‌ها برای اعلام گرسنگی از صدای «نِه» یا “Neh” استفاده می‌کنند. این صدا را به صورت ریتمیک تکرار می‌کنند. این صدا از برخورد بازتابی زبان کودک با سقف دهان وی تولید می‌شود زیرا در جستجوی پیدا کردن شیر است. به گفته دکتر پل هوروویتز، شما زمانی می‌توانید از گریه ناشی از گرسنگی جلوگیری کنید که نشانه‌های اولیه گرسنه بودن او را متوجه شوید. کارهایی مانند لب زدن، مکیدن دست‌ها یا چرخاندن سر برای پیدا کردن سینه یا شیشه شیر، از جمله این نشانه‌ها هستند. وقتی این موارد را مشاهده کردید، به نوزاد شیر بدهید تا گرسنه نشود و گریه نکند.
خواب‌آلودگی
خواب یک مهارت آموختنی است! هر نوزادی به محض سر گذاشتن روی بالشت به خواب نمی‌رود. کیم وست، متخصص و مشاور خواب نوزادان معتقد است که نوزاد تا چهار ماهگی ریتم شبانه‌روزی ثابتی ندارد. علاوه بر این، نوزادی که گریه میکند تا حد زیادی نمی‌تواند خود را تسکین کند؛ بنابراین، والدین باید به او کمک کنند تا بتواند به چنین چیزی دست پیدا کند. در واقع، کمک کردن به کاهش گریه نوزاد در شب و آرام کردن او برای والدین یک آزمون و خطا محسوب می‌شود؛ زیرا باید به مرور متوجه شوید چه چیزی فرزند شما را به بهترین وجه آرام میکند. در ادامه، برخی از کارهایی که میتواند نوزاد را هنگام خواب‌آلودگی آرام کند، نام می‌بریم:
- قنداق کردن
- به آرامی تکان دادن
- صدای لالایی یا زمزمه
- صدای جاروبرقی
شاید به نظر برسد برای کاهش گریه‌های شبانه و بیدار شدن مکرر نوزاد از خواب، بهتر باشد از میزان خواب روزانه او بکاهید اما این تفکر غلط است. وقتی نوزاد خیلی خسته باشد، بدن او هورمون‌هایی تولید میکند که موجب جمع شدن هوا در معده می‌شود. در نتیجه به خواب رفتن برای او سخت‌تر خواهد شد. حتی در صورتی که زمان معمول خواب نوزاد نیست اما متوجه خستگی او می‌شوید، اجازه دهید کودک بخوابد.
کثیف شدن پوشک
یکی دیگر از دلایل رایج گریه نوزاد، کثیف شدن پوشک است. برخی از نوزادان می‌توانند ساعت‌ها پوشک خیس را تحمل کنند اما برخی دیگر تحمل بالاتری دارند. کافی است پوشک نوزاد را بررسی کنید یا از پوشک‌هایی استفاده کنید که دارای خط نشانگر رطوبت هستند. در این حالت، رنگ نشانگر تغییر پیدا میکند و راحت‌تر می‌توانید متوجه شوید که پوشک خیس شده است یا خیر.
آروغ زدن
اگر نوزاد بلافاصله بعد از شیر خوردن گریه میکند، معمولاً نیاز دارد که آروغ بزند. البته فقط در این زمان نیست که نوزاد نیاز به آروغ زدن دارد. گاهی نوزادان پس از مکیدن پستانک، سکسکه و گریه کردن هم نیاز به آروغ زدن دارند. این فعالیت‌ها هم میتواند موجب بلع هوا شود. در نتیجه، وقتی کودکی گریه میکند، به آرامی پشت او را ضربه بزنید. چندین تکنیک برای آروغ زدن نوزاد وجود دارد؛ بنابراین، خودتان باید ببینید کدام یک برای فرزند شما جواب می‌دهد. در ادامه به برخی از این تکنیک‌ها اشاره می‌کنیم:
- قرار دادن نوزاد روی شانه و به آرامی ضربه زدن به پشت او
- قرار دادن نوزاد روی دست و مالیدن پشت او
درد شکم
اگر نوزاد شما در حین گریه کردن دور خود می‌چرخد، کمرش را قوس میکند و پاهایش را به هم می‌مالد، احتمال هوا در معده او جمع شده است. برای این که نوزاد بتواند گاز معده را خارج کند، او را به سمت چپ یا روی شکمشان بخوابانید و نگه‌دارید تا هضم غذا برایشان راحت‌تر شود. همچنین می‌توانید پاهای او را به آرامی به حالت دوچرخه زدن حرکت دهید و به سمت قفسه سینه بالا ببرید تا تخلیه گاز راحت‌تر انجام شود.
دندان درآوردن
اصولاً دندان درآوردن کودک از چهار ماهگی شروع می‌شود. در این زمان درد دندان درآوردن هم شروع می‌شود و در نتیجه، گریه کردن امری طبیعی است. از دیگر علائم دندان درآوردن می‌توان به آب دهان بیش از حد و خاراندن لثه با لوازم مختلف اشاره کرد. مکیدن پستانک و انگشت میتواند به آرامش کودک کمک کند. گاهی نیاز است که به آرامی لثه نوزاد را ماساژ دهید. همچنین می‌توانید از دندان‌گیر خنک و در یخچال گذاشته شده استفاده کنید. گاهی گاز زدن پارچه تمیز و پیشبند نخی هم میتواند به آرامش کودک کمک کند.
به هیچ عنوان از داروهای بی‌حسی و موضعی استفاده نکنید. این محصولات دارای بنزوکائین هستند و مورد تائید پزشکان اطفال نیستند؛ زیرا پشت گلو را بی‌حس می‌کنند و در توانایی بلع کودک اختلال ایجاد می‌کنند. تسکین درد طبیعی بهترین روش است. مگر این که وضعیت بحرانی باشد و با نسخه پزشک مجبور شوید از دارو استفاده کنید. در این حالت، دزهای مناسب تایلانول و مترین میتواند کمک‌کننده باشد.
فعالیت و معاشرت زیاد
فعالیت زیاد نوزاد میتواند علت دیگر گریه کردن او باشد. بیرون بردن، مهمانی رفتن و فعالیت‌های این چنینی میتواند موجب خستگی نوزاد شود. در برخی موارد فعالیت‌های این چنینی موجب گیج شدن نوزاد می‌شود. در نتیجه، برای آرام کردن نوزاد، او را به خانه یا محیطی آرام ببرید تا از شلوغی رها شود. پیاده‌روی در هوای تازه، محیطی آرام و آشنا هم به کاهش گریه کمک میکند. در مجموع، این فعالیت‌ها خوب است و کودک نیاز دارد تا با دیگران در ارتباط باشد اما بهتر است وقتی عزیزان خود را می‌بیند، به طور ناگهانی با تعداد زیادی از آن‌ها مواجه نشود.
نیاز به توجه
کودکان اغلب به دلیل تنهایی گریه می‌کنند و می‌خواهند توجه شما را جلب کنند تا آنان را بغل کنید و در کنارشان باشید. کودکان تا زمانی که در کنار شما باشند شادترین و ساکت‌ترین خواهند بود. در نتیجه، مدام می‌خواهند شما را به سمت خود بکشانند. کودک باید مدتی در روز را روی تشک بازی، تاب و… بگذراند و به تنهایی بازی کند و وقت بگذراند؛ اما به همدلی و مراقبت فوری نیاز دارند تا بتوانند آرام شوند.
بیماری
اگر نوزاد شما بیمار شود، بیشتر از حد معمول گریه خواهد کرد. اغلب والدین می‌دانند که صدای گریه معمولی نوزاد چگونه است و در نتیجه، گریه‌های مدام و نامعمول میتواند نشانه بیماری باشد. اگر فرزند شما علائم دیگری مانند تب، استفراغ، عدم افزایش وزن دارد، ممکن است بیمار شده باشد. در این حالت باید به پزشک متخصص مراجعه کنید.
ناراحتی‌های عمومی
برخی از چیزها مانند رفتن مژه در چشم، وجود برچسب لباس در پشت گردن و… میتواند همه ما را اذیت کند. در چنین حالتی، تنها راه ارتباطی نوزاد گریه کردن است و نمی‌تواند به شما بگوید دقیقاً چه چیزی او را اذیت میکند. اگر نوزاد پس از چرت زدن، تغذیه شدن، آروغ زدن و تعویض پوشک همچنان ناراضی است و گریه میکند، ممکن است از چنین چیزهایی ناراحت شده باشد. لباس او را بررسی کنید و به نکات این چنینی توجه کنید.
قولنج یا کولیک
معمولاً قولنج کم‌اهمیت‌ترین دلیل برای گریه‌های متوالی نوزاد است. از بین هر پنج نوزاد، یک نوزاد به این مشکل دچار می‌شود. کولیک را وضعیتی تعریف می‌کنند که در آن یک نوزاد سالم و تغذیه شده بیش از سه ساعت در روز، بیش از سه روز در هفته و برای بیش از سه هفته متوالی گریه میکند. معمولاً این مشکل از هفته دوم الی پنجم شروع می‌شود و تا سه الی چهار ماهگی ادامه پیدا میکند. نوزادان مبتلا به کولیک بیش از حد گریه می‌کنند. گریه آن‌ها در این حالت بلندتر از گریه معمولی است. ممکن است صورت نوزاد در حین گریه کردن قرمز و شکمش برآمده شود. این مشکل به مرور زمان برطرف می‌شود و علت آن هم مشخص نیست. پس نیازی نیست نگران باشید. صرفاً توجه لازم را در این مدت به نوزاد خود برسانید.
آلرژی
وقتی مادر چیزی می‌خورد، آن را از طریق شیر به نوزاد منتقل میکند. در نتیجه، ممکن است مشکلاتی برای کودک ایجاد شود. ممکن است فرزند شما به شیر گاو، آجیل، گندم و… حساسیت داشته باشد. به تغذیه خود دقت کنید. با پزشک مشورت کنید و ببینید نخوردن کدام یک از مواد غذایی میتواند موجب تسکین فرزند شما شود. اگر به نوزاد خود شیر خشک می‌دهید، از پزشک درباره تغییر آن سوال کنید.
استرس و اضطراب مادر
مشکلات روحی مادر، خستگی، ترس، استرس و اضطراب هم میتواند به نوزاد منتقل شود و موجب گریستن او شود. برای همین سلامت روحی مادر نیز در کنار سلامت جسمی او اهمیت زیادی دارد. احساسات شما میتواند روی واکنش نوزاد شما تاثیر بگذارد. در نتیجه، سعی کنید خودتان را کنترل کنید. از دیگران، مشاوره و متخصص این زمینه کمک بگیرید.
چگونه گریه نوزاد را آرام کنیم؟
مسلماً اولین حرکت برای تسکین گریه کردن نوزاد این است که دلیل آن را بیابید تا بتوانید فوراً نیاز او را برطرف کنید. وقتی علت را ندانید و از شیوه اشتباهی برای آرام کردن نوزاد استفاده کنید، ممکن است به جای تسکین، شدت گریه را افزایش دهید. در ابتدا دمای بدن او را چک کنید. دمای ۳۸ درجه سانتی‌گراد نشان‌دهنده تب داشتن نوزاد است. در این صورت باید به پزشک مراجعه کنید. همچنین مطمئن شوید که فرزند شما گرسنه نباشد، پوشکش خیس نباشد و چیزی همانند لباس او را اذیت نکند. در صورتی که این موارد وجود ندارد، میتواند از ترفندهای زیر برای تسکین نوزاد استفاده کنید:
قنداق کردن
نوزادان عاشق قنداق شدن هستند زیرا این عمل به آن‌ها احساس امنیت می‌دهد و روزهای درون رحم بودن را یادآوری میکند. اولین قدم برای تسکین کودک این است که او را محکم قنداق کنید. البته منظور ما از محکم بودن قنداق، سفت بودن آن نیست. بازوهای نوزاد را در کنار بدن او قرار دهید و او را به صورت اصولی قنداق کنید.
به پهلو را روی شکم خواباندن
نوزاد را روی دست خود نگه‌دارید. حال او را به پهلو یا روی شکم بخوابانید. هر دو وضعیت را امتحان کنید و ببینید نوزاد شما در کدام وضعیت راحت‌تر میتواند آروغ بزند و سایر مشکلات شکمی او آرام می‌شود.
زمزمه ملایم
به آرامی با تکرار حرف «ش» در گوش نوزاد زمزمه کنید. این صدا شبیه آن چیزی است که نوزاد در رحم می‌شنید. در نتیجه، به او آرامش می‌بخشد.
تاب دادن
سعی کنید به آرامی کودک خود را تکان دهید. در حین انجام این کار، مراقب سر و گردن او باشید. زمانی که نوزاد در رحم قرار دارد، به چنین حرکاتی عادت میکند. در نتیجه، ممکن است پس از تولد سکون او را وحشت‌زده کند. او را در آغوش بگیرید و به آرامی تکان دهید.
مکیدن
اصولاً وقتی نوزاد چیزی را می‌مکد، آرام می‌شود. با استفاده از پستانک و شیر دادن می‌توانید او را آرام کنید.
پخش موسیقی یا صدایی یکنواخت
گاهی صدای موسیقی آرام، صدای طبیعت همانند صدای شرشر آب، صدای سشوار و صوت‌های این چنینی که به آن‌ها نویز سفید گفته می‌شود، موجب تسکین نوزاد می‌شود. به عنوان مثال، بسیاری از نوزادان در ماشین آرام هستند و به خواب می‌روند. زیرا صدای ماشین در حال رانندگی آنان را آرام میکند.
حمام کردن
بسیاری از نوزادان با یک حمام گرم آرام می‌شوند. اگر فرزند شما گرسنه نیست و سایر مشکلات ذکر شده را ندارد، او را به حمام ببرید. حمام را طولانی نکنید. پس از حمام نیز او را به اتاقی آرام و خلوت ببرید. لامپ‌ها را خاموش کنید و اجازه دهید نوزاد آرام شود. اغلب کودکان پس از حمام حتی به خواب هم می‌روند.
کلام آخر
هیچ پدر و مادری دوست ندارد گریه مداوم نوزاد خود را ببیند و در عین حال، نداند که چه باید بکند. در این مطلب به علل گریه نوزاد پرداختیم و روش‌های آرام کردن او را توضیح دادیم. با توجه به موارد گفته شده، به نظر شما علت گریه فرزندتان چیست؟ لطفاً نظرات، تجربیات و پیشنهادات خود را در بخش دیدگاه با ما در میان بگذارید.
سوالات متداول
گرسنگی، خواب‌آلودگی، درد شکم، کثیف‌شدن پوشک، آروغ زدن، دندان درآوردن، فعالیت و معاشرت زیاد، بیماری، نیاز به توجه و احساس امنیت، قولنج، کولیک، آلرژی، اضطراب مادر و ناراحتی‌های عمومی رایج‌ترین دلایل گریه‌های نوزادند.
علت گریه نوزاد تازه متولد شده میتواند گرسنگی، بی‌خوابی، کثیف بودن پوشک، یبوست، بیماری یا دردهای دیگر باشد.
کودکی که آرام است و به طور ناگهانی شروع به گریه میکند احتمالا از سوزش یا درد در ناحیه‌ای از بدن رنج می‌برد.
نوزادانی که زیاد گریه می‌کنند احتمالا بیمارند یا مشکلات گوارشی باعث درد زیاد آن‌ها شده است.
نوزاد را در آغوش بگیرید. بعضی از نوزادان در همین مرحله آرام می‌شوند. اما اگر به گریه خود ادامه داد بدون عصبانی شدن سعی کنید مشکل را یافته و آن را برطرف کنید. اگر نتوانستید علت گریه را بیابید به پزشک مراجعه کنید. شاید علت گریه نوزاد شما وجود بیماری است که از آن مطلع نیستید.
گریه طولانی مدت نوزاد علاوه بر اینکه علت گریه میتواند خطرناک باشد باید توجه داشت که گریه زیاد نوزاد با آسیب به تارهای صوتی باعث درد و سوزش شده و میتواند نگران کننده باشد.
