۰-۱۰۰ آشنایی با علائم زایمان

شاید زمانی که برای اولین بار قرار است فرزندی به دنیا بیاورید، از علائم زایمان اطلاعی نداشته باشید و ندانید که چه نشانه‌هایی برای آن وجود دارد. زایمان نشانه‌هایی دارد که با مشاهده آن‌ها می‌توانید متوجه شوید که باید هر چه سریع‌تر اقدام به فراهم کردن شرایط لازم بکنید.

برخی از زنان علائم بسیار مشخصی از زایمان دارند، در حالی که برخی دیگر این گونه نیستند. هیچ کس نمی‌داند چه چیزی باعث شروع زایمان می‌شود یا چه زمانی زایمان قرار است شروع شود، اما چندین تغییر هورمونی و فیزیکی به شروع زایمان کمک می‌کنند. در این مطلب از سی سیب به بررسی علائم مربوط به زایمان می‌پردازیم. با ادامه این مطلب ما را همراهی کنید.

انقباضات شدید و مکرر

مسلما یکی از نشانه‌های بارز زایمان شروع شدن انقباضات دردناک و مکرر است. برای این که متوجه شوید این انقباضات به شروع زایمان برمی‌گردند یا خیر، باید میزان آن‌ها را به همراه شدت و محل درد بررسی کنید؛ زیرا ممکن است هر انقباضی نشانه زایمان نباشد. اگر مطمئن نیستید، سوالات زیر را از خود بپرسید:

آیا انقباضات فواصل زمانی مشخصی دارند؟ انقباضات واقعی زایمان در فواصل زمانی منظمی رخ می‌دهند و با گذشت زمان نیز بیشتر می‌شوند.

انقباضات شما چقدر طول می‌کشند؟ انقباضات واقعی زایمان ۳۰ تا ۷۰ ثانیه طول می‌کشد.

آیا انقباضات قوی هستند؟ انقباضات واقعی زایمان با گذشت زمان قوی‌تر می‌شوند و کاهش نمی‌یابند، حتی زمانی که موقعیت خود را تغییر می‌دهید هم ادامه پیدا می‌کنند. ممکن است حتی نتوانید پس از پیشرفت انقباضات زایمان راه بروید یا صحبت کنید.

ترشحات موکوسی حاوی خون

ممکن است قبل از زایمان متوجه از بین رفتن پلاگین مخاطی شوید. در واقع این پلاگین دهانه رحم شما را می‌پوشاند. ممکن است آن را به صورت یک تکه بزرگ که شبیه به مخاط بینی است، از دست بدهید یا به مرور زمان و ذره ذره از بدن شما خارج شود. البته در برخی زنان نیز پلاگین مخاطی تا قبل از زایمان از بدن خارج نمی‌شود.

در روزهای پایانی قبل از زایمان، احتمالاً ترشحات واژن افزایش پیدا می‌کند یا غلیظ می‌شود. این ترشحات غلیظ و مایل به صورتی را ترشحات موکوسی حاوی خون قبل از زایمان می‌نامند که نشانه خوبی از نزدیک بودن زایمان است.

درد شکم و کمر

یکی دیگر از نشانه‌های زایمان احساس درد در ناحیه شکم و پشت است. در این حالت، گرفتگی‌های شدید قاعدگی را دوباره تجربه خواهید کرد. ممکن است معده شما درد بگیرد و فشاری در پایین شکم خود احساس کنید. همچنین ممکن است در ناحیه پشتی بدن درد احساس کنید. دردی که به پاها هم می‌رسد. این درد به مرور زمان بیشتر خواهد شد.

پاره شدن کیسه آب

شاید فکر کنید کیسه آب مانند فیلم‌ها به یک باره پاره می‌شود! در صورتی که چنین نیست. در اکثر زنان غشا کیسه آب پس از شروع علائم پاره می‌شود و مایع آمنیوتیک خارج می‌شود. لزوما هم قرار نیست همه آن را به صورت ناگهانی از دست دهید. برای بعضی از زنان این مایع به صورت قطره قطره خارج می‌شود. پاره شدن کیسه آب یکی از آخرین نشانه‌های زایمان است. به صورت عادی فقط در ۱۵ درصد زایمان‌ها این اتفاق می‌افتد؛ بنابراین، نمی‌توان روی آن به عنوان یک نشانه قطعی حساب کرد.

پایین آمدن جنین

این حالت را ممکن است مادرانی که قرار است برای اولین بار زایمان کنند، چند هفته قبل از زایمان (معمولاً حدود دو تا چهار هفته قبل از زایمان که در میان مادران می‌توانند متفاوت باشد) احساس کنند. در این حالت کودک به گونه‌ای در لگن قرار می‌گیرد.

در زایمان‌های بعدی این حالت را ممکن است همانند زایمان اول تجربه نکنید. در واقع هر زمان که واقعا در حال زایمان باشید این اتفاق برایتان می‌افتد. در این حالت کودک در موقعیتی قرار می‌گیرد که کم کم خارج شود. حالت ایدئال این است که با سر به سمت پایین بیاید.

همچنین ممکن است احساس کنید بیشتر از حالت عادی نیاز به ادرار کردن دارید. این تکرر ادرار به مرور بیشتر خواهد شد. در سه ماه سوم بارداری این حالت بیشتر به شما دست می‌دهد زیرا سر کودک روی مثانه شما قرار گرفته است و به آن فشار می‌آورد.

نکته مثبت این اتفاق آن است که نفس کشیدن برای شما راحت‌تر می‌شود؛ زیرا کودک در حال دور شدن از قسمت ریه‌های شما است.

تنفس راحت‌تر

علت این امر را در نشانه قبلی توضیح دادیم. شما دیگر می‌توانید راحت‌تر نفس بکشید. نفس عمیق کشیدن برای شما راحت‌تر می‌شود و فشار کمتری روی دیافراگم شما خواهد بود.

گشاد شدن دهانه رحم

دهانه رحم شما نیز در حال آماده شدن برای زایمان است. چند روز یا چند هفته قبل از زایمان دهانه رحم شما کم کم گشاد یا به عبارتی باز می‌شود. سپس نازک می‌شود. پزشک یا ماما با انجام معاینات داخلی می‌تواند این باز شدن را به شما اطلاع دهد و اندازه آن را به شما بگوید. این روند در بدن زنان متفاوت است و ممکن است برای برخی سریع‌تر و برای برخی دیگر کندتر پیش برود. در نتیجه نگران نباشید.

گرفتگی و افزایش درد کمر

با نزدیک شدن به زایمان همان طور که گفتیم دردی در ناحیه کمر خود احساس خواهید کرد. این درد به کشاله ران هم می‌رسد. مخصوصا اگر این اولین بارداری شما نباشد. عضلات و مفاصل شما در حال کشش و جابجایی هستند تا برای تولد آماده شوند.

شل شدن رباط‌های و مفاصل

در طول بارداری، هورمون ریلاکسین موجب می‌شود تا رباط‌های شما از حالت سفتی پیشین کمی خارج شوند. احتمالا این حالت را در سه ماه آخر بارداری بیشتر تجربه خواهید کرد. این نرم شدن راه طبیعی بدن شما برای باز کردن لگن است تا بتوانید فرزند خود را به دنیا بیاورید.

اسهال

از دیگر علائم زایمان این است که مادر اسهال می‌شود. همان گونه که ماهیچه‌های رحم در حال آماده شدن برای تولد نوزاد هستند، سایر عضلات بدن شما مخصوصا روده‌ها نیز تغییراتی پیدا می‌کنند. این امر می‌تواند برای مادران آزاردهنده باشد اما فرایندی کاملاً طبیعی است. فقط مطمئن شوید که به میزان مناسب آب می‌نوشید.

متوقف شدن افزایش وزن

مادران در طول بارداری افزایش وزن پیدا می‌کنند. این افزایش وزن در پایان راه کاهش پیدا می‌کند. برخی از مادران نیز ممکن است در اواخر بارداری مقداری وزن از دست دهند. این روند طبیعی است و بر وزن هنگام تولد کودک شما تأثیری نخواهد داشت. ممکن است وزن شما به دلیل پایین آمدن سطح آمنیوتیک، دفع بیشتر ادرار و مدفوع و افزایش فعالیت پایین بیاید.

احساس خستگی و کسل بودن

شکم بزرگ، فشرده شدن مثانه و سایر اندام‌ها، نیاز بیشتر به دفع ادرار و… می‌تواند خواب راحت شبانه را در روزها و هفته‌هایی آخر بارداری از شما سلب کند. شما در این مرحله به استراحت زیادی نیاز دارید. این تغییرات می‌توانند خسته‌کننده باشند. از طرفی هم برخی از مادران انرژی بیشتری پیدا می‌کنند و می‌خواهند مدام دست به تمیز کردن، مرتب کردن و… بزنند. این تغییر هم مشکلی ایجاد نمی‌کند. البته تا زمانی که زیاده‌روی نکنید!

آیا زمان زایمان فرا رسیده است؟

با وجود نشانه‌های مختلف ممکن است هنوز هم برای شما این سوال پیش بیاید که زمان زایمان رسیده است یا باز هم باید صبر کنید؟ بهترین کار این است که با پزشک خود تماس بگیرید. آرامش خود را حفظ کنید. نشانه‌ها را بررسی کنید. احتمالا پزشک هم به شما توصیه کرده است که شروع انقباضات منظم نشانه مهمی برای زایمان است؛ مثلاً به مدت یک ساعت است که هر ۵ دقیقه انقباضات را احساس می‌کنید.

البته شاید انقباضات آن قدر هم منظم نباشند اما در صورت ثابت بودن، دردناک‌تر و طولانی‌تر شدن باید با پزشک مشورت کنید. در این حالت نباید به زمان تماس خود دقت کنید. هر زمان که چنین احساسی داشتید، با پزشک یا ماما تماس بگیرید.

در صورت مشاهده موارد زیر حتما باید با پزشک یا ماما تماس حاصل کنید:

داشتن خونریزی یا ترشح به زنگ قرمز روشن (نه قهوه‌ای یا صورتی)

پاره شدن کیسه آب و مشاهده مایه سبز یا قهوه‌ای. این امر می‌تواند نشانه وجود مکونیوم یا اولین مدفوع کودک شما باشد که ممکن است در حین تولد آن را ببلعد. بلعیدن آن نیز خطرناک است.

تاری دید، دوبینی، سردرد شدید یا تورم ناگهانی. این موارد علائم پره اکلامپسی هستند که با فشار خون بالا همراه خواهند بود.

آیا امکان دارد زمان زایمان فرارسیده باشد و مادر متوجه نشود؟

هر زایمان مانند هر بارداری متفاوت است. برای اکثر زنان، زایمان مسیری تقریبا قابل پیش‌بینی را دنبال می‌کند. اصولاً هم باید به انقباضات توجه شود تا متوجه پیشرفت زایمان شوید. این نشانه به خوبی به شما نشان می‌دهد که چقدر تا زایمان کردن فاصله دارید. اگر مطمئن نیستید با پزشک تماس بگیرید تا دهانه رحم شما معاینه شود.

سخن آخر

در این مقاله از سی سیب به بررسی نشانه‌ها و علائم زایمان پرداختیم. ما علائم را به صورت کلی بیان کردیم. ممکن است یک مادر چند نشانه را مشاهده کند و موارد دیگر را احساس نکند. علاوه بر این، حالت بروز نشانه‌ها نیز می‌تواند از زنی به زن دیگر متفاوت باشد. بهترین کار این است که هر زمان مشکوک به زایمان شدید، با پزشک و مامای خود فورا تماس برقرار کنید و از دیگران کمک بگیرید تا در آن موقعیت تنها نباشید و بقیه افراد بتوانند به شما کمک کنند. تجربه شما در این زمینه چیست؟ لطفاً نظرات، پیشنهادات و تجربیات خود را در بخش دیدگاه با ما در میان بگذارید.