نکات مهم درباره افسردگی بعد از بارداری پوچ

زمان مطالعه: 6 دقیقه

در حقیقت ممکن است برخی اوقات، روند بارداری همیشه آنطور که پیش بینی و برنامه ریزی کرده‌اید پیش نرود. در بسیاری از موارد شاهد این هستیم که آزمایش بارداری شما مثبت بوده و علائم بارداری را نیز تجربه کرده‌اید. اما پس از گذشت مدت کوتاهی متوجه می‌شوید که جنینی تشکیل نشده و بارداری شما از نوع بارداری پوچ بوده است.

طی چنین شرایطی آزمایش بارداری شما به درستی انجام شده و هیچ اشتباهی رخ نداده است. چرا که هنگام بارور شدن یک تخمک و لانه گزینی آن در رحم، هورمون بارداری ترشح شده در خون و ادرار جریان یافته و در آزمایش بارداری مشخص می‌شود. منتها تخمک بارور شده پس از لانه گزینی به جنین تبدیل نمی‌شود و بارداری باید با روش‌های پزشکی متوقف شود. اگرچه توقف بارداری پوچ در سلامتی مادر نقش مهمی دارد، اما برای بسیاری از افراد اتفاق تلخ و ناخوشایندی خواهد بود.

به طور معمول هنگامی که بارداری پوچ و به دنبال آن سقط جنین رخ می‌دهد، مادر از نظر روحی روانی به شدت تحت تأثیر قرار گرفته و حتی تا مدت‌ها به افسردگی مبتلا می‌شود. در این مقاله از مجموعه سی سیب سعی داریم آثار روحی و افسردگی بعد از بارداری پوچ را به طور مفصل شرح داده و روش‌های درمان آن را بررسی کنیم.

بارداری پوچ و سقط جنین

اگرچه بیشتر بارداری‌ها منجر به یک زایمان سالم می‌شوند، اما حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد از بارداری‌های شناخته شده نیز به بارداری پوچ و سقط جنین ختم می‌شوند. به طور معمول سقط جنین تا قبل از هفتهٔ بیستم بارداری و در سه ماههٔ اول اتفاق می‌افتد. بارداری پوچ و سقط جنین به هر دلیلی که اتفاق می‌افتد باعث ایجاد وقفه و اختلال در چرخهٔ هورمونی می‌شود.

افسردگی بعد از بارداری پوچ

مانند هر اتفاق ناخوشایند دیگری طبیعی است که بعد از بارداری پوچ احساس افسردگی داشته باشید. از بین رفتن شرایط بارداری و از دست دادن جنینی که پس از مثبت شدن آزمایش بارداری، منتظر متولد شدن او بودید، می‌تواند احساسات مختلفی را در شما به وجود آورد.

اما مهم‌ترین نکته‌ای که وجود دارد این است که تجربهٔ یک بارداری پوچ به این معنی نیست که دفعات بعدی نیز دوباره بارداری پوچ را تجربه کنید. بلکه بیشتر زنانی که یک بار با بارداری پوچ مواجه شده‌اند در آینده بارداری موفق و سالمی را پشت سر خواهند گذاشت. بعد از بارداری پوچ علاوه‌ بر بدن، سلامت عاطفی مادر نیز نیاز به زمان بیشتری برای بهبودی دارد.

پس از بارداری پوچ و سقط جنین، داشتن احساساتی مانند احساس غم و اندوه، عصبانیت و احساس گناه معمولی است. افسردگی بعد از بارداری پوچ معمولاً بلافاصله پس از سقط جنین و ختم بارداری در شدیدترین حالت ممکن خواهد بود. اما محققان دریافتند شدت افسردگی بعد از بارداری پوچ در افراد پس از یک سال کاهش یافته و حتی در بعضی افراد به طور کامل بهبود می‌یابد. در بسیاری از موارد نیز شاهد این هستیم که تنها مادر دچار افسردگی بعد از بارداری پوچ نمی‌شود. بلکه تعداد قابل توجهی از مردان نیز پس از سقط جنین همسرشان دچار افسردگی می‌شوند.

علائم افسردگی بعد از بارداری پوچ

احساس افسردگی بعد از بارداری پوچ به عنوان یک افسردگی اساسی در افراد شناخته می‌شود. به همین جهت، غم و اندوه عمیق یکی از اولین علائم طبیعی بعد از بارداری پوچ است که در بعضی از زنان منجر به افسردگی می‌شود. احساس غم و اندوه شدید و مداوم بعد از بارداری پوچ می‌تواند به عنوان یک اختلال روانی تا مدت‌ها گریبان گیر افراد شود.

بسیاری از افرادی که بعد از تجربهٔ بارداری پوچ به افسردگی مبتلا می‌شوند، میل و رقبتی نسبت به انجام بسیاری از فعالیت‌ها ندارند و کارهایی که قبلاً از آنها لذت می‌بردند را ترک کرده‌اند. به همین خاطر در انجام کارهای عادی روزانه دچار مشکل می‌شوند.

برای اینکه بتوانید افسردگی بعد از بارداری پوچ را تشخیص دهید، باید حداقل به مدت دو هفته علائم زیر را تجربه کنید:

• نداشتن انرژی کافی و احساس خستگی غیرعادی 
• تحریک پذیری و ناامیدی
• از دست دادن میل به انجام فعالیت‌های مورد علاقهٔ خود
• احساس پوچی و غم زیاد
• احساس گناه و کاهش اعتماد به نفس
• خوابیدن بیش از حد یا کمتر از حد معمول
• افزایش اشتها و پرخوری یا کاهش اشتها و بی میلی به غذا
• احساس اضطراب، بی‌قراری و پریشانی، شرمندگی و گاهی پشیمانی
• عدم قدرت تصمیم گیری، تمرکز و به خاطر سپردن چیزی
• فکر کردن به مرگ و خودکشی یا اقدام به خودکشی
• بی میلی به برقراری رابطهٔ جنسی

گاهی افسردگی بعد از بارداری پوچ باعث دشوار شدن انجام کارهای روزانه می‌شود. همچنین عوارض آن ممکن است به قدری آزار دهنده باشد که منجر به از دست دادن روابط و حتی شغل فرد شود. در برخی افراد حتی علاوه‌ بر علائمی که ذکر شد، علائم روان پریشی نیز مشاهده می‌شود. گاهی اوقات افسردگی بعد از بارداری پوچ و احساساتی که یک فرد پس از خاتمه دادن به یک بارداری تجربه می‌کند، ممکن است حاصل تغییرات هورمونی ناشی از بارداری و سقط جنین باشد.

روش درمان و مقابله با افسردگی بعد از بارداری پوچ

اگر علائمی که گفته شد طی یک مدت کوتاه و به تدریج بهبود یابد، احتمال ابتلا به افسردگی بعد از بارداری در فرد وجود ندارد. اما علائمی که با گذشت زمان شدیدتر از قبل می‌شوند نشان دهندهٔ افسردگی هستند. در چنین شرایطی بهترین و ضروری‌ترین کار این است که به یک متخصص روانپزشکی مراجعه کرده تا درمان‌های لازم صورت پذیرد.

به طور معمول رهایی از افسردگی و بهبود عاطفی بعد از بارداری پوچ و سقط جنین زمانبر است. در برخی موارد علاوه ‌بر مادر، همسر او نیز باید درمان شود. در ادامه رایج‌ترین درمان‌های افسردگی بعد از بارداری پوچ را توضیح خواهیم داد.

  مصرف داروهای ضد افسردگی

معمولاً یکی از رایج‌ترین درمان‌های افسردگی، مصرف داروهای ضد افسردگی است. با توجه به توصیهٔ پزشک و بسته به شدت افسردگی، استفاده از داروهای ضد افسردگی برای برقراری تعادل مواد شیمیایی در مغز و کاهش علائم افسردگی در فرد مؤثر است.

مراجعه به روانشناس

روش بسیار مفید و مؤثر دیگری که می‌توان برای مقابله با افسردگی بعد از بارداری انجام داد این است که به یک متخصص روانشناسی مراجعه کنید و جلسات روان درمانی را شروع کنید. روان درمانی به افرادی که در چنین شرایطی به سر می‌برند کمک می‌کند تا با روشی صحیح با اتفاقات پیش آمده کنار بیایند.

شوک درمانی

 از دیگر موارد درمانی که توصیهٔ آن فقط در موارد شدید افسردگی امکان پذیر است، شوک درمانی خواهد بود. طی شوک درمانی، جریان الکتریکی خفیفی به مغز وارد می‌شود تا کمک کند فرد زودتر به احساسات خود غلبه کرده و بهبود یابد. همانطور که اشاره کردیم باید توجه داشته باشید که این روش درمانی فقط در مواردی که افسردگی شدید باشد به طوری که به هیچ گونه دارو و روان درمانی پاسخ ندهد، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تغییر سبک زندگی

یکی از روش‌های بسیار مفید و تأثیرگذار بر مقابله با افسردگی بعد از بارداری پوچ، تغییر سبک زندگی است. شما می‌توانید در صورت لزوم، علاوه‌بر اینکه به درمان‌های پزشکی برای درمان افسردگی خود پایبند هستید برای رسیدن به بهبودی سریع‌تر و بهتر، سعی کنید در سبک زندگی خود تغییراتی ایجاد کنید. برای این کار شما باید رژیم غذایی خود را متعادل کرده و از مواد غذایی مقوی بیشتری استفاده کنید.

همچنین فراموش نکنید خواب کافی و به موقع یکی از عوامل مهم در تغییر خلق و خو، کنترل خستگی، کمبود انرژی و استرس است. علاوه ‌بر این سعی کنید حتماً یک برنامهٔ منظم ورزشی داشته باشید و در طول روز چند دقیقه‌ای را صرف فعالیت‌های ورزشی کنید. ورزش کردن به شما کمک می‌کند تا علاوه‌ بر سلامت جسمی، سطح انرژی خود را افزایش داده و علائم افسردگی را برطرف کنید.

بهبود عاطفی ناشی از افسردگی بعد از بارداری پوچ

متأسفانه نمی‌توان مدت زمان مشخصی برای بهبودی عاطفی پس از بارداری پوچ و سقط جنین، تعیین کرد. به دلیل اینکه شرایط روحی هر فرد و نحوهٔ برخورد او با این موضوع کاملاً متفاوت است. حمایت و دلگرمی افراد نزدیک مانند اعضای خانواده، همسر، دوستان یا همکار فردی که دچار افسردگی شده است می‌تواند موجب تسریع روند بهبودی وی شود.

بررسی نهایی

هرچند لزوماً برای همۀ افراد صادق نیست، اما برای بعضی از افراد تجربهٔ یک بارداری پوچ و اتمام بارداری، رویدادی استرس‌زا در زندگی خواهد بود. بعضی افراد بعد از سقط جنین، در کنار حس غمگینی و ناراحتی خود، از اینکه یک موقعیت حساس و دشوار را به اتمام رسانده‌اند احساس آرامش می‌کنند.

در حالی که بعضی دیگر انقدر احساس ناراحتی و گناه می‌کنند که بیشتر اوقات توانایی غلبه بر احساسات خود را ندارند و همین عامل باعث می‌شود که آنها به افسردگی مبتلا شوند. بیشتر افرادی که به افسردگی بعد از بارداری پوچ مبتلا هستند، بعد از یک سال رو به بهبودی می‌روند و به احتمال قوی افسردگی آنها حتی به طور کامل برطرف می‌شود.

بهترین کاری که زوج‌ها پس از سقط جنین و افسردگی بعد از آن می‌توانند انجام دهند این است که به یکدیگر کمک کنند تا با افسردگی پس از این عارضه مقابله کنند. از آنجایی که به طور طبیعی، روش بیان احساسات میان خانم‌ها و آقایان متفاوت است، مهم است که به احساسات یکدیگر احترام بگذارید.

افسردگی بعد از بارداری پوچ در برخی اوقات باعث می‌شود فرد از پس انجام کارهای عادی خود بر نیاید و مدام احساس بی حوصلگی کند. همین عوارض در مواردی می‌توانند باعث به هم خوردن روابط میان افراد و حتی از دست دادن شغل شود.