در دوران بارداری و شیردهی رشد مو و تغییرات پوستی شایع است. افزایش مقادیر هورمون ها مسبب تغیرات زیاد در پوست و مو است. به دلیل این تغییرات، زنان چند هفته پس از زایمان تمایل دارند لیزر موهای بدن را در دوران شیردهی بررسی کنند و از عوارض و چگونگی آن در دوران شیردهی اطلاعات داشته باشند. در این مقاله ایمن بودن لیزر درمانی و میزان تاثیر آن در دوران شیردهی را مورد بررسی قرار داده‌ایم. تا انتهای این مقاله مفید همراه ما باشید تا پاسخ سوالات خود را درباره این موضوع دریافت کنید.
تغییرات پوست و مو در دوران بارداری و شیردهی
افزایش هورمونهای بدن در دوران بارداری و نوسان آنها در دوران شیردهی پوست و موی بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. برخی از زنان باردار متوجه می‌شوند که موهایشان سریعتر از همیشه رشد می‌کند و برخی از آنها نیز تغییراتی در جنس پوست و مو مشاهده می‌کنند مانند خشک یا چرب‌تر شدن موها، چرب شدن پوست صورت و جوش زدن، رشد موها در جاهایی که قبلا وجود نداشتند مانند سینه، شکم و بازوها. در واقع افزایش هورمونها درگردش خون متابولیسم بدن را افزایش می‌دهد و موجب می‌شود جریان خون مواد مغذی بیشتری را به سمت موها و ناخن‌های شما بیاورد. بیشترین تغییرات پوست و مو در دوران بارداری و شیردهی شامل:
- سریعتر شدن رشد موها
- ضخیم و زبر شدن موهای سر، بدن و صورت
- مستعد شدن موها برای موخوره و شکننده شدن
- چرب یا خشک شدن موها
- جوش و آکنه‌های بارداری
- بروز لکه‌های قهوه‌ای و تیره در سطح پوست صورت (لکه‌های بارداری یا ملاسما)
خبر خوب آن که همه این تغییرات پس از زایمان رفته رفته کمتر می‌شود و پس از گذشت ۶ تا ۹ ماه از زایمان بدن به شرایط اولیه برمی‌گردد.
ایمنی لیزر موهای زائد در دوران شیردهی
تحولات بدن در دوران شیردهی نیز کم و بیش تا چندماهه اول شیردهی ادامه پیدا می‌کند. زیاد شدن و تیره تر شدن موهای بدن امری ناخوشایند است و بهبود این وضعیت نگرانی و دغدغه برای مادران بوجود می‌آورد. علاوه بر تغییرات ناخوشایند ظاهری، اپیلاسیون مداوم پوست با موم و وکس، موبر، تیغ و سایر ابزارها کاری زمان بر است و مادران در دوران شیردهی به علت بیشتر شدن وظایف روزانه وقت کافی برای پاکسازی پوست ندارند بنابراین آسانترین و سریعترین راه‌کار لیزر درمانی است. لیزر درمانی در دوران شیردهی ایمن و بدون خطر است، تاثیر منفی بر شیر مادر ندارد و تاکنون هم مورد خطرناکی از لیزر در دوران شیردهی گزارش نشده است. با این حال بهتر است برای زمان انجام این کار تا پایان ۶ ماهه اول شیردهی صبر کنید و برای اطمینان نهایی و کسب اجازه در این زمینه از پزشک خود مشورت بگیرید.
شاید این سوال برایتان بوجود بیاید که چرا ۶ ماه اول شیردهی را باید صبر کنید؟
زیرا در این مدت تغییرات دوران بارداری همچنان پابرجاست و هنوز هورمونهای بدن تنظیم و تثبیت نشده‌اند. به دلیل نوسانات هورمونی که در دوران شیردهی رخ می‌دهد، خطر هیپرپیگمانتاسیون (لک تیره در پوست) با لیزر درمانی وجود دارد. بروز هیپرپیگمانتاسیون غیرقابل پیش بینی است و امکان رخ دادن آن تا تثبیت وضعیت هورمونی وجود دارد. برای برگشت بدن به حالت قبل از بارداری مدتی طول می‌کشد و این مدت زمان ۵ تا ۶ ماه پس از زایمان تخمین زده شده است.
لیزر درمانی چگونه موجب از بین رفتن موهای زائد می‌شود؟
در روش لیزر درمانی، اشعه‌های لیزر از دستگاه‌های تولید کننده اشعه تولید شده و فولیکولهای مو را در ناحیه انتخابی ( دست، پا، شکم و …) از بین می‌برد. حرارت ناشی از اشعه لیزر موجب غیرفعال شدن فولیکولها می‌شود و میزان عبور اشعه از پوست تنها در حد ۲ الی ۳ میلیمتر بوده، وارد بافتهای عمیق‌تر نمی‌شود و هورمونهای بدن را نیز تحت تاثیر قرار نمی‌دهد. در مراحل اولیه فولیکولهای مو تضعیف و موها به مرور نازکتر می‌شوند. پس از گذشت چند مرحله فولیکولهای مو به طور کلی غیرفعال شده و رشد موها متوقف می‌شود. پس از هر جلسه لیزر تراپی استفاده از ژلهای تسکین دهنده مانند ژل آلوئه ورا برای بهبود حالت سوختگی و قرمزی ناشی از اشعه توصیه می‌شود. همچنین اگر لیزر موهای زائد در ناحیه صورت انجام شده باشد استفاده منظم از کرم ضدآفتاب ضروری است.
دستگاه‌های لیزری که در لیزر درمانی استفاده می‌شود انواع مختلفی دارند. در میان این دستگاه‌های متنوع لیزر الکساندریت شهرت زیادی دارد و در مطب پزشکان و مراکز زیبایی بسیار کاربردی است. در ادامه به معرفی این دستگاه و نحوه عملکرد آن می‌پردازیم.
لیزر الکساندریت
دستگاه الکساندریت معروف به لیزر الکس اشعه مادون قرمز تولید می‌کند که برای لیزر موهای زائد بسیار کاربردی ست. لیزر الکس علاوه بر حذف موهای زائد برای بهبود لکه‌های پوست نیز استفاده می‌شود. البته انتخاب نوع دستگاه لیزر به تشخیص پزشک بستگی دارد. اشعه مادون قرمز بسیار ایمن است و برای استفاده در دوران شیردهی انتخاب کاملا مطمئنی می‌باشد.
لیزر صورت در دوران شیردهی (لک و جای جوش)
برخی از مادران در دوران بارداری لکه‌های تیره رنگی در پوستشان ایجاد می‌شود که ناشی از هورمونهای بارداری است. این لکه‌ها ملاسما نام دارند و با افزایش ملانین (رنگدانه پوست) ایجاد می‌شوند. افزایش تولید ملانین یا رنگدانه پوست در دوران بارداری هایپرپیگمنتیشن نامیده می‌شود و پدیده‌ای ناخوشایند برای مادران است. ملاسماها با تابش مستقیم اشعه خورشید پررنگتر و شدیدتر می‌شوند. لک‌های بارداری با پایان حاملگی و در دوران شیردهی رفته رفته کمرنگ‌تر شده و به مرور از بین می‌روند. در برخی از موارد نیز لکه‌های بارداری ماندگار می‌شوند.
آکنه و جوش‌های بارداری هم امری شایع در این دوران است. تقریبا نیمی از بانوان باردار تجربه آکنه و جوش بارداری را دارند. آکنه‌ها در ۳ماهه نخست بارداری همزمان با افزایش مقدار هورمونها در خون بروز می‌کند. همچنین غدد چربی در طول دوران حاملگی فعالتر شده و پوست صورت و بدن چرب می‌شود که در ایجاد آکنه نقش دارد. پیشگیری از آکنه بارداری توسط داروها امری غیرممکن است زیرا آنتی بیوتیک و داروهای ضدجوش در دوران بارداری ممنوع هستند و به سلامت جنین آسیب می‌زنند. بنابراین از درمانهای خودسرانه و مصرف دارو بدون تجویز پزشک خودداری کنید.
لیزر لک صورت
یکی از روشهای درمانی که برای درمان و کمرنگ‌تر شدن لکه‌های بارداری پیشنهاد می‌شود لیزر تراپی ست. لیزر لکه‌های صورت نیز بهتر است پس از ۶ ماهه اول بارداری و متعادل شدن هورمونهای بدن انجام شود. اشعه‌های لیزر عمق کمی از پوست را درگیر می‌کنند و بر روی شیر مادر اثر منفی ندارد.
لیزر کیوسوئیچ: لیزر کیوسوئیچ یکی از قویترین لیزرهای موثر در درمان ملاسماهای بارداری است و در طول یک تا دو جلسه لکه‌های تیره رنگ پوست را کمرنگ یا به طور کامل از بین می‌برد.
لیزر فراکشنال: در استفاده از این روش، اشعه لیزر بر ناحیه بسیار کوچک و میکروسکوپی تابیده می‌شود و سایر قسمتهای پوست از تابش اشعه در امان هستند. لیزر فراکشنال لایه برداری سطحی از ملاسماها و لکه‌های تیره را امکانپذیر می‌کند و نواحی تیره رنگ بصورت پوسته پوسته شدن جدا شده و در نهایت از بین می‌روند.
لیزر ipl: لیزر ipl در گروه کم خطرترین لیزرها در دوران شیردهی قرار دارد. IPL مخفف نور پالسی شدید است. آی پی ال نوعی از لیزرتراپی است که برای درمان چین و چروک، لکه ها و موهای زائد استفاده می‌شود. ipl برای از بین بردن لکه‌های بارداری تاثیر خوبی دارد و نتایج قابل قبولی از این لیزر برای از بین بردن ملاسماها گزارش شده است.
لیزر جوش صورت:
از بین بردن جای جوش بارداری مانند جوش‌های معمولی است و در صورت شدید و عمیق بودن جای جوش می‌توان از لیزر استفاده کرد. اشعه لیزر موجب نابودی میکروارگانیسم‌های بوجود آورنده آکنه و غیرفعال کردن غدد چربی پوست می‌شود. در لیزر جای جوش از امواج رادیویی، مادون قرمز، نور سبز، نور زرد استفاده می‌شود.
سخن آخر
لیزر درمانی برای از بین بردن موهای زائد بدن و لکه‌های تیره پوست محبوبیت زیادی دارد زیرا در طول دوره کوتاهی به درمان پاسخ می‌دهد و بسیاری از مشکلات پوستی ناخوشایند را بهبود می‌بخشد. لیزر تراپی در دوران شیردهی ایمن شناخته شده و فاقد عوارض است با این حال برای اینکه درمان بهتر و سریعتر پاسخ دهد باید تا تعادل کامل هورمونها و تغییرات ناشی از بارداری صبر کرد و سپس به این کار اقدام کرد.
