به عنوان یک مادر، هیچ چیز سخت تر از تماشای درد کشیدن فرزندتان نیست و کیست دندان در کودکان می تواند پدیده ی دردناکی باشد. خیلی وقت ها مادران زیادی را دیده ایم که تمام شب را پای بستر نوزاد و کودک خود بیدارند و شاهد دندان درد او بوده اند بدون این که بدانند دقیقا باید چه کاری انجام بدهند و یا این که علت بروز این مشکل را درک کنند.
در این مطلب می خواهیم به سراغ مشکل کیست دندان در کودک و ارتباط آن با دندان در آوردن وی برویم. اگر مادر هستید و اخیرا با این مشکل دست و پنجه نرم کرده اید، احتمالا بهتر است که این مطلب را از دست ندهید و هم چنان به خواندن ادامه بدهید.
کیست دندان در کودکان
دندان در آوردن ممکن است برای برخی از کودکان و البته والدینشان، کار خیلی سختی باشد. اگر دچار مشکل خاصی نشوید، احتمالا بعد از مدتی متوجه خواهید شد که کودک شما اولین علائم دندان درآوردن را از خود نشان می دهد. در چنین مواقعی اولین واکنش شما خوشحالی خواهد بود اما طبیعتا نباید چالش های زیادی که دندان درآوردن کودک به همراه می آورد را فراموش کنید که قطعا یکی از اصلی ترین آن ها بروز کیست دندان در کودک است.
اگر کودک شما در حال دندان درآوردن است، احتمالا به طور کلی این علائم را از خود نشان بدهد:
- بدخلق و بدعنق شود.
- آب دهن کودک بیشتر از مواقع معمول سرازیر می شود.
- هر چیزی که به دستش می رسد را می جود.
- گوش های خود را خیلی می خاراند.
البته این علامت به طور رایج در تمام کودکان وجود دارند و چیز عجیبی نخواهند بود. اما گاهی مواقع ممکن است که علائم کودک شما برای دندان درآوردن، کمی متفاوت باشد. مثلا ممکن است دچار کیست دندان شده باشد.
شکل ظاهری این نوع مشکل، به شکل یک حباب و برآمدگی روی لثه ی کودک است که در ابتدا به نظر بسیار عجیب و نگران کننده می آید. اما اگر چنین چیزی روی لثه ی کودک خود دیدید، لازم نیست که دچار حمله ی عصبی شوید و بترسید چرا که معمولا این برآمدگی ها بی خطر هستند و خیلی سریع از بین می روند.
اما اجازه بدهید که نگاه دقیق تر و جزئی تری به این پدیده داشته باشیم و ببینیم که کیست دندان دقیقا چیست و چه ارتباطی با دندان درآوردن کودک دارد. با ما همراه باشید.
کیست دندان چیست؟
این مشکل زمانی به وجود می آید که یک دندان جدید در دهان نوزاد می خواهد رشد کند و از لثه خارج شود. اگر فشار روی لثه زیاد شود، گاهی یک ورم پُر مایع که شکلی شبیه به حباب دارد نیز شکل می گیرد. این حباب معمولا بالا یا پایین لثه و دقیقا در جایی که قرار است دندان جدید رشد کند، به وجود می آید.
حتی اگر کودک شما دچار این مشکل شود، باز هم دندان سفید کوچولو و مروارید گونه اش، رشد خواهد کرد و از حصار لثه ها بیرون می آید. این کیست ساده و بی آزار هم بدون نیاز به درمان و خیلی سریع از بین خواهد رفت.
علائم بروز کیست دندان در کودکان
به هر حال بد نیست که در مورد علائم و نشانه های بروز این مشکل، اطلاعات بیشتری به دست آورید. ممکن است که کیست دندان دردناک به نظر بیاید یا این که لثه های کودک را به درد بندازد اما غالب مواقع بی آزار و بدون درد هستند.
اگر کودک شما به کیست دندان مبتلا شده باشد، باید متوجه یک برآمدگی کوچک، زرد رنگ و با نوکی سفید شده باشید که روی لثه ها جا خوش کرده است و شکلی شبیه به حباب دارد.
بافت این کیست ها نرم و قرمز است و دقیقا در بالا یا پشت دندان در حال رشد، بروز پیدا می کنند. در واقع حس داشتن کیست دندان، شبیه به نوعی بادکنک پر از آب است. لثه ای که در اطراف این کیست دندان است هم احتمالا کمی متورم، ملتهب یا قرمز باشد.
سایز کیست های دندانی نیز معمولا کمتر از نصف اینچ(حدود ۱ سانتی متر) است. شاید کودک شما یک عدد از این کیست های دندانی داشته باشد اما برخی مواقع ممکن است چندین کیست نیز در داخل دهان به وجود بیایند و پدیده ی نادری هم نیست.
برخی مواقع ممکن است که مایع درون این کیست های دندانی با کمی خون مخلوط شده باشد. در چنین شرایطی ممکن است که رنگ این برآمدگی بیشتر به صورتی، قرمز یا بنفش بزند.
البته نباید نگران باشید، وجود خون در این کیست به معنای این نخواهد بود که کودکتان دچار مشکل خطرناکی شده است یا این که کیست دندانی اش بدتر شده است.
علت کیست دندان در کودک
حالا که با ویژگی های ظاهری و علائم و نشانه های کیست دندان آشنا شدید، می خواهیم در مورد علت بروز این مشکل در برخی از کودکان صحبت کنیم و بگوییم که چه چیزی منجر به ایجاد کیست دندان در کودکان می شود.البته بعضی مواقع علت اصلی بروز کیست دندان چندان مشخص نیست.
- ممکن است که این برآمدگی ها به خاطر وجود التهاب و تنش در کودک باشند.
- البته بعضی مواقع عفونت موجود در لثه ی نوزاد نیز ممکن است منجر به بروز این مشکل شود.
- یکی دیگر از دلایل بروز کیست دندان در کودک ممکن است به خاطر رشد هم زمان دو دندان در کنار هم باشد. به این ترتیب ممکن است فضای مضاعفی به لثه وارد شود و این فشار، به شکل کیست دندان ظهور پیدا کند.
- ضربه یا جراحت کوچک در لثه ها نیز ممکن است منجر به ایجاد کیست های دندانی شوند.
- اما گاهی مواقع ممکن است علت ایجاد کیست دندان، کمی جدی تر باشد. مثلا برخی از کودکان به خاطر پوسیدگی های دندان دچار کیست دندانی می شوند و برای درمان آن ها نیاز به حضور در مطب دندانپزشک است.
تمام این مسائل احتمال بروز کیست در لثه کودک را افزایش می دهد. البته رشد هم زمان دو دندان و بروز کیست در کودکان بزرگ تر، رایج تر است. چرا که دندان های بزرگسالی در حال رشد هستند و دندان های شیری می ریزند. طبیعی است که فشار زیادی روی لثه ها وارد شود.
البته باز هم باید اشاره کنیم که دندان درآوردن در کودکان، خود می تواند چالش برانگیز باشد. بنابراین نیازی نیست که دچار ترس و استرس شوید و به هنگام مشاهده ی این کیست های دندانی اطمینان خاطر داشته باشید که به زودی برطرف می شوند.
بروز کیست لثه در کودکان چقدر رایج است؟
اولین نکته ای که باید در مورد این کیست های لثه یا دندان بدانید این است که بروزشان در کودکان و نوزادانی که اولین دندان هایشان در حال رشد است، چندان رایج نیست.
کودکان زیر ۱۰ سال هم ممکن است به کیست دندان مبتلا شوند. در واقع بروز کیست های لثه ای در کودکانی با سن ۶ الی ۹ سال که اولین دندان های بزرگسالی را در می آورند رایج تر است.
درمان کیست دندان در کودکان
خیلی از والدین این سوال را می پرسند که درمان کیست دندان در کودکان چگونه است؟ آیا اصلا نیازی به درمان وجود دارد یا این که این مشکل خود به خود از بین می رود و حل می شود؟
معمولا این عارضه خود به خود و بعد از رشد دندان از بین می روند. (یا به شکل بی خطری می ترکند یا این که توسط دندان در حال رشد، کنار زده می شوند و از بین می روند)
در بعضی موارد، ممکن است به خاطر دندانی که در حین پروسه ی رشد گیر کرده، مدت زمان دوام این کیست های دندانی بیشتر شود. اگر چنین اتفاقی رخ دهد؛ ممکن است که مراجعه به دندانپزشک یا پزشک اطفال لازم باشد تا این مشکل را برطرف کند.
اگر آزمایش X-Ray از این کیست های دندانی گرفته شود، متوجه خواهید شد که به شکل یک سایه سیاه در اطراف دندان زیر لثه هستند.
در مواردی نادر، اگر این کیست های دندانی مانع از رشد دندان شوند، باید به پزشک اطفال یا دندانپزشک کودکان مراجعه شود. روند درمان هم به این صورت خواهد بود که تراکم و بافت فیبروزی موجود را برمی دارند تا به رشد صحیح دندان کمک کنند.
روش دیگری هم که برای درمان این مشکل وجود دارد با نام ” سقف برداری” شناخته می شود. در این روش بالای کیست را برمی دارند تا دندان را آزاد سازند و فضای کافی برای رشد آن به وجود بیاورند.
البته در آخر باید اشاره کنیم که غالب مواقع نیازی به جراحی برای رفع این معضل وجود ندارد. گرچه در برخی مواقع نادر، لازم است که جراحی در کودکان صورت بگیرد.
درمان فوری کیست دندان
واقعیت این جاست که هیچ گونه درمان فوری برای کیست دندان وجود ندارد. چرا که این عارضه خود به خود از بین خواهد رفت. شما می توانید با استفاده از کمپرس یخ، التهاب آن را کاهش دهید. عموما این مشکل بدون درد است و نیازی به مصرف دارو هم نخواهد بود.
طول مدت درمان کیست دندان در کودکان چقدر است؟
معمولا و در بیشتر مواقع، کیست دندان در کودکان در طول چند روز یا هفته از بین می رود. یعنی در واقع هر موقع که دندان رشد کند، این کیست نیز از بین می رود. در بعضی موارد، اگر مدت زمان رشد دندان به طول بیانجامد یا این که گیر کرده باشد، ممکن است که این کیست ها حتی تا ۴ ماه هم باقی بمانند.
چه زمانی موقع مراجعه به دندانپزشک کودک است؟
اگر این کیست های دندانی بیشتر از چند هفته روی لثه ی فرزندتان باقی ماندند، بهتر است به سراغ دندانپزشک یا پزشک اطفال بروید. یا در صورتی که چیزی غیر عادی روی لثه ی نوزاد دیدید، حتما به پزشک اطلاع بدهید.
اگر هرگونه خونریزی یا چرک سفید روی لثه ها دیدید، با پزشک اطفالِ دلبندِ خود تماس بگیرید تا هر چه سریع تر مشکل برطرف شود.
نکته ای که بسیار مهم و حائز اهمیت است، این می باشد که سلامت دهان و دندان در هر سنی باید در اولویت قرار بگیرد. فکر نکنید که برخی از بیماری ها فقط مخصوص بزرگسالان است و کودکان دچارش نمی شوند. قبل از این که فرزندتان دو ساله شود، برنامه ویزیت منظم با دندانپزشک برای او ترتیب بدهید تا خیالتان از بابت سلامت دهان و دندان او آسوده شود.
قبل از این که فرزندتان دندان دربیاورد، با یک دستمال استریل و نرم، به شکلی آرام لثه های او را تمیز کنید. به محض این که دندان سفید و کوچولوی او از لثه ها بیرون آمد، می توانید از یک سری مسواک های مخصوص کودکان استفاده کنید.
سخن آخر
به طور کلی دوباره یادآور می شویم که کیست های دندان در کودکان چندان خطرناک نیستند و بعد از مدتی، خود به خود از بین می روند.اما به هرحال، به عنوان والدین همواره باید مراقب سلامت دهان و دندان کودک خود باشید تا در آینده دچار هیچ گونه مشکلی نشود.
در نهایت امیدواریم از خواندن این مطلب لذت برده باشید. در صورتی که نکته یا تجربه ای در خصوص کیست دندان در کودک خود دارید، خوشحال می شویم که آن را با ما و خوانندگانمان در میان بگذارید.
