سونوگرافی سه بعدی چیست و چه مزایا و معایبی دارد؟

زمان مطالعه: 4 دقیقه

امروزه تکنولوژی پیشرفت بسیار زیادی کرده و این پیشرفت وارد تجهیزات و دستگاه‌های پزشکی نیز شده است. دستگاه‌های سونوگرافی امروزی نسبت به سال‌های قبل از پیشرفت چشمگیری داشته‌ و کاربرد و کارایی آنها بهبود یافته است. در گذشته دستگاه‌های سونوگرافی تصاویر با کیفیت و وضوح پایین را نشان می‌دادند که ممکن بود تشخیص محل دقیق بیماری را با مشکل مواجه کند. اما امروزه دستگاه‌هایی که برای سونوگرافی طراحی شده‌اند، انواع مختلفی دارند.

یکی از انواع دستگاه‌های سونوگرافی، سونوگرافی سه بعدی است. حتی امروزه دستگاه‌های سونوگرافی چهار بعدی نیز وجود دارد.‌ هر چه شکل‌های جدیدتری از دستگاه سونوگرافی وارد بازار می‌شود، تصاویر و وضوح و کیفیت آنها نیز افزایش پیدا می‌کند. در ادامه این مقاله از مجموعه سی سیب قصد داریم درباره سونوگرافی سه بعدی و ویژگی‌های آن به طور کامل صحبت کنیم، بنابراین تا پایان مقاله با ما همراه باشید.

معرفی سونوگرافی سه بعدی

به طور کلی عملکرد دستگاه‌های سونوگرافی به این صورت است که ابتدا پروب دستگاه امواج صوتی را از خود صادر می‌کند. این امواج با استفاده از ژل‌های مخصوص که روی سطح بدن قرار دارد، وارد بدن شده و به اندام‌های مختلف بدن برخورد می‌کند. سپس هنگام بازگشت، این امواج را به شکل تصاویر مختلف روی نمایشگر مشخص می‌کند.

تفاوت دستگاه سونوگرافی سه بعدی با دستگاه‌های سونوگرافی عادی این است که دستگاه‌های سونوگرافی سه بعدی می‌توانند از بخش‌های مختلفی به بافت و اندام بدن تابیده شوند. به همین دلیل امکان دستیابی به شکل دقیق بافت بدن از تمامی جهات وجود خواهد داشت.

هنگامی که امواج صوتی از طرف دستگاه سونوگرافی سه بعدی به  اندام‌های بدن تابیده می‌شوند، هنگام بازگشت با استفاده از تکنولوژی دقیقی که در این دستگاه‌ها به کار رفته است، ارزیابی و تحلیل شده و تصاویر بسیار واضحی از آنها روی نمایشگر مشخص می‌شود. سپس تکنسینی که وظیفه بررسی و آنالیز تصاویر مربوط به دستگاه سونوگرافی سه بعدی را بر عهده دارد، می‌تواند با کمک دستگاه‌های جدیدتر این کار را انجام دهد.

 در واقع نحوۀ کارکرد دستگاه سونوگرافی سه بعدی کاملاً مشابه سونوگرافی‌های معمولی است. یکی از مشکلاتی که در رابطه با سونوگرافی معمولی وجود دارد این است که برای این که تصویر مشخص و واضح باشد، شخص باید مثانه را با نوشیدن آب و مایعات پر کند. اما دستگاه سونوگرافی سه بعدی پرتوهای دقیق دارد و نیازی به انجام این کار نیست.

مزایای سونوگرافی سه بعدی

استفاده از سونوگرافی سه بعدی مزایای بسیار زیادی دارد.

• یکی از مزایای استفاده از این دستگاه، این است که اطلاعات حاصل از آن دقیق است. هنگامی که مشکلی در بدن و  فیزیک جنین به وجود بیاید که تشخیص آن به کمک دستگاه سونوگرافی عادی چندان راحت نیست، دستگاه‌های سونوگرافی سه بعدی به راحتی این موضوع را تشخیص می‌دهند. بنابراین عملکرد بهتری در تعیین وضعیت داخلی بدن دارند.
• همچنین مشکلاتی که به علت رشد نامناسب جنین به وجود آمده است نیز به کمک دستگاه سونوگرافی سه بعدی قابل تشخیص است. به عنوان مثال برخی از نوزادان درون رحم مادر ممکن است دچار مشکلات مربوط به ستون فقرات شوند. ممکن است شکل گیری ستون فقرات آنها درست انجام نشود. برای اینکه این موضوع مشخص شود، دستگاه‌های سونوگرافی باید تصاویر واضحی را نشان دهند تا محل دقیق ناهنجاری در بدن نوزاد مشخص شود. دستگاه سونوگرافی سه بعدی قادر است این تصاویر را به سرعت آنالیز کند و نتایج حاصل از آن را نمایشگر نشان دهد.

معایب سونوگرافی سه بعدی

سونوگرافی سه بعدی به همان میزان که دارای مزایای بسیار زیادی است، می‌تواند معایبی نیز داشته باشد.

• تکنسین‌هایی که از این دستگاه استفاده می‌کنند باید مراقب باشند طول موج و مدت زمان تابیدن امواج بر روی بدن شخص باید کاملاً حساب شده و با توجه به شرایط بدنی مادر و جنین انجام شود.
• دستگاه سونوگرافی سه بعدی نسبت به سایر دستگاه‌های سونوگرافی انرژی بیشتری دارد. یعنی میزان انرژی که به بدن تابیده می‌شود بیشتر است. همین موضوع باعث می‌شود حرارت و گرما هنگام استفاده از دستگاه سونوگرافی سه بعدی، به میزان بیشتری توسط جنین و بافت‌های اطراف آن جذب شود. این انرژی زیاد و گرما ممکن است برای جنین خطرناک باشد. به همین دلیل است که گفته می‌شود قبل از استفاده از دستگاه سونوگرافی سه بعدی، باید میزان امواج و شدت آن مشخص شود.
• منبع اصلی ساطع کننده امواج صوتی در دستگاه سونوگرافی سه بعدی، بخشی از درون خود دستگاه است. به همین دلیل تکنسین هنگام استفاده از این دستگاه باید مراقب باشد که دستگاه را روی تمامی بخش‌های شکم یا نواحی دیگر بدن حرکت دهد و برای مدت طولانی آن را ثابت روی یک بخش ازبدن نگه ندارد. این کار باعث می‌شود بخش زیادی از انرژی و امواج صوتی در یک ناحیه نفوذ کند.
• یکی دیگر از مشکلاتی که در رابطه با استفاده از سونوگرافی سه بعدی وجود دارد، این است که ممکن است قیمت انجام آن بیشتر از سونوگرافی عادی باشد. در حالی که بتوان همان نتیجه را با استفاده از دستگاه سونوگرافی معمولی به دست آورد.

سخن پایانی

در این مقاله به طور کامل در رابطه با دستگاه سونوگرافی سه بعدی صحبت شد. این دستگاه با توجه به ویژگی‌های منحصر به فردی که دارد، امروزه در سراسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. یکی از بهترین ویژگی‌های دستگاه سونوگرافی سه بعدی این است که امکان نمایش تصاویر به شکل سه بعدی و در تمامی جهات را دارد.

به همین دلیل تشخیص مشکلات و بیماری و محل تحقیق ناهنجاری‌ها، راحت خواهد بود. علاوه بر این، در صورتی که برخی از بیماری‌ها به علت کیفیت پایین دستگاه‌های سونوگرافی معمولی مشخص نباشد، به راحتی به کمک دستگاه سونوگرافی سه بعدی می‌توان آنها را تشخیص داد.