جدا شدن زودرس جفت و عوارض و درمان آن

زمان مطالعه: ۶ دقیقه

یکی از مشکلاتی که ممکن است در دوران بارداری رخ بدهد، جدا شدن زودرس جفت است. جفت عضوی است که در دوران حاملگی ایجاد می‌شود تا مواد لازم برای رشد جنین را به او برساند. در نتیجه این عضو باید تا آخر بارداری و تا زمان زایمان به جنین و همچنین رحم متصل باشد. این مشکل می‌تواند عوارض زیادی داشته باشد. در این مقاله از سی سیب به بررسی این عارضه، عوارض آن و همچنین نحوه درمان آن می‌پردازیم. با ادامه این مطلب ما را همراهی کنید.

جدا شدن زودرس جفت چیست؟

جدا شدن جفت یا دکولمان جفت یکی از عوارض بارداری است. گاهی به این عارضه «کندگی جفت» هم گفته می‌شود. این عارضه زمانی اتفاق می‌افتد که جفت قبل از تولد نوزاد از رحم جدا شود. جفت عضو موقتی است که در دوران بارداری کودک در حال رشد را به رحم شما متصل می‌کند. جفت معمولا به بالا یا پهلوی دیواره رحم می‌چسبد و مواد مغذی و اکسیژن را از طریق بند ناف به جنین می‌رساند. جفت همچنین مواد زائد را از خون کودک شما خارج می‌کند.

در عارضه جدا شدن زودرس جفت یا کندگی جفت، این عضو به طور کامل یا تا حدی جدا می‌شود. این امر موجب می‌شود تا اکسیژن و مواد مغذی به جنین نرسد و همچنین مادر دچار خونریزی شدید شوید. این مشکل بسیار جدی است و نیاز به درمان فوری پزشکی دارد.

انواع مختلف کندگی جفت

• جدا شدن جزئی: زمانی اتفاق می‌افتد که جفت به طور کامل از دیواره رحم جدا نشود.
• جدا شدن کامل: زمانی اتفاق می‌افتد که جفت به طور کامل از دیواره رحم جدا شود. این حالت معمولا با خونریزی واژینال شدید همراه است.
• جدا شدن آشکار: زمانی اتفاق می‌افتد که شما بتوانید خونریزی واژینال متوسط تا شدید را مشاهده کنید.
• جدا شدن پنهان: در این حالت خونریزی واژینال بسیار کمی را تجربه خواهید کرد. گاهی چیزی قابل مشاهده نیست زیرا خون بین جفت و دیواره رحم گیر کرده است.

تفاوت جدا شدن زودرس جفت با جفت سرراهی چیست؟

یکی دیگر از مشکلاتی که ممکن است در زمان بارداری رخ بدهد، جفت سرراهی است. در این حالت جفت تمام یا بخشی از دهانه رحم را می‌پوشاند. در واقع مانعی برای خروجی کودک از رحم می‌شود و دهانه رحم را مسدود می‌کند. در این حالت جفت همچنان به رحم متصل است. در حالی که در دکولمان جفت، این عضو از رحم جدا می‌شود. هر دو عارضه باعث خونریزی واژینال در دوران بارداری و زایمان زودرس می‌شوند.

از هر صد حاملگی، یک نفر دچار این مشکل می‌شود. این عارضه معمولا در سه ماهه سوم بارداری رخ می‌دهد اما ممکن است برخی از زنان آن را در هر زمانی بعد از هفته بیستم بارداری تجربه کنند.

عوارض جدا شدن زودرس جفت

کندگی جفت زودرس می‌تواند برای جنین و همچنین مادر خطرناک باشد. در ادامه به عوارض این مشکل اشاره می‌کنیم.

عوارض دکولمان جفت برای کودک:

• تولد زودرس
• وزن کم در زمان تولد
• مشکلات رشد
• آسیب مغزی ناشی از کمبود اکسیژن
• مرده زایی

عوارض این مشکل برای مادر:

• نارسایی کلیه
• نیاز به تزریق خون
• مشکلات لخته شدن خون
• از دست دادن خون

چه چیزی موجب جدا شدن زود رس جفت می‌شود؟

دلیل این مشکل اغلب ناشناخته است. سبک زندگی شخص و همچنین وارد شدن ضربه به شکم می‌تواند احتمال بروز این خطر را افزایش دهد. با این حال، عواملی وجود دارند که ممکن است احتمال بروز این مشکل را افزایش دهند.

• ضربه یا آسیب به رحم همانند تصادف، زمین خوردن
• جدا شدن جفت در بارداری‌های قبلی
• حاملگی چندقلو
• فشار خون بالا
• دیابت بارداری یا پره اکلامپسی
• سابقه سیگار کشیدن یا مصرف مواد مخدر که احتمال بروز این مشکل را تا ۴۰ درصد افزایش می‌دهد.
• بند ناف کوتاه
• سن مادر بالاتر از ۳۵ سال باشد
• فیبروئید رحم
• عفونت در رحم
• پاره شدن کیسه آب قبل از هفته سی و هفتم
• غیرطبیعی بودن میزان مایع اطراف جنین یا پلی هیدرآمنیوس
• انجام آمنیوسنتز: آزمایشی که قبل از تولد انجام می‌شود و با یک سوزن مایع آمنیوتیک را خارج می‌کنند. به ندرت این سوراخ موجب خونریزی می‌شود.
• انجام آمنیورداکشن: از این روش برای خارج کردن مایع آمنیوتیک اضافی استفاده می‌شود. این روش به ندرت موجب خونریزی می‌شود.
• ابتلا به آسم
• انجام عمل سزارین در بارداری قبلی
• آلودگی هوا
• ترومبوفیلی یا اختلال لخته شدن خون
• پارگی زودرس غشاها که در این حالت کیسه آب زودتر از زمان موعود پاره می‌شود
• نسخه خارجی سفالیک: در این روش با استفاده از سونوگرافی و ماساژ خارجی سعی می‌شود تا وضعیت نوزاد را از حالت بریل (سر به سمت بالا) به حالت سر به سمت پایین تغییر دهند. گاهی این روش موجب جدا شدن زودرس جفت می‌شود.

علائم و نشانه‌های جدا شدن زودرس جفت

هر فرد ممکن است علائم متفاوتی را تجربه کند. با این حال، شایع‌ترین علامت خونریزی واژینال همراه با گرفتگی در سه ماهه سوم بارداری است. در ادامه با سایر نشانه‌های این عارضه اشاره می‌کنیم:

• درد شکم
• انقباضات رحمی که طولانی‌تر و شدیدتر از انقباضات زایمان درجه متوسط است.
• حساسیت رحم
• کمردرد
• کاهش حرکت جنین.

خونریزی واژینال یکی دیگر از علائم است اما ممکن است نشانه چیز دیگری باشد. در برخی موارد، هیچ خونریزی قابل مشاهده‌ای وجود ندارد زیرا خون بین جفت و دیواره رحم به دام افتاده است. انقباضات هم می‌تواند خفیف تا قوی باشد و اغلب به طور ناگهانی شروع می‌شود.

به دلیل شبیه بودن علائم این مشکل با سایر مشکلات دوران بارداری، باید برای تشخیص به پزشک مراجعه کنید.

ممکن است در حین جدا شدن زود رس جفت درد ناگهانی یا شدیدی را به همراه گرفتگی یا حساسیت در ناحیه تحتانی لگن یا پشت خود احساس کنید. همچنین ممکن است احساس کنید که حرکات جنین کمتر شده است.

نحوه تشخیص جدا شدن زود رس جفت

این مشکل از طریق معاینه قابل تشخیص است. ممکن است بسته به شدت پارگی در بیمارستان بستری شوید یا توصیه شود در خانه استراحت کنید. این موارد با پاسخ دقیق شما به سوالات زیر تعیین می‌شود:

• میزان خونریزی چقدر بوده است؟
• در کجا احساس درد می‌کنید و شدت درد چقدر است؟
• چه زمانی علائم شروع شده است؟

سپس با گرفتن فشار خون، نظارت بر ضربان قلب جنین و حرکت او، بررسی میزان انقباضات، گرفتن سونوگرافی و آزمایش خون یا ادرار، راه‌حل را به شما توصیه می‌کنند.

این مشکل معمولا سه درجه دارد:

• درجه یک: مقداری کمی خونریزی، مقداری انقباضات رحمی، بدون علائم استرس جنین یا مادر
• درجه دو: خونریزی خفیف تا متوسط به همراه مقداری انقباضات رحمی و علائم استرس جنین
• درجه سوم: خونریزی متوسط تا شدید یا خونریزی پنهان به همراه انقباضات رحمی که آرام نمی‌شوند. درد شکم و فشار خون پایین مادر به همراه مرگ جنین

هر گونه علائمی را باید با پزشک خود در میان بگذارید تا اقدامات لازم با توجه به آن انجام شود.

نحوه درمان جدا شدن زود رس جفت

وقتی جفت از رحم جدا شود، نمی‌توان آن را دوباره وصل یا ترمیم کرد. درمان این عارضه به عوامل زیر بستگی دارد:

• شدت انقباض
• مدت زمان بارداری یا سن حاملگی
• بروز نشانه‌هایی در جنین
• میزان خون از دست رفته

دو فاکتور اصلی امکان سقط جنین و سن بارداری است یعنی این که در هفته چندم قرار دارید. اگر هنوز جنین به طور کامل رشد نکرده باشد و هنوز زمان تولد نرسیده باشد و احتمال سقط شدن جنین کم باشد، پزشک ضربان قلب جنین را بررسی خواهد کرد. اگر ضربان قلب عادی باشد و خونریزی نداشته باشید، ممکن است پزشک به شما اجازه دهد برای استراحت به خانه بروید. ممکن است برای تسریع رشد ریه کودک به شما دارویی بدهند.

اگر احتمال سقط زیاد باشد و سلامتی جنین در خطر باشد، ممکن است زایمان فوری انجام شود.

اگر جنین به طور کامل رشد کرده و احتمال سقط کم باشد، ضربان قلب او ثابت باشد، امکان زایمان طبیعی با نظارت دقیق وجود دارد. این مورد برای زمانی است که در حدود هفته ۳۴ بارداری باشید.

اگر احتمال سقط زیاد باشد و جنین در خطر باشد، زایمان سزارین فوری انجام می‌شود.

آیا امکان جلوگیری از این مشکل وجود دارد؟

 این مشکل غیرقابل پیشگیری است. شما می‌توانید با رعایت موارد زیر امکان بروز آن را کاهش دهید:

• عدم مصرف مواد مخدر و سیگار
• فشار خون سالم
• کنترل دیابت
• رعایت نکات ایمنی و بهداشتی

نکاتی درباره کندگی جفت زودرس

اگر در بارداری قبلی خود دچار این مشکل شده باشید، ۱۵ درصد امکان دارد که در بارداری بعدی هم دچار این عارضه شوید. اگر دو بار دچار این مشکل شده باشید، این میزان تا ۲۵ درصد افزایش می‌یابد. حتما هم پس از بارداری یا در صورت تصمیم‌گیری برای اقدام برای بارداری به پزشک خود بگویید که قبلا این مشکل را تجربه کرده‌اید.

برخی از زنان نگران این هستند که با داشتن رابطه جنسی در دوران بارداری ممکن است دچار این مشکل شوند. برقراری رابطه جنسی ارتباط مستقیمی با جدا شدن زودرس جفت ندارد. در بیشتر موارد داشتن رابطه جنسی در دوران بارداری کاملا بی‌خطر است. فقط در این دوران باید از فعالیت‌های سنگین و ضربه به شکم جلوگیری کنید.

همچنین ممکن است نگران این باشید که با عطسه کردن شدید دچار این مشکل شود. عطسه یک کار طبیعی است که بدن شما انجام می‌دهد و دلیلی برای جدا شدن جفت نیست. این کار به هیچ وجه به جنین آسیب وارد نمی‌کند. سرفه هم نمی‌تواند این مشکل را ایجاد کند.

کلام آخر

در این مقاله از سی سیب به بررسی جدا شدن زودرس جفت پرداختیم و عوارض و نحوه درمان آن را بررسی کردیم. سلامت جفت برای زنده ماندن جنین بسیار مهم است. برای همین نباید زودتر از زمان موعود جدا شود زیرا خطرات زیادی ایجاد خواهد شد. بهترین راه این است که در صورت مشاهده هر گونه نشانه غیرعادی فورا به پزشک مراجعه کنید تا از هر گونه مشکل حاد جلوگیری کنید. تجربه شما در این زمینه چیست؟ لطفا نظرات و پیشنهادات خود را در بخش دیدگاه با ما در میان بگذارید.