مادرانی که به تازگی فرزند خود را به دنیا آورده‌اند، سؤالات بسیار زیادی در رابطه با ادرار نوزاد دارند. رنگ ادرار نوزاد و ویژگی‌های آن با ادرار افراد بزرگسال متفاوت است. گاهی ادرار نوزادان ممکن است نشان دهندۀ وجود یک بیماری خاص در بدن آنها باشد. همچنین حجم ادرار نوزادان که در پوشک مشاهده می‌شود، باید مورد بررسی قرار گیرد تا مادر از سلامتی نوزاد اطمینان کامل پیدا کند. در این مقاله از مجموعه سی سیب سعی کرده‌ایم به طور کامل دربارۀ ادرار نوزاد صحبت کنیم تا متوجه شوید چه نوع ادراری در نوزادان عادی و چه نوع ادراری غیر عادی است.
شکل ادرار و پوشک خیس در هفت روز اول تولد نوزاد
مادرانی که به نوزاد خود شیر می‌دهند یا مادرانی که از شیر خشک برای تغذیه نوزادان استفاده می‌کنند، هر دو در رابطه با ادرار نوزادان نگرانی بسیار زیادی دارند. هنگامی که شما با استفاده از شیشه شیر یا شیر خشک به نوزاد شیر بدهید، به طور کامل متوجه می‌شوید که نوزاد چه مقدار غذا دریافت کرده است. همچنین غذای خود را به طور کامل خورده است یا خیر. اما هنگامی که خودتان به نوزاد شیر می‌دهید، تشخیص این موضوع بسیار سخت است.
به ویژه در روزهای اول پس از تولد نوزاد، شما مهارت کمتری در این رابطه دارید. بهترین کار این است که با توجه به تعداد پوشک‌های خیس در هفته این بررسی را انجام دهید. میزان ادرار نوزاد طی ۷ روز اول پس از تولد هر روز تغییر می‌کند. زیرا در روزهای اول نوزاد قادر نیست به راحتی از مادر شیر بخورد و ممکن است ادرار کمتری داشته باشد. به مرور زمان با استفاده از شیشه شیر و همچنین یادگیری نحوه خوردن شیر مادر، میزان ادرار نوزاد افزایش می‌یابد.
تعداد دفعات ادرار نوزاد در روز؟
نوزاد تازه متولد شده در 12 تا 24 ساعت پس از تولدش، برای اولین بار ادرار می کند. البته لازم به ذکر است که اغلب نوزادانی که فقط با شیر مادر تغذیه می شوند، در چند ساعت اول تولد ادرار نمی کنند. با این وجود اما در روزهای بعد و با مصرف شیر بیشتر، تعداد پوشک های خیس نوزاد نیز افزایش می یابد! پس از حدود یک هفته، یک روال معمول ادرار کردن برای یک نوزاد حدوداً چهار تا شش بار در روز است.
ناگفته نماند که طیف وسیعی از دفعات ادرار برای نوزادان مختلف وجود دارد، به طوری که برخی از نوزادان هر یک تا سه ساعت و برخی دیگر فقط چهار تا شش بار در روز ادرار می کنند. اما به طور کلی، شما باید هر روز به دنبال حداقل چهار تا شش پوشک خیس نوزاد خود باشید. به طور خلاصه میزان دقیق ادرار در روزهای اول تولد نوزاد به شکل زیر است:
- در روز اول که نوزاد به تازگی متولد شده است، پس از ۱۲ تا ۲۴ ساعت، یک بار ادرار می‌کند.
- طی روز دوم پس از تولد، باید حداقل دو پوشک خیس در روز برای نوزاد عوض کنید.
- در روزهای بعدی پس از زایمان، شیر مادر افزایش می‌یابد و نوزاد راحت‌تر شیر می‌خورد. به همین دلیل میزان ادرار نیز بیشتر خواهد شد. در روزهای سوم تا پنجم پس از تولد نوزاد، شما باید حداقل ۳ تا ۵ پوشک خیس در روز داشته باشید.
- از هفت روز اول به بعد، شما از ۶ تا ۸ پوشک خیس در روز خواهید داشت و این موضوع بستگی به نحوۀ مصرف مواد غذایی توسط نوزاد دارد.
مثانه نوزاد بسیار کوچک است و ابتدا تنها حدود یک قاشق غذاخوری یا برابر ۱۵ میلی لیتر ادرار را در خود جای میدهد. به همین دلیل ممکن است در دفعات مختلفی ادرار خود را تخلیه کند. تعداد دفعات ادرار برخی از نوزادان طی یک روز احتمال دارد به بیش از ۲۰ مرتبه برسد.
مطالعه بیشتر
نحوه بررسی ادرار نوزاد در پوشک
در این مقاله از سایت جامع خدمات مادر و نوزاد بیان شد که برای بررسی میزان ادرار نوزاد در هفتۀ اول پس از تولد باید تعداد پوشک‌های خیس نوزاد را بشمارید. اما در واقع با توجه به اینکه مثانه نوزادان مقدار بسیار کمی ادرار تولید می‌کند و پوشک‌هایی که برای جذب ادرار آنها مورد استفاده قرار می‌گیرند جاذب هستند، بنابراین نمی‌توان به طور دقیق تشخیص داد که پوشک خیس است یا خیر. مخصوصاً اگر چندین ساعت از ادرار نوزاد گذشته باشد.
بنابراین باید از راه‌های دیگری برای بررسی میزان ادرار نوزاد در پوشک استفاده کنید.
- برای انجام این کار پس از اینکه پوشک نوزاد خود را تعویض کردید، پوشک جدا شده را گرفته و لایه‌های زیرین آن را از نظر داشتن رطوبت مورد بررسی و ارزیابی قرار دهید. برای بررسی دقیق‌تر، آن را لمس کنید.
- استشمام پوشک نوزاد خطر چندانی برای والدین ندارد. بنابراین از طریق استشمام متوجه ادرار نوزاد شوید.
- روش دیگر این است که یک دستمال کاملاً ضدعفونی شده را روی سطح پوشک نوزاد قرار دهید و سپس پوشاک را به بدن نوزاد ببندید. در این حالت دستمال نسبت به پوشک بچه، میزان رطوبت را بهتر نشان میدهد.
- اگر هیچ کدام از این روش‌ها برای شما مفید نبود، از پوشک پارچه‌ای به طور موقت استفاده کنید.
- حدود دو قاشق غذاخوری یا ۳۰ میلی لیتر آب را درون یک پوشک بچه بریزید. شما از این طریق میزان رطوبت جذب شده روی سطح پوشاک را دقیق‌تر مشاهده میکنید.
علت بوی نامطبوع ادرار نوزاد چیست؟
در برخی موارد، ادرار شدید و بدبو ممکن است نشان دهنده یک عفونت باکتریایی مانند عفونت مجاری ادراری (UTI) باشد که در صورت عدم درمان می تواند باعث بیماری جدی برای نوزاد شود. وقتی ادرار نوزاد بوی بسیار قوی و نامطبوعی مانند آمونیاک می دهد، باید به دنبال علائم عفونت از جمله خون در ادرار، به علاوه ادرار کدر و بدبو باشید. نوزادان مبتلا به عفونت ادراری ممکن است تب داشته باشند، به دفعات بیشتر ادرار کنند یا هنگام ادرار علائم ناراحتی از خود نشان دهند.
با این حال، بوی بوی نامطبوع ادرار نوزاد همیشه نشان دهنده عفونت نیست. اگر ادرار کودکی که از شیر مادر تغذیه می کند بوی نامطبوعی داشته و به شدت غلیظ و زرد رنگ است، احتمال کم آبی نوزاد نیز وجود دارد. یکی دیگر از دلایل ادرار بدبوی نوزاد می تواند رژیم غذایی و دارو نیز باشد که در این زمینه بهترین کار مشورت با یک متخصص اطفال است.
از سوی دیگر دیابت یکی دیگر از بیماری هایی است که می تواند باعث ادرار نوزاد با بوی شیرین و بد بو شود. از آنجایی که دیابت و MSUD هر دو بیماری بسیار سخت و جدی برای نوزاد هستند، اگر متوجه بوی شیرین ادرار نوزاد خود شدید، حتماً و فوراً با پزشک متخصص خود تماس بگیرید.
رنگ ادرار نوزاد
پس از اینکه حجم ادرار نوزاد را در روزهای اول پس از تولد مورد بررسی قرار دادید، باید رنگ ادرار را بررسی کنید. یکی دیگر از روش‌های بررسی ادرار نوزادان و اطمینان کامل از سلامتی آنها، ارزیابی و مشاهدۀ رنگ ادرار نوزاد است. افراد بزرگسال با توجه به نوع غذایی که مصرف می‌کنند رنگ ادرار متفاوتی دارند. اما نوزادان تنها از شیر تغذیه می‌کنند و رنگ ادرار استانداردی برای آنها وجود دارد. به عنوان مثال رنگ ادرار نوزاد باید زرد روشن باشد. در برخی از نوزادان رنگ ادرار کاملاً بی‌رنگ است و این هیچگونه مشکلی ایجاد نمی‌کند.
اگر در زمان شیردهی به سر می‌برید، ممکن است گاهی متوجه تغییر رنگ در ادرار نوزاد شوید. علت این موضوع این است که شما به عنوان مادر، غذاهای مختلفی را مصرف میکنید. در صورتی که از مواد غذایی سالم استفاده نکنید، این مواد وارد بدن نوزاد شده و باعث تغییر رنگ ادرار می‌شوند. فقط غذاهای مضر باعث تغییر رنگ نمی‌شوند. به عنوان مثال رنگ‌های خوراکی موجود در غذا و برخی از مکمل‌های ویتامینی و گیاهانی که شما مصرف میکنید یا آن را به رژیم غذایی خود اضافه میکنید، رنگ ادرار را تغییر می‌دهند. در این حالت رنگ‌های مختلفی مثل سبز و صورتی کمرنگ یا نارنجی ممکن است در ادرار نوزاد مشاهده شود.
مطالعه بیشتر
ادرار غلیظ نوزاد
ادرار غلیظ به ادراری گفته می‌شود که رنگ آن زرد بسیار تیره است. این ادرار بوی قوی و بسیار بدی دارد. وجود ادرار غلیظ در نوزادان همیشه خطرناک نیست. زمانی که در دوران شیردهی هستید، احتمال اینکه برخی اوقات ادرار غلیظ را در نوزاد مشاهده کنید وجود دارد. اما اگر این موضوع تکرار شود، ممکن است نشان دهندۀ یک مشکل درون بدن نوزاد باشد و باید به پزشک مراجعه کنید تا بتوانید آن را برطرف کنید.
ادرار بسیار غلیظ نوزاد
ادرار بسیار غلیظ نوزاد دارای رنگ متفاوتی نسبت به ادرار غلیظ است. معمولاً رنگ ادرار بسیار غلیظ به سمت آجری، قرمز یا نارنجی پررنگ متمایل است. وجود ادرار بسیار غلیظ در روزهای اول پس از تولد، همیشه نگران کننده نیست. اما گاهی اوقات کریستال‌های اسید اوریک موجود در بدن نوزاد که دفع می‌شود، باعث تغییر رنگ ادرار می‌شوند. این کریستال‌ها یک لکه پودری با رنگ‌های نارنجی و آجری در پوشک ایجاد می‌کنند که به آن ادرار گرد و غبار آجری نیز می‌گویند. مشاهدۀ این نوع ادرار در پوشک نوزاد، برای والدین بسیار باعث نگران کننده است. اما این یک موضوع کاملاً طبیعی است. در روزهای پنجم و ششم بعد از زمان تولد، یعنی زمانی که مادر شیر بیشتری تولید می‌کند، این رنگ ادرار به مرور زمان از بین می‌رود.
وجود خون در ادرار نوزاد
گاهی اوقات ممکن است در ادرارنوزادان خون مشاهده شود. وجود خون در ادرار نوزاد، برای والدین ابتدا بسیار وحشتناک است. اما در واقع ممکن است برای بعضی از افراد اتفاق بیافتد. اگر نوزاد دختر باشد، امکان دارد که در روز اول پس از تولد، ترشحات خونی واژن داشته باشد و این ترشحات وارد پوشک شده و ظاهر شود. به این موضوع قاعدگی کاذب گفته می‌شود که موضوع نگران کننده‌ای نیست. زیرا به دلیل هورمون‌های بدن نوزاد است و امکان تکرار آن بسیار نادر است. این اتفاق تنها زمانی می‌افتد که تغییر هورمونی در بدن، باعث تولید خون و ترشح از واژن می‌شود.
همچنین امکان مشاهدۀ خون در ادرار نوزادان پسر نیز وجود دارد. اما این شرایط تنها پس از ختنه کردن اتفاق می‌افتد. وجود خونریزی پس از ختنۀ نوزاد یک امر کاملاً طبیعی است و ممکن است تا چند روز شما در پوشک نوزاد خون مشاهده کنید. این خون با ادرار ادغام نمی‌شود.
مطالعه بیشتر
سخن پایانی
در این مقاله از مجموعه سی سیب به طور کامل دربارۀ ادرار نوزاد صحبت کردیم. ادرار نوزادان با توجه به شیر مادر و غذایی که مصرف می‌کند، رنگ و بوی متفاوتی دارد. نوزادان در چند ماه اول پس از تولد دارای ادرار با رنگ زرد روشن هستند. اما گاهی ادرار آنها به علت تغذیه و عوامل محیطی رنگ ادرار دچار تغییر می‌شوند. بیشتر بیماری‌های باکتریایی و عفونی در بدن نوزاد با تغییر رنگ ادرار قابل تشخیص هستند. این یکی از روش‌های تشخیص پزشکان نیز است. به همین دلیل بررسی ادرار نوزاد به خصوص در روزهای اول پس از تولد را جدی بگیرید.
منابع:
بارداری
زایمان
ممنون ،عالی بود
خوشحالیم که از مطالب ادرار نوزاد استفاده کردید.
سلام.من بچم پسره و ۳روزشه تو ادرارش لکه خون بوده و ختنه هم نکردمش.لطف میکنین کمکم کنید
سلام لازم هست به پزشک مراجعه کنید جهت معاینه و بررسی دقیق تر
من پسرم ده ماهو سیزده روزش هست ازدیروز ادرارش کم شده روزی پنج یاشش بار هست آیا خطرناک هست
سلام با افزایش سن ، تعداد دفعات ادرار نسبت به نوزادی کمتر میشه . اما لطفا با پزشک متخصص اطفال مشورت بفرمایید .
سلام علت خون تو ادرار پسرتون چی بود پسر منم همین مشکل داره
علت بمن بگید ممنون میشم
سلام دخترم پنج ماهه است الان دو ماهه ادرارش زرد رنگ
سلام ادرار به رنگ زردی اگر علایم دیگری ندارد مشکلی نیست
سلام دخترم پنج ماهشه فقط شیرخشک میخوره ادارش رنگ زرد غلیظ هستش
سلام ادرار زرد و غلیط بعلت کم ابی بدن هست.اگه ادامه داشت به پزشک اطفال مراجعه کنید
سلام کودک ده ماهه من ادرارش خیلی کمه یه بار بردم برا آزمایش ادرار مشکلی نداشت ولی باز نگرانم
کم بودن ادرار میتونه به دلیل کم ابی بدن باشه.مایعات و شیر دهی حتما انجام بشه تا این موضوع طرف بشه،
سلام پسرم دو ماهشه و ادرارش خیلی گرمه وقتی که شیر میدهم و رو پاهام باشه ادرار کنه گرمای ادرارش احساس میکنم و به پوشکش وقتی دست میزنم احساس میکنم داغ هست به اون شدت
و ادرارش هم بو میده آیا طبیعی نیست
شیر مادر میخوره از شیر خوشم هم استفاده نمیکنم
سلام . لطفا به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید تا از عدم وجود عفونت مطمئن شوید .
سلام پسرم دو روزه هستش متوجه ادرار کردنش نمیشیم؟اندام تناسلی این دو روزه حالت نعوظ داره.ممنون میشم راهنمایی کنید
سلام . باید حتما به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید .
سلام از مطالب خوبتون درباری ادرار نوزادان من نوزاد۳روزه دارم باادرار زرد غلیظ وکم آیا خطر ناک است ممنون از لطفتون وراهنمایتون
سلام . نوزاد باید روزانه 7 تا 8 بار دفع ادرار و تعویض پوشک داشته باشد . لطفا به طور منظم شیردهی داشته باشید تا آب و غذای مورد نیاز کودک به او برسد . گاهی در اثر کم آبی بدن این اتفاق رخ میدهد . هیچ چیز به جز شیر به نوزاد ندهید ( حتی آب ) . فواصل صحیح شیردهی در روز حداکثر 2 ساعت و در شب حداکثر 3 ساعت است .
سلام دختر3ونیم ساله دارم موقع ادراربه حالت صاف ادرارمیکنداین نحوه ادرارکردن مشکلی نداردچون دخترهای دیگربه صورت هلالی دیدم ادرارمیکنن
سلام . خیر مشکلی نیست
سلام خسته نباشید دخترم ۵ ماهشه و امروز برای اولین بار ادرارش زرد روشن هست میخوام بدونم این یعنی وجود مشکل؟و اینکه یه چیز خیلی کوچیک ژله ای مانند هم به الت تناسلیش چسبیده بود خیلی استرس دارم لطف میکنید کمک کنید و اینم بگم الان چند وقته که قسمت جلوییش به سمته پایین یعنی سمته باسنش جوشای خیلی خیلی ریز زده منم تو اثاث کشی بودیم زیاد نتونستم همیشه با اب بشورمش بیشتر با دستمال مرطوب پاکش کردم دلیلش میتونه همین باشه یا به نظرتون مشکلی هست؟خیلی ممنون میشم راهنماییم کنین
سلام . بله . عدم شستشو باعث ایجاد حساسیت در ناحیه تناسلی میگردد . کودک شما باید توسط پزشک متخصص اطفال ویزیت گردد .
سلام پسرم پنج ماهشه هم ادرارش زردپررنگه هم اسهال سبزپررنگه اسهالش زیادآبکی نیس ولی روزانه حدود پنج یاشش بارمدفوع میکنه یاشباتاصب بخاطری میترسم بدنش زخم نشه پوشک نمیکنم فقط سرصب ادرار میکنه آیا مشکلی داره
سلام . کودک شما باید حضورا توسط پزشک متخصص اطفال ویزیت شود
سلام پسرمنم همین مشکلو داره چیکار کردین شما کجا بردین؟
سلام نوزاد دخترمون رنگ ادرارش خیلی زرده امروز دو بار اتفاق افتاده مشکلش چیه
سلام نوزاد چند روزه هست؟
سلام تو ادرار نوزاد ما لکه صورتی دیده میشه علت چی میتونه باشه
سلام نوزاد دخترهست یا پسر؟
و سن نوزاد چقدره؟