به طور کلی در اواسط چرخهٔ قاعدگی که از روز اول پریود شروع می‌شود، تخمدان‌ها تخمک گذاری را آغاز می‌کنند. هر تخمک حدود ۱۲ تا ۲۴ ساعت زنده می‌ماند. اما اسپرم می‌تواند تا ۵ روز در بدن فرد زنده بماند. بنابراین نیاز نیست که حتماً در طول دورهٔ تخمک گذاری رابطهٔ جنسی داشته باشید بلکه اگر چند روز قبل از تخمک گذاری نیز رابطهٔ جنسی برقرار کرده باشید، به احتمال زیاد باردار خواهید شد. در ادامۀ این مقاله از مجموعه سی سیب به بررسی کیت تخمک گذاری می‌پردازیم.
فهرست عناوین مطلب
کیت تخمک گذاری چیست؟
کیت تخمک گذاری یک تست داروخانه‌ای برای تشخیص زمان تخمک گذاری است. این کیت‌ها از نظر ظاهری شباهت بسیار زیادی به تست‌های بارداری دارند. کیت تخمک گذاری که به نام OPK نیز شناخته می‌شود، نوعی آزمایش خانگی ادرار است که از طریق آن می‌توان غلظت هورمون LH را در ادرار مشخص کرد.
در حقیقت مقادیری از این هورمون همیشه در ادرار وجود دارد اما حدود ۱۲ الی ۳۶ ساعت قبل از تخمک گذاری، میزان این هورمون در بدن بیشتر می‌شود و حدود ۲ تا ۵ برابر افزایش می‌یابد. با افزایش میزان هورمون LH در بدن، زمان آزاد شدن تخمک توسط تخمدان فرا می‌رسد. بنابراین هنگامی که نتیجهٔ کیت تخمک گذاری مثبت شود، یعنی روز تخمک گذاری شما نزدیک است.
بیشتر بخوانید
تشخیص زمان تخمک گذاری به وسیله کیت تخمک گذاری
یکی از روش‌های تأثیرگذار در افزایش شانس بارداری، تشخیص زمان تخمک گذاری است. از آنجایی که تخمک‌ها پس از آزاد شدن تا ۲۴ ساعت بیشتر زنده نیستند، اگر در این زمان به وسیلهٔ یک اسپرم سالم و قوی بارور نشود، بارداری شما به دورهٔ بعدی موکول خواهد شد.
به همین دلیل بهترین کار این است که زمان تخمک گذاری خود را مشخص کنید. تشخیص درست زمان تخمک گذاری کار دشواری است، مخصوصاً برای افرادی که قاعدگی‌های نامنظمی دارند. به همین دلیل یک کیت تخمک گذاری اختراع شد تا به وسیلهٔ آن زمان تخمک گذاری راحت‌تر مشخص شود و شانس بارداری نیز افزایش یابد.
نحوه عملکرد کیت تخمک گذاری
همان طور که اشاره شد کیت تخمک گذاری مبتنی بر ادرار، می‌تواند افزایش سطح هورمون لوتئینیزه یا LH را بررسی کند. سطح این هورمون معمولاً یک و نیم روز قبل از شروع تخمک گذاری افزایش می‌یابد. بنابراین هنگامی که کیت تخمک گذاری نشان دهندهٔ افزایش سطح هورمون لوتئینیزه باشد، یعنی زمان تخمک گذاری نزدیک است. اگرچه همیشه مقدار کمی از این هورمون در ادرار افراد وجود دارد. اما این مقدار حدود دو تا پنج روز قبل از تخمک گذاری به شدت افزایش می‌یابد.
بنابراین معمولاً حدود ۲۴ تا ۳۶ ساعت قبل از آزاد شدن تخمک‌ها از تخمدان، نتیجهٔ کیت تخمک گذاری مثبت می‌شود. به این ترتیب باید سعی کنید در این بازهٔ زمانی رابطهٔ جنسی داشته باشید تا شانس بارداری شما افزایش یابد. همچنین توصیه می‌شود تا زمانی که نتیجهٔ کیت در روزهای آینده مثبت شود، نزدیکی را ادامه دهید. زیرا این کیت‌ها صرفاً زمان تقریبی تخمک گذاری را مشخص می‌کنند و نمی‌توانند زمان دقیق آن را به شما نشان دهند.
مطالب بیشتر
طرز استفاده از کیت تخمک گذاری
برای استفاده از کیت تخمک گذاری در ابتدا باید سعی کنید حدود دو ساعت قبل از انجام آزمایش، مایعات زیادی ننوشید. زیرا نوشیدن زیاد مایعات باعث رقیق شدن بیش از حد ادرار شده و تشخیص را دشوار می‌کند. درون هر جعبه یک کیت تخمک گذاری وجود دارد که می‌توانید یک بار از هر کیت استفاده کنید.
- روش استفاده از این کیت‌ها بسیار ساده است به گونه‌ای که ابتدا باید ادرار خود را در ظرفی خشک و تمیز جمع آوری کنید.
- سپس کیت تخمک گذاری را به صورت عمودی نگه دارید به طوری که فلش‌های روی کیت به سمت پایین باشند.
- کیت را حدود نیم سانتی‌متر در ظرف حاوی ادرار فرو ببرید.
- در این مرحله، طبق دستورالعمل نوشته شده بر روی جعبهٔ کیت تخمک گذاری، باید کمی صبر کنید (حدود ۵ ثانیه).
- سپس از روی نوارهای مشخص شده بر روی کیت، نتیجهٔ آزمایش را تفسیر کنید. نگه داشتن طولانی کیت درون ادرار ممکن است نتایج غلطی را به شما نشان دهد. بنابراین مهم است که طبق زمان توصیه شده کیت را درون ادرار نگه دارید و سپس خارج کنید. سعی کنید کیت را از خط توقف درج شده بر روی آن پایین‌تر نبرید.
- پس از گذشت زمان لازم، کیت را از ظرف حاوی ادرار بیرون آورده و آن را بر روی یک سطح صاف بگذارید.
- حدود ۵ الی ۱۰ دقیقه صبر کنید تا نتیجهٔ کیت به طور دقیق نمایان شود. نوارهای رنگی که پس از تماس با ادرار فرد بر روی کیت نمایان می‌شوند، نشان دهندهٔ افزایش هورمون LH هستند. سطح این هورمون که با نزدیک شدن به زمان تخمک گذاری به بالاترین حد خود می‌رسد که از طریق این کیت‌ها قابل تشخیص است.
توصیه می‌شود برای نتیجه گیری دقیق‌تر سعی کنید مراحل استفاده از کیت را طبق دستورالعمل درج شده بر روی جعبهٔ خود کیت انجام دهید. همچنین سعی کنید هر روز در یک ساعت مشخص نمونه ادرار را جمع آوری کرده و بلافاصله از کیت استفاده کنید. در حقیقت هیچ زمان خاصی از روز برای استفاده از کیت تخمک گذاری تعریف نشده است.
برخی افراد ترجیح می‌دهند این آزمایش را هنگام صبح و ناشتا انجام دهند و برخی دیگر از افراد بعد از ظهر یا عصر از کیت تخمک گذاری استفاده می‌کنند. به هر حال مهم‌ترین نکته‌ای که در این باره وجود دارد این است که سعی کنید هر روز در یک ساعت مشخص از کیت تخمک گذاری استفاده کنید تا نتایج آن دقیق‌تر باشد.
تفسیر نتایج کیت تخمک گذاری
کیت تخمک گذاری شامل دو نوار نشانگر است. یکی از این نوارها به عنوان خط کنترلی است که نشان می‌دهد کیت شما به درستی کار می‌کند یا خیر. این نوار بسته به اینکه در حال تخمک گذاری هستید یا تخمک گذاری هنوز شروع نشده، روشن‌تر یا تیره‌تر از نوار کنترل نمایان می‌شود.
اگر سطح هورمون LH در بدن کم باشد، نوار آزمایش روشن‌تر و اگر سطح این هورمون بالاتر از حد معمول باشد، نوار آزمایش به رنگ تیره‌تر خواهد بود و به این معنی است که زمان تخمک گذاری فرا رسیده و احتمال باروری شما بیشتر خواهد بود.
دقت کنید برای مشاهدهٔ نتیجه باید ۵ تا دقیقه پس از بیرون آوردن کیت از ظرف ادرار صبر کنید. نتیجهٔ کیت پس از گذشت ۳۰ دقیقه قابل تفسیر نخواهد بود و ممکن است نتیجهٔ مثبت یا منفی کاذب را به شما نشان دهد. بنابراین طی مدت زمان گفته شده نتیجهٔ تست را یادداشت کنید. برای تشخیص نتیجهٔ تست می‌توانید رنگ نوار تست و رنگ نوار کنترل را به شرح زیر بررسی کنید؛
۱.مثبت = موج LH
اگر پس از اتمام آزمایش، هر دو خط کیت قابل مشاهده باشند به طوری که رنگ خط تست کیت به رنگ خط کنترل یا تیره‌تر از آن باشد، یعنی سطح هورمون LH در بدن افزایش یافته و احتمالاً طی ۲۴ الی ۳۶ ساعت آینده تخمدان‌ها شروع به تخمک گذاری خواهند کرد. هنگامی که نتیجهٔ کیت تخمک گذاری مثبت شود، دیگر نیازی به تکرار یا ادامهٔ آزمایش نیست.
۲. منفی = بدون موج LH
هنگامی که هر دو خط کیت قابل مشاهده شوند اما رنگ نوار تست روشن‌تر از نوار کنترل باشد یا اینکه خط تست قابل مشاهده نباشد، یعنی سطح هورمون LH به اندازهٔ کافی افزایش نیافته است. به همین جهت باید آزمایش را در روزهای بعدی تکرار کنید تا به نتیجهٔ دقیق‌تری برسید.
۳. بی اعتبار
در صورتی که نوار کنترل کیت نمایان نشود یعنی کیت بی اعتبار است. اگر میزان نمونهٔ ادرار کافی نباشد یا تست را به درستی انجام ندهید، کیت شما بی اعتبار می‌شود. همچنین اگر نوار تست را به مدت لازم (حداقل ۵ ثانیه) درون ادرار نگه ندارید یا نوار را بیش از اندازهٔ گفته شده درون ادرار فرو ببرید، نتیجهٔ کیت بی اعتبار شده و دوباره باید آزمایش را تکرار کنید.
اگر نتیجهٔ کیت بی اعتبار شد می‌توانید کیت را دوباره به مدت ۵ ثانیه درون ادرار نگه دارید و سپس به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه بر روی یک سطح صاف قرار دهید. بعد از گذشت زمان لازم دوباره نتیجهٔ کیت را بخوانید. در صورتی که پس از امتحان مجدد، نتیجهٔ کیت بی اعتبار شود باید کیت را دور انداخته و از یک کیت دیگر استفاده کنید.
استفاده از کیت تخمک گذاری با قاعدگی نامنظم
اگرچه نتیجهٔ کیت تخمک گذاری برای افرادی که سیکل قاعدگی منظم دارند دقیق‌تر است. اما اگر شما جزو افرادی هستید که سیکل قاعدگی نامنظمی دارید، نگران نباشید. زیرا کیت تخمک گذاری در قاعدگی‌های نامنظم نیز عملکرد خوبی دارد. اما باید کمی بیشتر از افراد دیگر این آزمایش را تکرار کنید تا به نتیجهٔ دلخواه برسید. افرادی که دارای سیکل قاعدگی منظم هستند، ماهانه فقط یک بار نیاز به استفاده از کیت تخمک گذاری دارند.
اما افرادی که سیکل قاعدگی آنها نامنظم است باید در طول ماه چندین بار آزمایش را تکرار کنند. از این رو افراد دارای قاعدگی‌های نامنظم باید آزمایش تخمک گذاری را چند روز پس از قاعدگی و سپس هفته‌ای یک بار تکرار کنند. افرادی که چرخهٔ قاعدگی نامنظم دارند می‌توانند به وسیلهٔ شناسایی علائم تخمک گذاری، زمان استفاده از کیت تخمک گذاری را مشخص کنند.
هنگامی که سطح هورمون لوتئینیزه در بدن افزایش می‌یابد، بدن فرد دچار تغییراتی می‌شود که تشخیص این امر را ساده‌تر می‌کند. بنابراین حتی با قاعدگی نامنظم نیز می‌توانید هنگام مشاهدهٔ علائم تخمک گذاری بدن از کیت تخمک گذاری استفاده کنید. تغییرات بدن ناشی از علائم تخمک گذاری عبارتند از؛
- افزایش ترشحات دهانهٔ رحم (ترشحات غلیظ و سفید رنگ شبیه به سفیدهٔ تخم مرغ)
- بالارفتن دمای پایهٔ بدن
- افزایش میل جنسی
- لکه بینی سبک
- درد خفیف لگن
بهترین راه برای بالا بردن شانس بارداری سریع این است که اطمینان حاصل کنید که در زمان مناسبی از چرخهٔ ماهانه، نزدیکی داشته باشید. اگر سیکل قاعدگی شما منظم باشد، حدود دو هفته قبل از قاعدگی تخمک گذاری خواهید داشت اما اگر سیکل قاعدگی نامنظمی دارید، باید برای پیش بینی زمان تخمک گذاری کمی دقت کنید.
بررسی نهایی
اگرچه کیت‌های تخمک گذاری تا حد زیادی قابل اعتماد هستند. اما باید توجه داشته باشید که این نوع آزمایش‌ها ۱۰۰ درصد دقیق نیستند. با این حال شما می‌توانید با ثبت چرخه‌های قاعدگی، بررسی تغییرات بدنی مانند تغییر دمای پایهٔ بدن و استفاده از کیت تخمک گذاری، زمان تخمک گذاری را از طریق این کیت‌ها مشخص کنید.
پس از اینکه تخمک‌ها از تخمدان آزاد می‌شوند، حدود ۲۴ ساعت درون رحم زنده می‌مانند. اگر تخمک در این بازهٔ زمانی توسط یک اسپرم سالم بارور شود، تخمک بارور شده به سمت رحم حرکت کرده و در دیوارهٔ رحم کاشته می‌شود. نکتهٔ مهمی که در این باره وجود دارد این است که سعی کنید در روزهای قبل و حین تخمک گذاری، نزدیکی داشته باشید.
بارداری
زایمان