همه چیز درباره هفته یازدهم بارداری

یک هفته دیگر سه ماهه اول بارداری شما به پایان خواهد رسید و تقریبا یک سوم راه را رفته‌اید. به زودی علائم بارداری فروکش می‌کنند و می‌توانید نفس راحت بکشید. با این حال همچنان هورمون‌های زیادی در بدن شما ترشح می‌شود و علائم بارداری وجود دارند. جنین به سرعت در حال رشد است و بدن شما نیز به زودی تغییرات زیادی می‌کند. در این مقاله می‌خواهیم هفته یازدهم بارداری را بررسی کنیم. بدن مادر، رشد جنین، علائم و… این هفته را با هم مرور کنیم. با ادامه این مطلب ما را همراهی کنید.

رشد جنین در هفته یازده بارداری

در این هفته جنین شما حدود ۵ سانتی‌متر است. تمام اندام‌های کودک شما در مرحله جنینی شکل می‌گیرند به تدریج تکامل می‌یابند. سر کودک شما هنوز خیلی بزرگ است. می‌توان گفت سر جنین حدود نیمی از بدن او را تشکیل می‌دهد. پلک‌های کودک در این هفته بسته می‌شوند و به هم می‌پیوندند. بعداً از هم جدا خواهند شد و شکل نهایی پلک‌ها نیز پس از هفته ۲۴ تکامل می‌یابد.

به تدریج بخش‌هایی که مربوط به چشایی می‌شوند، شکل می‌گیرند. چشم‌ها، بینی، دهان و گوش‌ها نیز به رشد ادامه می‌دهند و چهره جنین بیشتر شبیه به یک انسان می‌شود. بدن کودک درازتر و صاف‌تر می‌شود. انگشتان دست و پا بلندتر می‌شوند. اندام‌های تناسلی شروع به شکل گیری کرده‌اند، اما هنوز برای تعیین جنسیت کودک در سونوگرافی کمی زود است. در این زمان اولین علائم حرکات مربوط به تنفس در سونوگرافی نمایان می‌شود. دست و پاها در داخل رحم حرکت می‌کنند اما مادر هنوز نمی‌تواند آنان را حس کند.

تغییرات جسمانی مادر در هفته یازدهم حاملگی

با توجه به این که مادر در این زمان دچار نفخ شدید می‌شود، تشخیص این که برجستگی شکم برای گاز معده است یا بزرگ شدن جنین، کمی دشوار می‌شود. معمولاً زنانی که برای اولین تجربه بارداری خود را پشت سر می‌گذارند، برجستگی خاصی را در این زمان متوجه نمی‌شوند. زنانی که تجربه بارداری دارند، زودتر متوجه برجستگی می‌شوند. علاوه بر این، مادرانی که دوقلو باردار هستند نیز می‌توانند متوجه مقداری برجستگی شوند. سینه‌های مادر بزرگ‌تر می‌شود و برای راحتی بیشتر بهتر است از لباس‌های گشاد استفاده شود.

اکثر مادران در این زمان نگران سقط جنین هستند. اگر کمی دیگر تحمل کنید و سه ماهه اول را به پایان برسانید، احتمال بروز این خطر به کمتر از یک درصد کاهش پیدا می‌کند. به تفاوت‌های بدن خود با دیگران توجه کنید. قرار نیست هر اتفاقی که برای دیگران می‌افتد، برای شما هم رخ بدهد. ممکن است برجستگی بدن شما کاملاً مشخص باشد. در حالی که ممکن است فرد دیگری چنین حالتی را نداشته باشد. گاهی تغییرات ظاهری را صرفا با تنگ شدن شلوار یا دامن می‌توانید متوجه شوید.

سونوگرافی هفته یازدهم بارداری

در طول سونوگرافی هفته ۱۱ بارداری پزشک پشت گردن نوزاد را اندازه‌گیری می‌کند. اندازه غیرطبیعی می‌تواند نشانه‌ای از ناهنجاری کروموزومی باشد. با آزمایش خون نیز سطح هورمونی را بررسی می‌کنند. علاوه بر این، ممکن است سونوگرافی ویژه غربالگری شفافیت نوکال یا NTS نیز به همراه آزمایش خون انجام شود. پزشک با در نظر گرفتن نتایج NTS و آزمایش خون، خطر ابتلای کودک به شرایط کروموزومی خاص را بررسی خواهد کرد. زنانی که دوقلو باردار هستند می‌توانند در سونوگرافی این مرحله تعداد جفت‌ها را بررسی کنند. اگر نوزادان یک جفت داشته باشند، دوقلو همسان خواهند بود. اگر دو جفت وجود داشته باشد، دوقلوها ناهمسان هستند. دوقلوهایی که یک جفت دارند، به معاینات بیشتری نیاز دارند. پزشک باید مطمئن شود که هر دوی آن‌ها می‌توانند تغذیه کافی داشته باشند.

علائم بارداری در هفته یازدهم

میزان ترشح هورمون‌ها در این مرحله هنوز زیاد است. احتمالاً در این زمان استرس خواهید داشت. حالت تهوع شما را اذیت می‌کند و نگران هستید. همه این احساسات طبیعی هستند. در ادامه به رایج‌ترین نشانه‌های بارداری در هفته یازدهم اشاره می‌کنیم.

• خستگی

از جمله نشانه‌های بارداری در هفته یازدهم احساس خستگی زیادی است. بدن شما به شدت به استراحت نیاز دارد و ممکن است بخواهید تمام روز را بخوابید.

• حالت تهوع

بسیاری از زنان در این زمان حالت تهوع شدیدی دارند. حتی ممکن تست نتوانند غذا بخورند یا مقداری وزن کم کنند. نگران نباشید. غذای سبک بخورید. وعده‌های خود را کوچک‌تر کنید اما تعداد آنان را بیشتر کنید. می‌توانید با استفاده از زنجبیل از حالت تهوع خود بکاهید.

• نفخ

در این زمان بدن شما زیاد گاز تولید می‌کند. ممکن است از شکم خود صداهای عجیب و غریبی بشنوید. مراقبت رژیم غذایی خود باشید و از خوردن غذاهایی مثل لوبیا، کلم، غذاهای سرخ شده و دسرها خودداری کنید. این غذاها باعث ایجاد نفخ می‌شوند و حال شما را بدتر می‌کنند. بهتر است مایعات زیاد بنوشید و غذاهای غنی از فیبر بخورید.

• نوسانات خلقی

در این هفته ممکن است با احساسات جدید و عجیبی دست و پنجه نرم کنید. ممکن است در یک ساعت از روز شاد و سرحال باشید و در ساعتی دیگر حس و حال انجام هیچ کاری را نداشته باشید. نگران نباشید. این مشکل نیز طبیعی است و به مرور رفع خواهد شد. اگر نوسانات خلقی شما بسیار شدید است و از قبل سابقه مشکلات روانی همچون افسردگی یا اضطراب را داشتید، بهتر است با پزشک خود در این باره صحبت کنید.

• گرفتگی عضلات پا

گرفتگی عضلات پا از دیگر مشکلاتی است که ممکن است در این زمان تجربه کنید. این مشکل می‌تواند خواب شما را مختل کند. بهتر است زیاد راه نروید و به خود فشار نیاورید. نوشیدن آب و مایعات فراوان می‌تواند از گرفتگی عضلات پا جلوگیری کند. رژیم غذایی شما هم باید به گونه‌ای باشد که پتاسیم و منیزیم کافی دریافت کنید.

• تیره شدن پوست

ممکن است روزی متوجه به وجود آمدن خطی تیره در وسط شکم خود شوید. بروز این خط کاملاً طبیعی است و نشانه تغییرات هورمونی است. این خط معمولاً دائمی نیست. البته ممکن است تا مدتی پس از زایمان باقی بماند. زنانی که به فرزند خود شیر می‌دهند، برای مدت زمان بیشتری این خط را خواهند داشت (به دلیل هورمون‌های مرتبط با شیردهی).

• ترشحات واژن

از دیگر علائم بارداری در هفته یازدهم افزایش ترشحات واژن است.

مراقبت‌های لازم در هفته یازدهم بارداری

حال که در هفته حساسی از بارداری هستید، باید به خوبی از خود مراقبت کنید و نکات مختلفی را رعایت کنید. در ادامه به توصیه‌ها دستورالعمل‌های لازم این هفته می‌پردازیم.

مصرف زیاد کلسیم

شما به صورت روزانه به حدود ۱۰۰۰ میلی‌گرم کلسیم نیاز دارید. کلسیم برای رشد استخوان‌ها و دندان‌های کودک لازم است. محصولات لبنی مانند شیر، ماست و پنیر پاستوریزه را در رژیم غذایی خود قرار دهید. ماهی سالمون، بادام، توفو و تخم مرغ نیز از دیگر منابع غنی کلسیم هستند.

پیاده‌روی کنید

درست است که باردار هستید اما باید فعالیت بدنی خود را حفظ کنید تا انرژی بیشتری داشته باشید. پیاده‌روی آهسته می‌تواند انتخاب مناسبی برای دوران بارداری باشد. فقط مطمئن شوید که مقدار مناسبی آب و مایعات می‌نوشید و به خود فشار نمی‌آورید. انتخاب کفش مناسب برای پیاده‌روی نیز ضروری است. پیاده‌روی می‌تواند از میزان حالت تهوع و گرفتگی عضلات بکاهید.

تغذیه مناسب

از آنجایی که معده شما در این زمان حساس است، باید در انتخاب غذا دقت کنید. غذای کافی و سالم بخورید. سعی کنید میزان مصرف ادویه را کاهش دهید. از خوردن غذاهای چرب خودداری کنید. غذاهایی با حجم کم بخورید؛ اما تعداد وعده‌های غذایی را بیشتر کنید. بعد از خوردن غذا فورا دراز نکشید.

مراقبت از پوست

با بزرگ شدن شکم پوست شما کشیده می‌شود. ممکن است دچار ترک‌های پوستی شوید. معمولاً جای این ترک‌ها روی پوست باقی می‌ماند. هیچ راهی برای جلوگیری از این مسئله وجود ندارد اما شما می‌توانید با مراقبت از پوست از شدت آن بکاهید. همیشه شکم خود را مرطوب نگه دارید. از لوسیون آبرسان استفاده کنید. مقدار زیادی آب بنوشید. از کرم‌ها و غذاهایی استفاده کنید که دارای مواد مغذی مناسب مانند ویتامین‌های C، E، B2، B3 و زینک هستند.

مراجعه به دندان پزشکی

حتما یک الی دو بار در طول بارداری به دندان‌پزشک مراجعه کنید. باید مطمئن شوید که دندان پوسیده‌ای ندارید. روزانه مسواک بزنید و نخ دندان بکشید. مکمل‌ها و ویتامین‌های خود را به صورت روزانه مصرف کنید. خونریزی لثه در بارداری نسبتاً شایع است. پس در صورت مشاهده مقدار کمی خون نگران نشوید.

کاهش مصرف کافئین

از مقدار مصرف کافئین خود بکاهید. کافئین باعث می‌شود بیشتر تشنه شوید. سطوح بالای کافئین در دوران بارداری می‌تواند باعث کاهش وزن نوزاد و حتی سقط جنین شود. روزانه کمتر از ۲۰۰ میلی‌گرم کافئین مصرف کنید. توجه داشته باشید که کافئین فقط در چای و قهوه وجود ندارد. بلکه شکلات، نوشابه و برخی دیگر از غذاها نیز دارای کافئین هستند.

مراقبت از مو و ناخن

موهای شما ممکن است در این دوران سریع‌تر رشد کنند و کمتر بریزند. علاوه بر این، موها ضخیم‌تر می‌شوند. گاهی هم ممکن است بافت مو تغییر کند و موها خشک‌تر یا چرب‌تر از قبل شوند. برخی از زنان هم ممکن است موهای جدیدی را در صورت، شکم، سینه‌ها یا بازوها مشاهده کنند. همچنین ممکن است متوجه تغییراتی در ناخن‌های خود شوید. برای برخی، هورمون‌های بارداری باعث رشد سریع‌تر و قوی‌تر ناخن‌ها می‌شود. در عین حال ممکن است ناخن‌های برخی دیگر از زنان ضعیف‌تر و شکننده‌تر شود. اگر ناخن‌های ضعیفی دارید، آنان را زود به زود کوتاه کنید و از مصرف لاک و پاک‌کننده‌های حاوی مواد شیمیایی خودداری کنید.

رژیم گیاهخواری و بارداری

اگر گیاهخوار یا وگان هستید، بهتر است در رژیم غذایی خود در این دوران تجدید نظر کنید. البته می‌توانید با این رژیم غذایی نیز بارداری سالمی داشته باشید اما باید به نکات زیادی توجه کنید. رژیم‌های غذایی گیاهی اغلب بسیار مغذی هستند. با این حال، زمانی که رژیم‌های گیاهخواری و وگان متعادل نباشند، می‌توانند باعث کمبود مواد مغذی شوند؛ بنابراین، درک مواد مغذی موردنیاز و نحوه دریافت آن‌ها بسیار مهم است. باید مطمئن شوید که پروتئین، ویتامین B12، کلسیم، ویتامین D، DHA و آهن کافی دریافت می‌کنید. حتما درباره رژیم غذایی خود از پزشک سوال بپرسید و با او مشورت کنید.

سخن نهایی

در این مقاله از سی سیب به بررسی هفته یازدهم بارداری پرداختیم. بسیاری از زنان در این هفته متوجه تغییرات ظاهری کمی می‌شوند. با این حال ممکن است هنوز زود باشد و برخی دیگر هیچ تغییرات ظاهری نداشته باشند. تفاوت‌ها را درک کنید. در صورت وجود هر گونه نگرانی و دغدغه با پزشک خود مشورت کنید تا خیالتان از بابت نشانه‌ها، تغییرات و… راحت شود. نظر شما در این باره چیست؟ لطفاً نظرات، پیشنهادات و تجربیات خود را در بخش دیدگاه با ما در میان بگذارید.