بالاخره قرار است کوچولوی شما همین روزها درآغوشتان باشد. در هفته چهل بارداری، یعنی یکی از همان روزهایی که فکر میکنید دیگر از بارداری خسته شدهاید، یک نشانه میگوید: تمام! که البته خیلی هم «تمام» محسوب نمیشود و تازه شروع ماجراست.
اگر زایمان شما طبیعی باشد، هفته چهل و چهل و یک بارداری، کودک شما به دنیا خواهد آمد. اگر هم تصمیم به زایمان سزارین داشته باشید، پزشک یکی از همین روزها برایتان نوبت زایمان را تعیین کرده است. به هر صورت باید برای این هفته مهم حسابی آماده باشید. پس این مقاله را بخوانید تا بدانید هفته ۴۰ بارداری، قرار است چطور سپری شود و برای آن آمادگی ذهنی داشته باشید.
چه اتفاقی در بدن مادر میافتد؟
باید بدانید که تاریخ زایمان شما فقط تخمینی از زمان تولد فرزندتان است. ممکن است کودک شما قبل یا بعد از تاریخ تعیین شده توسط پزشک به دنیا بیاید. بنابراین چه تصمیم به زایمان طبیعی داشته باشید، چه سزارین، باید آمادگی داشته باشید. مهمترین علایم را بشناسید تا با آرامش بیشتری این روزهای پر تلاطم را بگذرانید.
انقباضات تمرینی در هفته ۴۰ بارداری
واضحترین اتفاقی که هفته چهل بارداری در بدنتان حس میکنید، انقباضات تمرینی زیاد است. این انقباضها قاعدتا نباید دردناک باشد. به اینها انقباضات برکستون هیکس (Braxton Hicks contractions) میگویند. اما وقتی انقباض واقعی شروع شود کاملا متوجه خواهید شد. انقباضات واقعی زمانی است که برآمدگی شکم شما سفت شود و درد حسکنید. این درد میگیرد و رها میکند. یعنی انقباضی شدید با درد، بعد شل شدن عضلات و قطع درد.
این اتفاق به تناوب میافتد و کم کم فاصله بین آن کم و کمتر میشود تا زمانی که کودک متولد شود. هنگامی که انقباضات شما حداقل ۶۰ ثانیه طول بکشد و هر ۵ دقیقه یک بار تکرار شود، باید با بیمارستان یا پزشک و مامای خود تماس بگیرید.
متوجه افزایش ترشح میشوید
در هفته چهل بارداری همزمان با نزدیک شدن به زایمان، کم کم دهانه رحم نیز شروع به نرم، نازک و باز شدن میکند. این روند تا زمان اتفاق افتادن زایمان ادامه دارد. همانطور که دهانه رحم شروع به باز شدن میکند، ترشحات واژن (لکوره) افزایش پیدا میکند، چون واژن برای عبور نوزاد از کانال زایمان آماده میشود. لکوره نقش حیاتی در توانایی واژن برای تمیز نگه داشتن خودش دارد.
لکه بینی خواهید داشت
در طول زمان بارداری دهانه رحم شما بسته است تا از جنین در مقابل عفونت محافظت شود. در هفته چهل بارداری که دهانه رحم شروع به باز شدن میکند، ترشحات مخاطی شروع به خارج شدن از آن میکنند. ممکن است این ترشحات را به رنگ قهوهای یا صورتی ببینید. رنگ خون در این ترشحات به این دلیل است که همزمان با باز شدن دهانه رحم رگهای خونی نازک در بافت دهانه رحم پاره میشوند و ترشحات مخاطی را رنگی میکنند. البته ممکن است از زمان دیدن اولین لکه تا زمان زایمان، هنوز روزها فاصله باشد.
راحتتر نفس میکشید
در هفته چهل بارداری احتمالا حس میکنید راحتتر از قبل نفس میکشید اما به جایش تکرر ادرار بیشتری دارید. چرا؟ چون کودک شما به سمت پایین حرکت کرده است. در نتیجه فشار از روی قفسه سینه برداشته شده و به سمت لگن رفته است. این باعث میشود به مثانه فشار بیشتری بیاید. همچنین ممکن است احساس خستگی زیاد کنید و به سختی بخوابید.
کمردرد شدید در هفته چهلم بارداری
در هفته چهل بارداری ممکن است کمردرد شدیدی را تجربه کنید. این درد هم به دلیل پایین آمدن نوزاد و فشار به لگن و ستون فقرات است که منجر به درد کمر میشود. اگر چرخش کودک به نحوی باشد که صورتش روی ستون فقرات شما قرار گرفته باشد، این درد بیشتر خواهد بود. شدت گرفتن درد کمر میتواند یکی از نشانههای نزدیک شدن به زمان زایمان باشد.
افزایش وزن شما کند می شود
در هفته چهلم بارداری، یعنی نزدیک به پایان بارداری، روند افزایش وزن شما ممکن است کند شود. این توقف وزن ممکن است به دلیل رسیدن کودک به اندازه کامل باشد. با این حال، همه افراد کاهش یا توقف وزن را تجربه نمیکنند. برخی از افراد باردار ممکن است در اواخر بارداری حتی ورم بیشتری را تجربه کنند.
میل ناگهانی به سازماندهی همه چیز
اگر ناگهان دچار بیقراری یا افزایش انرژی شدید، ممکن است غریزه لانهسازی شما فعال شده باشد. غریزه لانهسازی یک پدیده طبیعی است که بسیاری از پستانداران باردار، در مرحله آماده شدن برای استقبال از نوزاد تجربه میکنند. اگر غریزه لانهسازی شما فعال شد، فقط عاقلانه از آن استفاده کنید و کار افراطی انجام ندهید. شما به زودی حسابی به انرژی خودتان نیاز خواهید داشت.
سایر علایم عمومی هفته چهل بارداری
به طور کلی علایمی که در هفته چهل بارداری تجربه میکنید میتواند شامل موارد زیر باشد. این علائم لزوماً به ترتیب خاصی رخ نمیدهند و هر فردی ممکن است فقط تعدادی از آنها را تجربه کند.
- انقباضات بدون درد در اطراف شکم.
- اختلال خواب.
- ظاهر شدن استرچ مارک یا همان ترکهای پوستی.
- متورم شدن لثهها و امکان خونریزی لثه.
- درد در اطراف شکم (به خاطر بزرگ شدن رحم و فشار به رباطهای اطراف شکم).
- بواسیر (خارش یا درد در اطراف مقعد).
- سردرد.
- سوء هاضمه و سوزش سر دل.
- نفخ و یبوست.
- احساس گرگرفتگی.
- سرگیجه.
- ورم کردن دست و پاها.
- عفونتهای ادراری.
- عفونتهای واژن.
- تیره شدن پوست صورت یا ظاهر شدن لکههای قهوه ای روی پوست.
- چرب شدن پوست.
- ضخیم و براق شدن موها.
- نوسانات خلقی.
- تهوع صبحگاهی.
- هوسهای عجیب بارداری یا همان ویار.
- کمردرد.
- افزایش حس بویایی.
- دردناک شدن سینهها یا مشاهده ترشح از آنها.
- افزایش ترشحات واژن و لکه بینی.
در هفته چهل بارداری کودک در چه وضعیتی است؟
در هفته چهل بارداری اندازه جنین از سر تا پاشنه حدود ۵۱.۲ سانتی متر طول دارد. همچنین وزنش به حدود ۳.۵ کیلوگرم میرسد. تقریبا هموزن یک کدو تنبل کوچک. کودک شما احتمالا حرکت کرده و سرش به سمت پایین است. او حالا حسابی جایش تنگ شده و آماده به دنیا آمدن است. باید طبق الگوی معمولش حرکتش را حس کنید. حواستان باشد اگر متوجه شدید که حرکت نوزاد در شکمتان کم یا متوقف شده باید با پزشک تماس بگیرید.
مراقبتهای پزشکی هفته چهل بارداری
اگر این اولین نوزاد شما باشد، در هفته چهل بارداری یک چکاپ قبل از زایمان خواهید داشت. فشار خون شما بررسی میشود. برآمدگی شکم شما اندازهگیری میشود و یک آزمایش نمونه ادرار میدهید. پزشک شما علائم پره اکلامپسی (Pre-eclampsia) یا مسمومیت بارداری را بررسی خواهد کرد.
مسمومیت بارداری وضعیت خطرناکی که با فشار خون بالا و پروتئین در ادرار تشخیص داده میشود و باید قبل از زایمان حتما چک شود.
چه زمانی کمک پزشکی فوری بگیرم؟
- اگر دچار سردرد شدیدی شدید که از بین نمیرود.
- اگر تغییری در بینایی خود حس کردید، مثل تاری دید یا مشاهده هالههایی در میدان دید.
- ورم جدید یا افزایش زیاد ورم در صورت و دستان.
- لکه بینی زیاد واژینال یا خونریزی.
- پاره شدن کیسه آب. (حس کردن اینکه آبی گرم از واژن شما خارج میشود).
- اگر در بازه زمانی یک ساعت، بیش از ۵ انقباض داشتید.
- در صورتیکه متوجه هرگونه تغییری در حرکات کودک خود شدید.
سخن آخر
هفته چهلم بارداری هم پر از اضطراب است هم پر از خوشحالی. هم کلافهگی دارد هم شوق. اگر حس کردید برای مراقبت از خودتان در این روزهای مهم به کمک دیگران نیاز دارید کاملا حق دارید. اما تا جایی که میتوانید خودتان هم در مورد وضعیت سلامتی و نحوه مراقبت از خود آگاهی کسب کنید. اشراف ذهنی شما نسبت به شرایطتان اضطراب شما را کم خواهد کرد.
در این مقاله توصیهها و آگاهیهای کلی را در اختیار شما قرار داد. اما هرکس ممکن است شرایط خاص خودش را تجربه کند. وضعیت جسمی و روحی افراد با یکدیگر فرق میکند. مهم است که با پزشک خود به صورت منظم در تماس باشید و در کنار آگاهیهای کلی، توصیهها و مراقبتهای مختص شرایط خودتان را دریافت کنید.