همه چیز درباره هفته چهاردهم بارداری

زمان مطالعه: ۱۱ دقیقه

اغلب زنان در هفته چهاردهم بارداری خود احساس خیلی بهتری دارند. اکنون راحت می‌توانند غذا بخورند، بهتر بخوابند و… . سه ماهه دوم بارداری بهترین دوران حاملگی است. هفته چهاردهم نیز اوایل این دوره محسوب می‌شود. رحم شما اکنون بزرگ‌تر شده است و شکم حالت گردتری به خود گرفته است. شاید برای شما این سوال پیش آمده باشد که جنین در این هفته چه تغییراتی می‌کند؟ اندازه شکم مادر چقدر باید باشد؟ با وجود کم شدن علائم سه ماهه اول، مادر چه نشانه‌های دیگری می‌تواند داشته باشد؟ در این مقاله از سی سیب قصد داریم به بررسی هفته ۱۴ بارداری بپردازیم. با ادامه این مطلب ما را همراهی کنید.

هفته چهاردهم بارداری چگونه است؟

با پایان سه ماهه اول بارداری و شروع سه ماهه دوم، شما احساس انرژی بیشتر و خستگی کمتری خواهید کرد. حساسیت سینه‌ها نسبت به هفته‌های اول کاهش می‌یابد، اما رشد سینه‌ها ادامه دارد. در حالی که ممکن است اشتهای شما افزایش یابد، استفراغ و حالت تهوع نیز احتمالا کاهش می‌یابد. گرفتگی مجاری بینی و واریس در نواحی مختلف از جمله علائمی است که در این هفته‌های بارداری مشاهده می‌شود.

در هفته چهاردهم بارداری هورمون‌ها در بدن مادر در تناسب بهتری هستند. به این ترتیب مادر در این ماه ناراحتی را که در ماه‌های گذشته تجربه کرده است، تجربه نمی‌کند. بدن شما در حال تکامل جفت است و سرعت افزایش وزن جنین بسیار بالا است. اگرچه مادر باردار بیشتر ناراحتی‌هایی را که تجربه کرده است پشت سر می‌گذارد، اما بدن او همچنان در حال تغییر است و ممکن است ناراحتی‌های جدیدی را تجربه کند. مادر در این هفته باید نسبت به مراقبت از خود جدیت بیشتری داشته باشد و علائم خود را دنبال کند. با توجه به رشد بیشتر جنین، باید رژیم غذایی خود را تقویت کنید.

اندازه جنین در هفته چهاردهم بارداری

اکنون جنین شما حدود ۲۵ الی ۳۵ گرم وزن دارد. اندازه او نیز چیزی حدود ۸ الی ۱۰ سانتی‌متر است. کودک شما اندازه یک هلو یا لیمو است. جنین می‌تواند دست و پاهای خود را به صورت آزادانه تکان دهد. او می‌توانند انگشت خود را بمکند و می‌توانند سر خود را بچرخانند. حال می‌تواند به لمس شدن واکنش نشان دهد و بند ناف و غشای جنینی را لمس کند. ابروها و مژه‌های کودک شروع به رشد می‌کنند. ویژگی‌های صورت او در حال شکل‌گیری است. عضلات صورت او بهتر کار می‌کند. حتی کوچولوی شما می‌تواند لبخند بزند! مفاصل او در حال توسعه است. حرکاتش هماهنگ‌تر می‌شود.

ماهیچه‌های گردن کودک قوی‌تر می‌شوند. سر او دیگر به جلو نمی‌افتد. اثر انگشت جنین نیز در حال تکامل است و تا هفته ۲۴ تکامل پیدا می‌کند. بدن او با لانوگو که موهایی نازک و کرکی هستند، پوشیده شده است. این موها در پایان بارداری تقریباً ناپدید می‌شوند. از آنجایی که ریه‌های جنین هنوز کار نمی‌کند، کوچولو با کمک جفت نفس می‌کشد. سیستم تنفسی در پایان ماه اول شروع به رشد کرده است. اکنون، به طور فعال در حال تکامل است. سونوگرافی می‌تواند حرکات تنفسی جنین را نشان دهد (البته این حرکات در هفته‌های ۱۲ تا ۲۰ ظاهر می‌شود). این حرکات گردش خون را بهبود می‌بخشند اما منجر به انبساط ریه نمی‌شوند.

در حین حرکات تنفسی دهانه حنجره بسته می‌شود. به همین دلیل هم مایع آمنیوتیکی که کودک می‌بلعد برمی‌گردد یا حل می‌شود. با رشد کودک، اندام‌های داخلی او شروع به کار می‌کنند. کبد آن‌ها عملکرد گوارشی را انجام می‌دهد و صفرا تولید می‌کند. کلیه‌های آن‌ها ادرار تولید می‌کنند که در مایع آمنیوتیک دفع می‌شود. طحال آن‌ها گلبول‌های قرمز خون تولید می‌کند. مغز استخوان آن‌ها نیز شروع به تشکیل خون می‌کند. پیشتر از این هم می‌توانستید گروه خونی نوزاد و حتی فاکتور Rh را با انجام آزمایش‌های غربالگری متوجه شوید. در این دوره، بدن آن‌ها شروع به ترشح هورمون‌های زیر می‌کند:

• انسولین از پانکراس جنین
• هورمون‌های تیروئید از غده تیروئید جنین (هفته ۱۴-۱۵)

در پسران، پروستات به طور فعال تستوسترون تولید می‌کند. در دختران، تخمدان‌ها به سمت لگن منتقل شده‌اند.

در حال حاضر نوزاد از طریق جفت مواد مختلفی از مادر دریافت می‌کند. خون غنی شده با اکسیژن و مواد مغذی از طریق سیاهرگ‌های بند ناف به سمت نوزاد جریان می‌یابد و اندام‌ها و بافت‌های او را تغذیه می‌کند. سپس مواد زائد جنین از طریق شریان بند ناف به سمت جفت می‌رود. در آنجا خون قبل از بازگشت مجدد به جنین تصفیه و غنی می‌شود. جالب است بدانید که خون مادر و نوزاد با هم مخلوط نمی‌شود. خون آن‌ها می‌تواند در گروه و فاکتور Rh متفاوت باشد. گردش خون جنین به طور قابل‌توجهی با گردش خون دوران نوزادی متفاوت است. از آنجایی که ریه‌های جنین هنوز کار نمی‌کنند، به اندازه پس از زایمان خون‌رسانی انجام نمی‌شوند.

نکته جالب دیگر این است که جنین می‌تواند به خلق و خوی شما واکنش نشان دهد. وقتی عصبانی شوید او نیز هیجان زده می‌شود. وقتی احساس خوبی دارید او نیز خوشحال می‌شود! در حال حاضر می‌توانید واکنش‌های جنین خود را با سونوگرافی مشاهده کنید. تا چند هفته دیگر هم می‌توانید واکنش آن‌ها را از روی شکم متوجه شوید و تکان خوردن کودک خود را حس کنید.

کودک شما از هفته گذشته تقریبا با دو برابر شدن اندازه بدن شروع به رشد کرده است. به همین دلیل، طبیعی است که هر هفته تعجب کنید که نوزادتان چقدر رشد می‌کند. وزن و قد نوزاد ۱۴ هفته‌ای تقریبا به شرح زیر است:

سن حاملگی (هفته)	وزن (گرم)	قد (سانتی متر)
هفته ۱۴	۴۵ – ۵۰ g	۸.۵ – ۹.۵ cm

یک نوزاد ۱۴ هفته‌ای تقریبا به اندازه یک هلو است. با این حال، مقادیر موجود در جدول بالا میزان متوسط هستند و مقدار قطعی برای هر نوزاد نخواهد بود. بزرگترین عامل در تفاوت این اطلاعات زمان لقاح است. به همین دلیل بهتر است به اطلاعاتی که پزشکتان داده است توجه کنید.

سونوگرافی هفته چهاردهم بارداری

معمولاً در این هفته سونوگرافی انجام نمی‌شود. شما احتمالاً در سه ماهه اول بارداری خود سونوگرافی انجام داده‌اید و تا زمان اسکن آناتومی (معروف به سونوگرافی اواسط بارداری) که معمولاً بین هفته‌های ۱۸ تا ۲۲ انجام می‌شود، دیگر سونوگرافی نخواهید داشت. تشخیص جنسیت نیز در این زمان دشوار است. پس بهتر است صبر کنید و در صورتی که نیازی به سونوگرافی ندارید، این کار را انجام ندهید.

آزمایش های هفته چهاردهم بارداری

اگرچه این هفته به طور خاص نیازی به سونوگرافی ندارد، اما اگر سونوگرافی NT را که باید بعد از هفته یازدهم انجام می‌شود را انجام نداده‌اید پزشک انجام آن را تجویز خواهد کرد. این آزمایش میزان مایع پشت گردن کودک را اندازه می‌گیرد که نقش مهمی در تشخیص کودک سندروم داون دارد. همچنین معمولا انجام یک آزمایش خون نیز تجویز می‌شود. در طی این آزمایش میزان هورمون HCG و میزان پروتئین A در پلاسمای خون اندازه‌گیری می‌شود. این تست‌ها نیز به پزشک در تشخیص مشکلات ژنتیکی کودک کمک خواهد کرد. البته مثبت شدن این آزمایش‌ها لزوما به معنای مشکل ژنتیکی نیست، بلکه نوعی غربالگری است که پزشک بررسی‌های بیشتری را تجویز خواهد کرد.

جنین در هفته ۱۴ کجای شکم قرار دارد؟

در هفته چهاردهم بارداری، جنین از لگن مادر به سمت کشاله ران و شکم او خارج می‌شود. رشد کودک ادامه دارد و تقریبا تمام سیستم‌ها و اندام‌های بدن در حال حاضر شروع به کار کرده و به رشد خود ادامه می‌دهند. نوزادی که ماهیچه‌ها، مفاصل، بازوها و پاهایش رشد می‌کند، در رحم حرکت خواهد کرد و جای خود را هر چند اندک تغییر می‌دهد. کودک در این هفته افزایش وزن قابل توجهی خواهد داشت. در این هفته کودک بیشتر اوقات در رحم خواب است. جای دقیق جنین را در تصویر زیر می‌توانید مشاهده کنید.

اندازه شکم در هفته چهاردهم بارداری

زمانی که به پزشک مراجعه می‌کنید، طول رحم شما، یعنی قسمتی از استخوان شرمگاهی تا قسمت بالای رحم اندازه‌گیری می‌شود. اندازه رحم و شکم به این بستگی دارد که در کدام هفته بارداری هستید. بعد از هفته چهاردهم، رحم هر هفته به طور متوسط یک سانتی متر رشد می‌کند. به عنوان مثال، در حالی که این هفته طول آن ۱۴ سانتی متر است، در هفته بیستم به ۲۰ سانتی متر می‌رسد.افزایش وزن یکی از موارد مهمی است که در دوران بارداری باید به آن توجه کرد. اگرچه همیشه افزایش اندازه شکم در این هفته قابل رویت نیست: اما انتظار می‌رود تا پایان این هفته نسبت به ابتدای بارداری در مجموع ۲.۵ تا ۳.۵ کیلوگرم وزن اضافه کرده باشید. به طور متوسط ​​افزایش وزن شما نسبت به هفته قبل باید بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ گرم باشد. در این هفته‌ها وضعیت جنین‌های دوقلو نیز مشخص می‌شود. اگر حاملگی چند قلو وجود داشته باشد، افزایش وزن بیشتر طبیعی است.

تغییرات بدن مادر در هفته چهاردهم بارداری

ممکن است در این هفته کمی درد و گرفتگی داشته باشید و علت این امر نیز بزرگ شدن رحم است. ممکن است در این هفته با افزایش وزن قابل‌توجهی مواجه شوید. اگر BMI شما نرمال است، می‌توانید هفته‌ای نیم کیلو وزن اضافه کنید. میزان افزایش وزن به شاخص توده بدنی و تغییرات بدن مادر در سه ماهه اول بارداری ربط دارد. برخی از زنان در سه ماهه اول بارداری دچار کاهش وزن می‌شوند. در نتیجه این افراد باید در سه ماهه دوم وزن بیشتری کسب کنند. زنانی که اضافه وزن دارند نباید زیاد وزن اضافه کنند. تمامی این موارد از فردی به فرد دیگر متفاوت است. احتمالا در این هفته انرژی بیشتری دارید. در نتیجه می‌توانید به خوبی ورزش کنید. می‌توانید برای ورزش کردن از پیاده روی ساده شروع کنید و تمرینات سبک انجام دهید.

علائم و نشانه‌های بارداری در هفته چهاردهم

معمولاً زنان در این زمان حال بهتری نسبت به سه ماهه اول بارداری دارند. با این حال ممکن است هنوز تهوع داشته باشید و بدنتان کوفته باشد. نگران نباشید. کمی صبر تا این علائم فروکش کنند. نمی‌توان گفت که در این هفته تمامی علائم ناخوشایند از بین می‌روند. پس باید صبور باشید. در ادامه رایج‌ترین علائم بارداری در هفته ۱۴ را بررسی می‌کنیم.

• انرژی بیشتر

با کاهش حالت تهوع و استفراغ، حال مادر نیز بهتر می‌شود. علت دقیق خستگی در دوران بارداری ناشناخته است، اما افزایش هورمون‌ها در سه ماهه اول احتمالاً از عوامل موثر در این امر هستند. همان‌طور که هورمون‌های شما در پایان سه ماهه اول کاهش می‌یابد، ممکن است کمتر احساس خستگی کنید و شاید حتی پرانرژی‌تر شوید.

• کمتر شدن حساسیت سینه‌ها

در سه ماهه اول بارداری سینه‌ها بسیار حساس و دردناک می‌شوند. در این زمان درد سینه‌ها کاهش می‌یابد.

• بازگشت میل جنسی

برخی از زنان به دلیل خستگی، حالت تهوع، دردناک شدن سینه‌ها در سه ماهه اول تمایلی به برقراری رابطه جنسی ندارند. با توجه به کاهش علائم در این زمان ممکن است میل جنسی مادر نیز بازگردد. اگر در این مورد نگرانی‌هایی دارید حتماً با پزشک خود مشورت کنید. به طور کلی، داشتن رابطه جنسی در دوران بارداری تا زمانی که عوارضی مانند جفت سرراهی یا خونریزی واژن وجود نداشته باشد، بی‌خطر است. ممکن است پس از برقراری رابطه دچار مقدار خفیفی گرفتگی شوید که طبیعی است.

• خال‌های جدید یا تغییر خال‌های قبلی

تغییرات پوستی زیادی در دوران بارداری رخ می‌دهد. ممکن است خال‌های جدیدی روی پوست ایجاد شود یا خال‌های قبلی تغییر شکل دهند. گاهی خال‌ها بزرگ‌تر یا تیره‌تر می‌شوند. درست است که این موارد می‌توانند نشانه بارداری باشند اما بهتر است هر تغییر محسوسی را به پزشک خود اطلاع دهید.

• افزایش اشتها

حال که حالت تهوع مادر کاهش پیدا کرده است، اشتهای او نیز بیشتر می‌شود. حواستان باشد که گرسنگی را با غذاهای مقوی رفع کنید و سراغ خوراکی‌های ناسالم نروید. شما می‌توانید روزانه ۳۰۰ کالری اضافی دریافت کنید. این میزان برای افراد باردار بیشتر است و می‌توان گفت به اندازه حدود ۶۸۰ کالری اضافی در روز است.

• براق‌تر شدن و ضخیم‌تر شدن موها

موهای شما در این زمان براق‌تر و ضخیم‌تر می‌شود. علت این امر هم می‌تواند هورمون‌های بارداری باشد.

 عوارض شایع بارداری در هفته ۱۴بارداری

علاوه بر علائم شایع این هفته برخی مشکلات نیز وجود دارد که به عنوان عارضه شناخته می‌شوند و ممکن است مشکلاتی را برای شما ایجاد کنند. این عارضه‌ها به طور کلی شامل موارد زیر است:

• واریس: وریدهای واریسی ممکن است به دلیل افزایش حجم خون در پاها ایجاد شوند.
• رینیت بارداری: در هفته ۱۴ بارداری، ممکن است دچار گرفتگی بینی به نام رینیت بارداری شوید. علت این وضعیت هورمون پروژسترون است. این هورمون گردش خون در غشای مخاطی بینی را افزایش می‌دهد و باعث تورم آن می‌شود. اگرچه روش‌های درمانی زیادی برای رینیت بارداری وجود ندارد، اما می‌توانید از داروهای مرطوب کننده توصیه شده توسط پزشک استفاده کنید یا کمپرس سرد درست کنید.
• خونریزی بینی: به دلیل افزایش گردش خون در غشای مخاط بینی ممکن است دچار خونریزی شوید.
• درد ران و ساق پاها: درد کشاله ران و ساق پا به دلیل رشد رحم و فشار روی رگ‌های پا و کشاله ران ایجاد می‌شود. ممکن است شب‌ها گرفتگی عضلات پا را تجربه کنید که مربوط به رشد رحم است.
• مشکلات گوارشی و نفخ: نفخ شکم و تجمع گازها در شکم در هفته چهاردهم بارداری قابل انتظار است.
• درد در عضلات شکم: رحم شما اکنون توسط رباط‌های ضخیم در جای خود نگه داشته شده است. همانطور که رحم شما بزرگ می‌شود، رباط‌های شما کشیده‌تر و نازک‌تر می‌شوند تا وزن جنین را تحمل کنند. کشش رباط‌ها باعث درد شدیدی می‌شود که در شکم خود احساس می‌کنید. ممکن است زمانی که وضعیت بدن خود را تغییر می‌دهید، سرفه می‌کنید یا به طور ناگهانی بلند می‌شوید، این درد را بیشتر احساس کنید. برای تسکین این درد توصیه می‌کنیم در حالت نشسته استراحت کنید تا بتوانید پاهای خود را بالاتر از بدن نگه دارید.
• تغییرات خلق و خو: به دلیل تغییرات هورمونی و استرس ناشی از بارداری، تغییرات خلق و خو در شما قابل انتظار است. ممکن است با افسردگی و بی‌حوصلی خصوصا در ساعات آغاز صبح مواجه شوید.
• تنگی نفس: بسیاری از مادران باردار می‌گویند که در این هفته سریعتر از قبل نفس می‌کشند. باید آرامش خود را بدون نگرانی حفظ کنید. احساس تنگی نفس در نتیجه افزایش جریان خون و افزایش وزن طبیعی است. با این حال، اگر شما را بسیار آزار می‌دهد، باید با پزشک خود مشورت کنید.
• لکه‌های تیره روی پوست: این مشکل در هفته‌های قبل ظاهر شده است. با این حال، از هفته چهاردهم بارداری، رشد اندازه و رنگ تیره خال‌ها آشکارتر می‌شود.

ویار: به تدریج، ویار شروع می شود. ممکن است چیزهای غیرعادی بخواهید. باید همسرتان را برای این شرایط آماده کنید وگرنه ممکن است لحظات سختی برای هر دوی شما پیش بیاید.

مراقبت‌های لازم هفته چهاردهم بارداری

حال که بسیاری از حالات مشکل‌ساز در شما رفع شده است، می‌توانید روی خود بیشتر تمرکز کنید و کارهای مفیدتری انجام دهید. در ادامه توصیه‌ها و دستورالعمل‌های این هفته را بررسی می‌کنیم.

• از استرس دوری کنید

بارداری استرس‌زا است؛ اما باید بدانید که شما مرحله خطر را پشت سر گذاشته‌اید. در هفته ۱۴، خطر سقط جنین به طور قابل‌توجهی کاهش می‌یابد. پس نیازی نیست نگران باشید. کافی است از خود مراقبت کنید. این نکته را هم بدانید که تمامی احساسات شما به جنین منتقل می‌شود. همان طور که گفتیم با شاد شدن شما جنین لبخند میزند و شما می‌توانید لبخند او را در سونوگرافی ببینید. پس استرس نیز روی جنین اثر منفی می‌گذارد و ممکن است او را بی‌قرار کند.

• فعالیت بدنی داشته باشید

حال که حالتان بهتر شده است و انرژی بیشتری دارید، می‌توانید کمی ورزش کنید. نیازی نیست کارهای سختی را انجام دهید چون قرار نیست به خودتان فشار بیاورید. ورزش می‌تواند به شما کمک کند زایمان راحت‌تری داشته باشید و سرحال‌تر باشید. شما می‌توانید هفته‌ای ۱۵۰ دقیقه (حداقل) ورزش کنید.

• مقابله با یبوست

ممکن است هنوز هم یبوست داشته باشید. برای مقابله با این مشکل غذاهای غنی از فیبر بخورید. آب فراوان بنوشید و به طور منظم ورزش کنید.

• جلوگیری از عفونت سینوسی

بسیاری از زنان در دوران بارداری دچار احتقان بینی می‌شوند. برای جلوگیری از این مشکل می‌توانید از کمپرس گرم استفاده کنید. کمپرس را روی صورت خود قرار دهید. مقدار زیادی آب بنوشید و از بخور استفاده کنید.

سخن نهایی

در این مقاله از سی سیب به بررسی اندازه جنین، تغییرات بدن مادر و علائم بارداری در هفته چهاردهم پرداختیم. می‌توان گفت روزهای خوش بارداری شما فرارسیده است و اکثر زنان در این زمان انرژی بیشتری دارند و با مشکلات کمتری دست و پنجه نرم می‌کنند. از این فرصت استفاده کنید. به خود برسید. با همسرتان وقت بگذرانید و روحیه خود را برای سه ماهه سوم و زایمان آماده کنید. نظر شما در این باره چیست؟ لطفاً نظرات و پیشنهادات خود را در بخش دیدگاه با ما در میان بگذارید.

سؤالات متداول