همه چیز درباره هفته بیست و دوم بارداری

در هفته بیست و دوم بارداری اتفاقات زیادی می‌افتد. کودک شما به سرعت در حال رشد است. برای همین نیاز به فضای بیشتری دارد. به همین دلیل هم گاهی نفس کشیدن برای مادر سخت می‌شود و ممکن است به کمر او نیز فشار زیادی وارد شود. بدن مادر تغییرات زیادی می‌کند و ممکن است علائم بارداری در او شدت پیدا کنند. در این مقاله از سی سیب قصد داریم به بررسی تغییرات جنین و بدن مادر، علائم بارداری، توصیه‌ها و نکات مهم هفته بیست و دوم بارداری بپردازیم. با ادامه این مطلب ما را همراهی کنید.

رشد جنین در هفته بیست و دوم بارداری

در این هفته اندازه سر تا پایین باسن جنین حدود ۱۹ سانتی متر است. قد کامل کودک تقریبا ۲۸ سانتی متر است. وزن او نیز حدود ۴۷۶ گرم است. مجاری اشکی نوزاد در حال رشد است و صدای قلب او را هم میتوان با کمک گوشی پزشکی شنید. ضربان قلب یک بزرگسال بین ۶۰ تا ۱۰۰ ضربه در دقیقه است. ضربان قلب نوزاد سریعتر است و بین ۱۱۰ تا ۱۶۰ ضربه در دقیقه خواهد بود. کودک به سرعت در حال رشد است و برای رشد و تکامل درست استخوان‌ها و دندان‌ها به کلسیم بیشتری نیاز دارد. اسکلت او نیز روز به روز سختتر می‌شود. دست های کودک اکنون می‌توانند به طور مستقل حرکت کنند. کودک می‌تواند یک دست را با دست دیگر لمس کند، دست ها را روی هم بگذارد و حتی می‌تواند بند ناف را بگیرد.

سونوگرافی هفته بیست و دوم بارداری

سونوگرافی میانه بارداری در هفته‌های ۱۸ الی ۲۲ انجام می‌شود. پس در صورتی که این سونوگرافی را هنوز انجام نداده‌اید، وقت آن رسیده است که بروید و فرزند خود را مشاهده کنید! پزشک تمامی اندامهای اصلی جنین را بررسی می‌کند و قسمت‌های مختلف بدن او را بررسی می‌کند. احتمالا تا کنون باقی آزمایشات ژنتیکی را انجام داده اید.

تغییرات بدن مادر در هفته بیست و دوم بارداری

یک شکم معمولی در این هفته (از استخوان لگن تا بالای رحم) تقریبا ۲۰ الی ۲۴ سانتی متر است. به این اندازه «ارتفاع پایه» گفته می‌شود. اگر دو قلو باردار هستید نباید زیاد به این اندازه توجه کنید زیرا بارداری‌های دو قلو با هم تفاوت‌های زیادی دارند. در واقع میتوان گفت هیچ معیاری برای این مورد وجود ندارد. پزشک شما با معاینه میتواند سلامت جنینها و مادر را تضمین کند.

در این زمان افزایش وزن خواهید داشت و معمولا می‌توانید هفته‌ای نیم تا یک کیلو وزن اضافه کنید. این مورد بستگی به شاخص توده بدنی شما دارد. افرادی که شاخص توده بدنی بالاتری دارند، به افزایش وزن کمتری نیاز دارند. در هر صورت وزن شما باید آهسته و پیوسته اضافه شود و نباید به یک باره وزن زیادی را اضافه کنید. معمولا توصیه می‌شود روزانه حدود ۳۰۰ کالری اضافی بخورید. البته نباید روی کالری شماری و مسائل این چنینی حساس شوید. بهتر است وعده‌های غذایی کوچک اما بیشتری بخورید. معمولا روی سالم بودن غذای اصلی خود وسواس بیشتری داریم و ممکن است سراغ میان وعده‌های ناسالم برویم. شما باید این روند را تغییر دهید و به سالم و مغذی بودن میان وعده‌های خود هم توجه کنید. به علاوه، با خوردن وعده‌های غذایی کوچک‌تر و منظم‌تر، احتمال افت انرژی، سوزش سر دل، سوء هاضمه و سایر مشکلات مربوط به شکم را هم کاهش می‌دهید.

جالب است بدانید که اکنون مغز و پایانه‌های عصبی کودک به اندازه کافی رشد کرده اند و می‌توانند لامسه را حس کنند. به این معنی که می‌تواند دست شما را روی شکم احساس کند. حتی ممکن است واکنش نشان دهد و دست شما را فشار با پا، سر و… فشار دهد.

علائم بارداری در هفته بیست و دوم

در این هفته ممکن است با نشانه ها و علائم مختلفی مواجه شوید. در ادامه رایج‌ترین علائم بارداری در هفته ۲۲ را بررسی میکنیم.

• انقباضات رحمی

رحم شما مدام در حال منقبض شدن است اما ممکن است همیشه متوجه آن نشوید. انقباضات براکستون هیکس در اوایل هفته ۲۰ شروع می‌شود و با پیشرفت بارداری شایع‌تر می‌شود. انقباضات براکستون هیکس باعث سفت شدن ماهیچه‌های رحم می‌شود. وقتی ماهیچه‌ها سفت می‌شوند، ممکن است شکم شما سفت شود. این انقباضات طبیعی است. آن‌ها معمولاً خفیف و نامنظم هستند، اما می‌توانند فشار زیادی به شما وارد کنند. در واقع رحم شما در حال تمرین کردن انقباضات زایمان است.

این انقباضات خطرناک نیستند اما بهتر است تفاوت آن‌ها را با انقباضات واقعی بدانید. انقباضات براکستون هیکس نامنظم هستند در حالی که انقباضات زایمان الگوی قابل پیش‌بینی‌تری دارند. دردهای زایمان واقعی با گذشت زمان قوی‌تر و مکرر می‌شوند. انقباضات براکستون هیکس با علائم دیگری همراه نیست، در حالی که انقباضات زایمان ممکن است با کمردرد، خونریزی واژینال یا فوران مایع همراه باشد. انقباضات براکستون هیکس با حرکت یا ورزش از بین می‌رود، اما انقباضات واقعی زایمان ادامه دارند و متوقف نمی‌شوند تا کودک به دنیا بیاید.

• ترک‌های پوستی

ترکهای پوستی زمانی ایجاد می‌شوند که پوست شما در زمان کوتاهی بسیار کشیده شود. این امر باعث پارکی سطحی پوست می‌شود. این ترکها معمولا از بین نمی‌روند اما پس از زایمان رنگ صورتی و بنفش آن‌ها از بین میرود.

• ناف بیرون زده

با بزرگ شدن جنین و نیاز به فضای بیشتر در شکم، ممکن است ناف مادر کمی بیرون بزند. این بیرون‌زدگی بعد از زایمان از بین میرود.

• افزایش میل جنسی

به در این زمان به دلیل افزایش هورمون‌ها ممکن است میل جنسی مادر افزایش پیدا کند. برقراری رابطه جنسی در دوران بارداری منعی ندارد مگر این که پزشک انجام آن را به شما توصیه نکند و شرایط خاصی داشته باشید.

• افزایش ترشحات واژن

افزایش ترشحات واژن از دیگر علائم این زمان است. نیازی نیست نگران باشید زیرا ترشحات بیشتر نشانه افزایش جریان خون در ناحیه لگن و رحم است.

• تورم دستها و پاها

با توجه به این که میزان مایعات بدن به دلیل بارداری افزایش پیدا می‌کند، تورم جزیی طبیعی است و تقریباً به محض تولد نوزاد از بین می‌رود. تورم نباید شدید یا ناگهانی باشد. این می‌تواند نشانه ای از یک عارضه خطرناک بارداری به نام پره اکلامپسی باشد، بنابراین اگر تورم شما شدید و ناگهانی بود، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.

• کمردرد

کمر شما به دلیل فشار اضافی کودک و حمل وزن اضافی ممکن است درد بگیرد. کمپرس گرم، بالش بدن و ماساژ می‌تواند به کاهش درد کمک کند.

• مشکلات مربوط به مو

موی برخی از زنان در دوران بارداری ضخیم و براق می‌شود؛ اما برخی دیگر از زنان ممکن است ریزش مو را تجربه کنند. علت اصلی بروز این تغییرات هورمون‌ها هستند.

• نفس‌های سنگین

ریه شما سخت مشغول کار است. به گونه ای که گاهی نفس کشیدن دشوار می‌شود. به خود سخت نگیرید و بیشتر استراحت کنید.

• نفخ و یبوست

سطح پروژسترون در این دوره بالاتر است و به همین دلیل ممکن است نفخ و یبوست بیشتری را تجربه کنید. به علاوه، همانطور که رحم شما بزرگتر می‌شود، فشار بیشتری به روده شما وارد می کند. خوردن غذای سالم و ورزش کردن میتواند به کاهش این مشکلات کمک کند.

• واریس

یکی دیگر از نشانه های هفته ۲۲ بارداری واریس است. این مشکل به دلایل مختلفی رخ می‌دهد. برای کاهش اثر واریس میتوانید از جوراب‌های مخصوص استفاده کنید. علاوه بر این زیاد در حالت ایستاده نباشید و چند بار در روز دراز بکشید و سپس پاهای خود را در موقعیتی قرار دهید که بالاتر از بدن شما باشد.

• حالت تهوع

درست است که حالت تهوع بیشتر در سه ماهه اول رخ می‌دهد اما ممکن است برخی از زنان همچنان در این هفته نیز دچار حالت تهوع شوند.

• اسهال

اسهال هم از دیگر علائم این زمان است. به دلیل تغییراتی که در بدن شما ایجاد می‌شود، ممکن است به برخی غذاها حساس شوید. همچنین، اسهال ممکن است نشانه نزدیک شدن زایمان شما باشد. به خاطر داشته باشید که ترکیبی از حالت تهوع، اسهال و درد شکم می‌تواند نشانه ای از بیماری‌های جدی مانند آپاندیسیت یا کوله سیستیت (التهاب کیسه صفرا) باشد.

• خروپف

با بزرگ شدن شکم، پیدا کردن موقعیتی راحت برای خواب سخت می‌شود. همین مسئله میتواند موجب خروپف شود.

توصیه‌هایی برای هفته بیست و دوم بارداری

اگر کمی ورزش کنید، دستورالعمل‌های توصیه شده برای افزایش وزن را رعایت کنید، ویتامین‌های دوران بارداری خود را مصرف کنید، در تمام جلسات قبل از زایمان خود شرکت کنید و از توصیه‌های پزشک یا ماما پیروی کنید، شانس بیشتری برای سالم ماندن در دوران بارداری خواهید داشت.

تعیین کردن مرزها

هر چه بیشتر می‌گذرد، شکم شما بزرگتر می‌شود. همین امر باعث می‌شود تا توجه‌ها به سمت شما جلب شود و بسیاری از افراد بخواهند به شکم شما دست بزنند. اگر با این مسئله مشکلی ندارید و خوشحال می‌شوید، پس ایرادی ندارد؛ اما در صورتی که احساس بدی به شما دست می‌دهد، حتما به اطرافیان خود بگویید تا به شکم شما دست نزنند. ممکن است برخی از افراد دچار پنیک شوند و حالشان بد شود. پس حتما به دیگران بگویید که این کار را دوست ندارید و راحت نیستید.

مصرف کلسیم

کودک شما برای ساختن استخوان‌های قوی به کلسیم نیاز دارد. مقدار کلسیم مورد نیاز کودک در نیمه دوم بارداری افزایش می‌یابد. اگر کلسیم کافی از رژیم غذایی خود دریافت نکنید، کودک آن را از استخوان‌های شما خارج می‌کند. کارشناسان توصیه می‌کنند که افراد باردار بالای ۱۸ سال روزانه ۱۰۰۰ میلی‌گرم کلسیم دریافت کنند. شما باید ویتامین دوران بارداری خود را مصرف کنید و سعی کنید غذاهایی غنی از کلسیم بخورید:

•        ماهی سالمون یا ساردین کنسرو شده

•        سبزیجات با برگ سبز تیره مانند کلم پیچ، کلم بروکلی و…

•        غذاهای غنی شده مانند آب پرتقال، غلات، نان و توفو

•        محصولات لبنی کم چرب، از جمله شیر، پنیر، ماست و بستنی (یا بادام و شیر بادام به عنوان جایگزین غیر لبنی)

فشار خون بالا در دوران بارداری

فشار خون، فشار یا نیرویی است که خون در هنگام پمپاژ قلب به دیواره رگ‌های خونی وارد می‌کند. فشار خون به صورت دو عدد نوشته می‌شود: عدد بالایی فشار سیستولیک و عدد پایینی فشار دیاستولیک است. واحد اندازه‌گیری فشار، میلی متر جیوه (mmHg) است. فشار خون سالم شامل سطوح سیستولیک کمتر از ۱۲۰ میلی‌متر جیوه و سطوح دیاستولیک کمتر از ۸۰ میلی‌متر جیوه (که به صورت >120/80 mmHg جیوه نوشته می‌شود یا «کمتر از ۱۲۰ روی ۸۰» خوانده می‌شود) می‌شود. هنگامی که فشار خون دو بار (جداگانه) و با فاصله حداقل چهار ساعت بالاتر از حد مجاز باشد، میگوییم که فرد دچار فشار خون شده است. پزشکان فشار خون را در چند مرحله طبقه‌بندی می‌کنند:

• افزایش یافته: سطوح سیستولیک بین ۱۲۰ تا ۱۲۹ میلی متر جیوه و سطوح دیاستولیک کمتر از ۸۰ میلی متر جیوه
• فشار خون سطح ۱: سطوح سیستولیک از ۱۳۰ تا ۱۳۹ میلی‌متر جیوه و/یا سطوح دیاستولیک بین ۸۰ تا ۸۹ میلی‌متر جیوه
• فشار خون سطح ۲: سطوح سیستولیک ۱۴۰ میلی متر جیوه یا بالاتر و سطوح دیاستولیک ۹۰ میلی متر جیوه یا بالاتر
• فشار خون سطح ۳: سطوح سیستولیک بالاتر از ۱۸۰ میلی متر جیوه و سطوح دیاستولیک بالای ۱۲۰ میلی متر جیوه

از هر ۱۲ الی ۱۷ مورد بارداری، یک فرد دچار فشار خون بالا می‌شود. در دوران بارداری دو نوع اصلی فشار خون بالا وجود دارد:

• اگر قبل از بارداری یا قبل از هفته ۲۰ بارداری فشار خون بالا داشتید، فشار خون مزمن نامیده می‌شود.
• اگر بعد از هفته بیستم بارداری دچار فشار خون بالا شوید، فشار خون بارداری یا فشار خون مرتبط با بارداری نامیده می‌شود.

فشار خون درمان نشده می‌تواند مشکلاتی را برای افراد باردار و کودک آن‌ها ایجاد کند:

• زایمان سزارین
• مشکلات رشد در نوزاد
• مشکلات قلبی یا کلیوی در والدین بیولوژیکی
• جدا شدن جفت (از رحم)
• پره اکلامپسی
• تولد زودرس

درمان فشار خون بالا در دوران بارداری به نوع فشار خون بالا، سطح فشار خون و علائم شما بستگی دارد. درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• آزمایش خون و ادرار منظم
• ارجاع به متخصص قلب یا پریناتولوژیست
• دارو
• نظارت بر رشد کودک از طریق سونوگرافی
• کنترل منظم فشار خون در خانه یا مطب دکتر

فشار خون بالا اغلب یک وضعیت خاموش است که لزوماً هیچ علامتی ندارد. با این حال، علائمی وجود دارد که می‌تواند به معنای بدتر شدن فشار خون یا تبدیل شدن به پره اکلامپسی باشد، مانند:

• سردرد شدید یا سردردی که از بین نمی‌رود
• مشکلات بینایی مانند دیدن لکه ها
• تورم در دست یا صورت
• افزایش سریع وزن
• دل درد
• تهوع و استفراغ
• مشکلات تنفسی

کلام آخر

در این مقاله از سی سیب به بررسی تغییرات بدن مادر، رشد جنین، علائم و نشانه‌ها، توصیه‌های لازم هفته بیست دوم بارداری پرداختیم. دیگر شکم شما کاملا بزرگ شده است و به چشم می‌آید. باید به خوبی از روان و جسم خود مراقبت کنید. غذای سالم بخورید و تحرک کافی داشته باشید. از هر موقعیتی که موجب نگرانی، استرس، ناراحتی و… شما می‌شود، دوری کنید؛ زیرا در این زمان تنها شما و کودکتان مهم هستید. نظر شما در این باره چیست؟ لطفا نظرات، پیشنهادات و تجربیات خود را در بخش دیدگاه با ما در میان بگذارید.