عوامل متعددی بر باردار شدن تاثیر دارند. یکی از مهمترین این موارد، سن مادر است. این فاکتور به اشکال مختلف بر بارداری تاثیر میگذارد. حال ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که منظور از سن بالا چیست؟ چرا بارداری در سن بالاتر دشوار میشود؟ در این مقاله از سی سیب به بررسی بارداری در سن بالا میپردازیم. با ادامه این مطلب ما را همراهی کنید.
منظور از بارداری در سن بالا چیست؟
اگر یک زن بیشتر از ۳۵ سال سن داشته باشد، توان باردار شدن او در سراشیبی قرار میگیرد. البته منظور این نیست که شما پیر شدهاید. بلکه فقط بیشتر در معرض عوارض مادری و جنینی قرار میگیرید. برخی از این عوارض عبارتاند از میزان بالاتر سقط جنین، اختلالات ژنتیکی و برخی از عوارض بارداری مانند فشار خون بالا یا دیابت بارداری. با این حال دنیای پزشکی تغییرات زیادی داشته است و به نظر میرسد که باید در این اعداد و ارقام تجدیدنظر شود؛ زیرا در ۵۰ سال گذشته اتفاقات زیادی در دنیای زنان و زایمان افتاده است. در حالی که خطراتی در ارتباط با سن بالای مادر وجود دارد، این را بدانید که اگر ۳۵ سال یا بیشتر سن دارید، امکان بارداری سالم وجود دارد.
اگر در سن بالا بخواهید باردار شوید، پزشک انجام آزمایشهای غربالگری را پیش از باردار شدن توصیه میکند و با دقت بیشتری شما را تحت نظر قرار میدهد. توجه به علائم بارداری و سالم ماندن در سن بالای ۳۵ سال اهمیت بیشتری پیدا میکند زیرا خطر ابتلا به بیماریهای مزمن در شما افزایش مییابد.
آیا باردار شدن در سن بالا سختتر است؟
دانشمندان کشف کردهاند که بیشترین کاهش باروری در اواسط تا اواخر دهه ۳۰ زندگی شما اتفاق میافتد. کاهش باروری به این معنی است که کیفیت و کمیت تخمک در تخمدان شما کاهش مییابد. این بدان معنا نیست که باردار شدن بعد از ۳۵ سالگی غیرممکن است (اتفاقاً خیلی هم ممکن است). این بدان معناست که ۳۵ سالگی سنی است که قدرت باروری با سرعت بیشتری شروع به کاهش میکند و شانس شما برای عوارض به طور قابل توجهی افزایش مییابد.
بالا رفتن سن چه تاثیری بر تخمکها دارد؟
شما با تعداد مشخصی از تخمک متولد میشوید. در زمان تخمکگذاری در هر سیکل قاعدگی یک تخمک آزاد میکنید. هر چه سن شما بیشتر شود، تخمک کمتری خواهید داشت. تخمکهایی که دارید به احتمال زیاد دارای مشکلات کروموزومی هستند که منجر به اختلالات ژنتیکی میشود. اختلال ژنتیکی وضعیتی است که در بدو تولد وجود دارد.
خطرات مرتبط با بچهدار شدن بعد از ۳۵ سالگی چیست؟
همه حاملگیها با خطراتی همراه هستند. با این حال، شما یا کودکتان در سنین بالا ممکن است بیشتر در معرض خطرات زیر قرار بگیرید:
- پره اکلامپسی
- دیابت بارداری
- زایمان زودرس یا وزن کم هنگام تولد
- دوقلوزایی
- سقط جنین
- سندرم داون یا سایر اختلالات ژنتیکی
- سزارین
- مرده زایی
بالا رفتن سن مادر با کاهش کیفیت تخمک همراه است. احتمال اینکه تخمهای «پیرتر» ناهنجاریهای کروموزومی بیشتری را ایجاد کنند، بالاتر است. بسیاری از این ناهنجاریهای کروموزومی همان چیزی است که ارائهدهندگان مراقبتهای بهداشتی در سه ماهه اول آن را بررسی میکنند و شما را آگاه میسازند.
یکی دیگر از دلایلی که بعد از ۳۵ سالگی عوارض بیشتری وجود خواهد داشت این است که با افزایش سن، شانس ابتلا به اکثر بیماریهای مزمن پزشکی افزایش مییابد. بدن شما با بالا رفتن سن به سادگی به این شرایط واکنش متفاوتی نشان میدهد. این شرایط مزمن پزشکی میتواند بر بارداری و زایمان تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، حتی یک فرد غیر باردار در ۳۵ سالگی بیشتر از ۲۵ سالگی به فشار خون بالا مبتلا میشود.
چه آزمایشاتی برای بارداری در سنین بالا توصیه میشود؟
آزمایشهای غربالگری ژنتیکی برای همه بارداریها توصیه میشود، اما برای افراد در سنین بالا از اهمیت ویژهای برخوردار است. این غربالگریهای غیرتهاجمی اختیاری هستند و با آنها میتوان تشخیص داد که آیا کودک شما در معرض خطر بالایی برای برخی بیماریهای مادرزادی است یا خیر. در بیشتر این تستها از آزمایش خون یا سونوگرافی استفاده میکنند. در آزمایشات غربالگری احتمال وجود یک بیماری ژنتیکی را میتوان تشخیص میداد.
اگر مشکلی در آزمایش غربالگری تشخیص داده شود، میتوان آزمایش ژنتیک تهاجمی را انجام داد. این موارد شامل نمونهبرداری از پرزهای جفتی ویلی (CVS) و آمنیوسنتز است. در CVS از سلولهای جفت برای تشخیص یک بیماری ژنتیکی استفاده میشود. آمنیوسنتز هم شامل استخراج مایع آمنیوتیک از داخل رحم (با قرار دادن یک سوزن از شکم) میشود. این مایع میتواند به تشخیص برخی بیماریهای ژنتیکی کمک کند.
چگونه از خطرات بارداری در سن بالا بکاهیم؟
اگر بالای ۳۵ سال سن دارید یا قصد دارید در این سن باردار شوید، میتوانید با رعایت برخی نکات، از عوارض و خطرات احتمالی بکاهید:
- مشکلات پزشکی خود را مدیریت و نظارت کنید. به عنوان مثال، اگر دیابت دارید، قند خون خود را در محدوده سالم نگه دارید.
- مصرف مولتی ویتامین حاوی اسید فولیک
- به طور منظم ورزش کنید.
- ترک سیگار یا استفاده از محصولات تنباکو.
- نوشیدن الکل را متوقف کنید.
- یک رژیم غذایی سالم با مقدار زیادی میوه، سبزیجات، گوشت بدون چربی و غلات کامل داشته باشید.
- در محدوده وزنی سالم بمانید.
احتمال سقط جنین در سن بالا چقدر است؟
اگر بین ۳۵ تا ۴۰ سال سن دارید، احتمال سقط جنین حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد است. این میزان در افراد بالای ۴۰ سال بیشتر میشود.
نکاتی درباره بارداری در سن بالا
احتمال ابتلای کودک شما به یک اختلال مادرزادی هنوز کم است. با این حال، با افزایش سن، خطر داشتن نوزادی با اختلال کروموزومی افزایش مییابد.
با افزایش سن، مشکلات کروموزومی شایع تر میشوند. به عنوان مثال، اگر بالای ۳۵ سال سن دارید، شانس شما برای داشتن فرزندی با سندرم داون افزایش مییابد. با توجه به نتایج پژوهشهای انجام شده، میزان ابتلا به مشکلات این چنینی به شکل زیر است:
- ۱ در ۱۴۸۰ در سن ۲۰ سالگی.
- ۱ در ۹۴۰ در ۳۰ سالگی.
- ۱ در ۳۵۳ در سن ۳۵ سالگی.
- ۱ در ۸۵ در ۴۰ سالگی
- ۱ در ۳۵ در ۴۵ سالگی
پس از شروع یائسگی، نمیتوانید روند را معکوس کنید. اگر بارداری را به تعویق میاندازید یا نگران حفظ باروری هستید، فناوریهای تولیدمثل مانند IVF یا فریز کردن تخمکها گزینه مناسبی هستند. بارداری با استفاده از تخمک اهدایی گزینه دیگری است.
شانس شما برای بارداری طبیعی در ۴۰ سالگی به بالا حدود ۵ درصد در هر سیکل قاعدگی است.
خطر ابتلا به فشار خون بالا در دوران بارداری بیشتر است. این میزان در بارداری سنین بالا بیشتر هم خواهد شد. اگر در دوران بارداری دچار فشار خون بالا شدید، باید بیشتر به پزشک مراجعه کنید. همچنین، ممکن است لازم باشد نوزاد خود را قبل از موعد زایمان به دنیا بیاورید تا از عوارض جلوگیری کنید.
خطر تولد زودرس و تولد نوزادی با وزن کم بیشتر است. نوزادان نارس اغلب مشکلات پزشکی پیچیدهای دارند.
شانس سزارین نیز بالا میرود. پس از ۳۵ سالگی، خطر عوارض مرتبط با بارداری که ممکن است منجر به زایمان سزارین شود، بیشتر خواهد شد.
خطر سقط جنین بیشتر است. خطر سقط جنین و مرده زایی با افزایش سن افزایش مییابد. این امر ممکن است به دلیل شرایط پزشکی قبلی یا به دلیل شرایط کروموزومی در نوزاد رخ بدهد.
تحقیقات نشان می دهد که افزایش خطر سقط جنین ممکن است به دلیل کاهش کیفیت تخمک در سنین بالاتر و افزایش خطر ابتلا به بیماریهای مزمن باشد. شرایط مزمن ممکن است شامل فشار خون بالا یا دیابت باشد.
کلام آخر
در این مقاله به بررسی بارداری در سن بالا پرداختیم و تاثیر سن بر آن را توضیح دادیم. هر چقدر هم بگوییم که سن بالا روی کیفیت بارداری تاثیر میگذارد، باید این نکته را در نظر بگیریم که علم در حال پیشرفت است و حتی دانشمندان دارند روی روشهای جوانسازی تخمدان کار میکنند تا افرادی که در سن بالاتر قرار دارند یا با مشکلات یائسگی زودرس و امثال این موارد دست و پنجه نرم میکنند، هم بتوانند باردار شوند. پس به خود استرس وارد نکنید. با نظارت پزشک مشکلی پیش نخواهد آمد و امکان بروز موارد منفی بسیار کم است. آیا شما هم در این زمینه تجربهای دارید؟ لطفا نظرات و پیشنهادات خود را در بخش دیدگاه با ما در میان بگذارید.