هر آن چیزی که لازم است درباره آمپول ضد بارداری و عوارض آن بدانید

زمان مطالعه: ۴ دقیقه

در حال حاضر روش‌های آسان و مطمئن جلوگیری از بارداری جایگزین روش‌های قدیمی و غیر مطمئن شده‌اند. استفاده از این روش‌ها میان افرادی که مشغلهٔ زیادی دارند و نمی‌خواهند مدام دارو مصرف کنند گزینهٔ خوبی به شمار می‌رود. سیاری از افراد ترجیح می‌دهند از روش‌های رایج قدیمی استفاده نکنند و به سمت روش‌های جدیدی مانند تزریق آمپول ضد بارداری بروند.

زیرا استفاده از این روش‌ها راحت و مطمئن است. اما تعداد زیادی از مردم هنوز نمی‌دانند استفاده از روش‌های ضد بارداری ممکن است عوارض ناخوشایندی در آینده برایشان داشته باشد. با تزریق آمپول ضدبارداری می‌توان بعد از دو روز از بارداری جلوگیری کرد. تزریق آمپول ضدبارداری باید هر سه ماه یکبار و سر وقت انجام ‌شود و تأثیر آن تا ۱۲ الی ۱۴ هفته باقی می‌ماند.

استفاده از آمپول ضدبارداری برای اولین بار می‌تواند تا حدود ۹۹ درصد از بارداری جلوگیری کند و اگر تزریق آن هر سه ماه به صورت منظم انجام شود، احتمال جلوگیری از بارداری به ۱۰۰ درصد نیز خواهد رسید. در صورتی که تمایل دارید به جلوگیری ادامه دهید باید هر ۱۲ هفته یک بار دوباره آمپول ضدبارداری را تزریق کنید.

در ادامه این مطلب از مجموعه سی سیب به بررسی نکات مهم در خصوص آمپول ضد بارداری و عوارض آن می‌پردازیم.

آمپول ضد بارداری چیست؟

آمپول ضد بارداری یکی از روش‌های جلوگیری از باردار شدن است. این آمپول حاوی هورمون مصنوعی پروژسترون بوده که از تخمک گذاری تخمدان‌ها جلوگیری می‌کند و با نام تجاری «مدروکسی پروژسترون استات» شناخته می‌شود. نحوهٔ استفاده از آمپول ضد بارداری به روش تزریق عضلانی در بازو است.

آمپول ضد بارداری از طریق عضلات به تدریج وارد جریان خون می‌شود و تا حد زیادی از بارداری جلوگیری می‌کند. اثر آمپول ضد بارداری مدروکسی پروژسترون حدود ۱۲ تا ۱۴ هفته در بدن باقی می‌ماند. اما برای جلوگیری کامل از بارداری باید هر ۱۲ هفته یک بار آن را تزریق کرد.

عملکرد آمپول ضدبارداری چگونه است؟

پس از تزریق آمپول ضدبارداری، عمل تخمک گذاری متوقف می‌شود. به این ترتیب وقتی عمل تخمک گذاری رخ ندهد، تخمک از تخمدان خارج نمی‌شود و اسپرم نمی‌تواند بارور شود. همچنین هورمون موجود در آمپول ضدبارداری باعث می‌شود یک مادهٔ مخاطی، پوشش دهانهٔ رحم را ضخیم‌تر کند و مانند یک سد مانع از ورود اسپرم به داخل رحم شود.

همین عامل باعث می‌شود در طول تخمک گذاری، ضخامت مادهٔ مخاطی اجازه ندهد اسپرم تخمک را بارور کند. بنابراین تا زمانی که آمپول ضدبارداری به صورت منظم تزریق شود، باروری اتفاق نخواهد افتاد.

آمپول ضد بارداری برای چه افرادی مناسب نیست؟

استفاده از آمپول ضد بارداری تقریباً برای بسیاری از افراد مانعی ندارد. اما در برخی شرایط و بیماری‌های خاص تزریق آن توصیه نمی‌شود از جمله:

• خونریزی‌های بدون دلیل واژن
• ترومبوآمبولی فعلی (تشکیل شدن لخته در رگ‌های خونی)
• سرطان سینه
• میگرن
• فشار خون کنترل نشده
• نداشتن تحرک کافی و در بستر بیماری بودن
• سابقهٔ سکته یا حملهٔ قلبی
• سابقهٔ افسردگی
• اختلالات انعقادی شدید
• داشتن پوکی استخوان یا در معرض خطر ابتلا به پوکی استخوان بودن
• ابتلا به تومور کبدی ناشی از مصرف هورمون‌های جنسی

آمپول ضد بارداری در چه افرادی باید احتیاط تزریق شود؟

آمپول ضدبارداری برای برخی افراد باید با نظر پزشک متخصص زنان و زایمان و با احتیاط تزریق شود از جمله؛

• افرادی که تصمیم دارند سریع باردار شوند.
• افرادی که از تزریق آمپول ترس دارند.
• افراد چاقی که شاخص تودهٔ بدنی بیشتر از ۳۰ دارند.
• افرادی که به افسردگی شدید مبتلا هستند.
• افرادی که در معرض عوامل ابتلا به بیماری قلبی هستند (سیگار کشیدن، سن بالای ۴۵ سال، فشار خون بالا و دیابت)
• افرادی که کمتر از ۱۶ سال سن دارند. زیرا آمپول ضدبارداری بر رشد استخوان‌های آنها اثر منفی می‌گذارد.
• افرادی که سابقهٔ خانوادگی حاملگی مولار(حاملگی پوچ) دارند (حاملگی که در آن تخمک بارور شده دچار ناهنجاری شود. این تخمک یا هرگز تبدیل به جنین نمی‌شود یا اگر به جنین تبدیل شد، رشد غیر طبیعی داشته و زمان زیادی زنده نمی‌ماند).
• افرادی که به مدت بیست سال یا بیشتر به دیابت مبتلا هستند یا دیابت با ضایعهٔ عروقی دارند.

عوارض و خطرات آمپول ضد بارداری

یکی از رایج‌ترین عوارض آمپول ضد بارداری ایجاد تغییر در چرخهٔ قاعدگی است به صورتی که افرادی که آمپول ضد بارداری تزریق می‌کنند دچار عوارضی مانند خونریزی نامنظم و لکه بینی می‌شوند. استفادهٔ طولانی مدت از آمپول ضد بارداری باعث کاهش تراکم استخوان و افزایش خطر ابتلا به پوکی استخوان می‌شود. افرادی که بیش از دو سال پیاپی از آمپول ضد بارداری استفاده می‌کنند در معرض خطر بیشتری از ابتلا به پوکی استخوان هستند. به خصوص اگر سابقهٔ خانوادگی پوکی استخوان نیز داشته باشند یا سیگار بکشند.

بنا به آمار تخمینی بدست آمده، معمولاً در اولین سال تزریق آمپول ضد بارداری، از هر ۱۰۰ نفر حدود ۶ نفر از آنها پس از تزریق آمپول، باردار می‌شوند. اما اگر تزریق آمپول هر سه ماه یک بار به صورت منظم باشد، خطر بارداری بسیار کمتر می‌شود.

سایر عوارض آمپول ضد بارداری شامل موارد زیر می‌شود؛

• نامنظم شدن یا توقف چرخهٔ قاعدگی
• آکنه صورت
• افسردگی
• تغییر خلق و خو و عصبانیت
• سردرد، سرگیجه و ضعف
• تغییر در اشتها و افزایش وزن
• کاهش تراکم استخوان و پوکی استخوان
• درد شکم و نفخ

مزایای تزریق آمپول ضد بارداری

• استفاده از آمپول ضد بارداری علاوه‌ بر تأثیر زیادی که بر پیشگیری از بارداری دارد، برای افرادی که نمی‌توانند قرص‌های حاوی استروژن مصرف کنند نیز مفید خواهد بود. 
• یکی از بزرگترین مزایای استفاده از آمپول ضد بارداری این است که برای گروه‌های زیادی از افراد به خصوص مادران شیرده نیز منع مصرف ندارد.
• طبق مشاهدات ممکن است آمپول ضد بارداری باعث کاهش خطر ابتلا به فیبروم رحم (تومورهای خوش خیم رحم)، کم خونی، اندومتریوز (نابه‌جایی آستر رحم)، حاملگی خارج از رحم، عفونت واژن، سندرم قبل از قاعدگی، سرطان تخمدان، سرطان رحم و بیماری‌های التهاب لگن شود.
• آمپول ضد بارداری باعث کاهش سطح خونریزی در دوره‌های قاعدگی، کاهش گرفتگی و درد قاعدگی نیز می‌شود. حتی در مواردی ممکن است چرخهٔ قاعدگی را متوقف کند. این موضوع برای افرادی که خونریزی شدید و قاعدگی‌های دردناک دارند مفید خواهد بود.
• همچنین هنگام استفاده از آمپول ضدبارداری نیازی نیست رابطهٔ جنسی خود را قطع کنید یا از طریق روش‌هایی که ریسک بالایی دارند، از بارداری جلوگیری کنید.

بارداری همزمان با تزریق آمپول ضدبارداری

به طور کلی در صورتی که فردی همزمان هنگام مصرف آمپول ضدبارداری، باردار شود، احتمال مرگ نوزاد او به دلیل کمبود وزن هنگام تولد افزایش می‌یابد. بنابراین هنگامی که همزمان با تزریق این آمپول باردار شدید، باید مراقبت‌های بارداری دقیق را شروع کنید و حتماً به یک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید.

بررسی نهایی

اگرچه روش‌های متعدد و مختلفی برای جلوگیری از بارداری وجود دارد؛ اما استفاده از آمپول ضدبارداری به عنوان یکی از روش‌های مطمئن پیشگیری از بارداری به شمار می‌رود که با تزریق به موقع، تا مدت زیادی از بارداری  جلوگیری می‌کند. آمپول ضدبارداری علاوه ‌بر جلوگیری از بارداری، باعث می‌شود مشکلات خانم‌های یائسه نیز برطرف شود.

بنابراین برای استفاده از آن باید نحوهٔ عملکرد این دارو را به خوبی بشناسید و بدانید تا چه اندازه برای شما مفید و چه اندازه مضر است. زیرا علاوه‌ بر مزایایی که دارد، خطرات و عوارض جانبی نیز برای افراد به همراه خواهد داشت.