سیر تا پیاز غلت زدن نوزاد

هنگامی که نوزاد بتواند کنترل کمی روی سر خود به دست آورد، سعی می‌کند سر و قفسه سینه خود را بلند کند و غلت زدن را شروع کند. غلت زدن نوزاد از مهم‌ترین مراحل تکامل و رشد حرکتی او است. مسلماً والدین با دیدن چنین حرکاتی از کودک خود خوشحال می‌شوند اما ممکن است نگرانی‌ها و سوالاتی هم در این باره در ذهن آن‌ها شکل بگیرد. در این مقاله غلت زدن کودک را بررسی می‌کنیم و نکات مختلفی را که در این باره وجود دارد، توضیح می‌دهیم. با ادامه این مطلب ما را همراهی کنید.

چه زمانی نوزاد غلت زدن را شروع می‌کند؟

ممکن است برخی از نوزادان هیچ وقت از پشت به شکم غلت نزنند اما اکثر آن‌ها یاد می‌گیرند که این کار را انجام دهند. این حرکت برای تقویت عضلات گردن و سر اهمیت زیادی دارد و شروع آن در کودکان مختلف، متفاوت خواهد بود. وقتی نوزاد غلت می‌زند، گردن، سر، بازو، بخش میانی بدن و پشت او درگیر می‌شوند. نوزادان از بدو تولد برای رسیدن به این نقطه عطف حرکتی آماده می‌شوند. در ادامه غلتیدن نوزاد را به صورت یک خط زمانی بررسی می‌کنیم تا بتوانید تغییرات مهم و جزئی را بهتر متوجه شوید.

نوزاد تازه متولد شده

ممکن است نوزاد شما در چند هفته اول کنترل یا قدرت زیادی روی سر و گردن خود نداشته باشد که این امر طبیعی است. هر روز به مدت چند دقیقه نوزاد را روی شکمش قرار دهید تا این عضلات قوی شوند. این کار را چند بار در طول روز تکرار کنید. در این مدت حواستان به نوزاد باشد.

یکی الی ۲ ماهگی

ممکن است نوزاد در این سن وقتی روی شکم قرار می‌گیرد، برای بلند کردن سر خود دچار مشکل شود. در نهایت هم سر خود را برای مدت کوتاهی بلند کند و آن را از یک سمت به سمت دیگر کند. کودک را در چنین حالتی تشویق کنید تا بتواند این کار را باز هم انجام دهد.

۳ الی ۴ ماهگی

در این سن کودک شما می‌تواند روی شکم خود قرار بگیرد و بدنش را مقداری سر و شانه‌های خود را به سمت بالا بیاورد و از بازوها برای کنترل آن‌ها استفاده کند. این امر به تقویت ماهیچه‌هایی که برای غلت زدن استفاده می‌کند، کمک می‌کند. معمولاً کودک برای اولین بار در حالی که روی شکم خود خوابیده است، غلت می‌زند. ممکن است در این مواقع کودک کمی بترسد و نتواند این حرکت بدن خود را به درستی هضم کند؛ اما جای نگرانی نیست. او به زودی به این حرکت عادت خواهد کرد.

۵ الی ۶ ماهگی

معمولاً کودک در ۵ ماهگی می‌تواند سر خود را بلند کند. بازوهای خود را بالا بکشد و کمرش را قوس کند تا قفسه سینه از زمین جدا شود. در این حالت ممکن است کودک پاها و دستانش را هم بتواند تکان دهد.

اکثر کودکان از غلت زدن برای جا به جا شدن استفاده می‌کنند اما برخی از آن‌ها کلاً این مرحله را رد می‌کنند و مستقیماً به سمت نشستن، چهار دست و پا رفتن و… می‌روند.

چگونه به نوزاد در غلت زدن کمک کنیم؟

شما می‌توانید با استفاده از روش‌های مختلف به فرزند خود کمک کنید تا بتواند راحت‌تر غلت بزند. با استفاده از این روش‌ها او یاد می‌گیرد که چگونه غلت بزند و پس از آن سایر مراحل تکاملی را اجرا کند. در ادامه شیوه‌های کمک کردن به نوزاد برای غلت زدن را توضیح می‌دهیم.

بلند کردن نوزاد از پهلو

یکی از ساده‌ترین روش‌های آموزش غلت زدن به نوزاد این است که او را از پهلو بلند کنید. شما می‌توانید این کار را از بدو تولد نوزاد انجام دهید. هر زمان که می‌خواهید او را از روی تشک بردارید، پس از تعویض پوشک و… این گونه او را بلند کنید. نوزاد را کمی به سمت پهلو بگیرید و سپس بلندش کنید. این شیوه را می‌توانید تا بیش از ۲۰ بار در روز انجام دهید.

این گونه نوزاد یاد می‌گیرد تا سر خود را بهتر کنترل کند و گردن را در امتداد با بدنش نگه دارد. با این کار عضلات اطراف گردن او تقویت می‌شوند. علاوه بر این، نوزاد فشار دادن به زمین با دست را یاد می‌گیرد. این کار را در هر دو طرف بدن او انجام دهید تا یاد بگیرد که می‌تواند از هر دو طرف غلت بزند.

کم کردن استفاده از تجهیزات مراقبت از کودک

تاب، ننو، روروک، جامپر و لوازم این چنینی می‌توانند به والدین کمک زیادی بکنند اما کودک از طریق تجربه، تمرین، آزمون و خطا است که یاد می‌گیرد. این تجهیزات برای والدین پرمشغله بسیار مفید هستند اما در تمام طول روز و بیداری نباید کودک را با این لوازم سرگرم کرد. آن‌ها باید بتوانند مهارت‌های حرکتی را تمرین کنند و هیجانات مختلف را تجربه کنند.

قرار دادن کودک در حالت خوابیده روی شکم

اجازه دهید نوزاد در طول روز زمان زیادی را روی شکم خود بگذراند. تمام مهارت‌های حرکتی اصلی نوزاد از این حرکت و کنترل آن شروع می‌شود و تکامل می‌یابد. برای همین مهم است که نوزاد روی شکم خود قرار بگیرد. همان طور که پیش‌تر اشاره شد، این گونه او می‌تواند یاد بگیرد گردن و سر خود را در برابر جاذبه زمین کنترل کند و عضلات این بخش‌ها را تقویت شوند.

به طور کلی، نوزاد تا دو ماهگی می‌تواند سر خود را به طور کامل از روی زمین بلند کند. در بین ۲ الی ۴ ماهگی هم کمی سینه خود را از روی زمین بلند کند. در نهایت، بین ۴ الی ۶ ماهگی روی شکم خود قرار بگیرد و وزن خود را روی دستانش تحمل کند. کم کم می‌تواند روی پهلو بچرخد. البته ممکن است چند هفته طول بکشد تا وارد مرحله بعدی شود اما تمامی این موارد نشانه‌های خوبی هستند. گاهی نوزادان در حین غلت زدن گیر می‌کنند، دستشان زیر بدن می‌ماند و… . در این حالت می‌توانید به نوزاد کمک کنید.

بازی کردن با کودک وقتی روی پشت خوابیده است و حالتی قوس‌دار به خود می‌گیرد

به نوزاد اجازه دهید تا روی پشت خود بازی کند. در همین حین به او کمک کنید تا روی خود را به سمت پهلو کند. زمان بازی روی پشت به اندازه زمانی که کودک روی شکم قرار می‌گیرد، مهم است. مخصوصاً زمانی که کودک می‌تواند حالت چرخش را اجرا کند؛ زیرا برای شما باید مهم باشد که نوزاد حالت قوسی را در هر دو حالت بتواند اجرا کند. منظور تقابل دو حالتی است که نوزاد روی پشت خود خوابیده است و پاها را به سمت بالا می‌آورد و همچنین زمانی که روی شکم خود قرار می‌گیرد و گردن را به سمت بالا می‌آورد حالتی کمانی ایجاد می‌کند.

بازی کردن با کودک به پهلو

به کودک خود اجازه دهید به سمت پهلو بازی کند. می‌توانید اسباب‌بازی‌ها و لوازمی را که برای او هیجان‌انگیز هستند، به سمت پهلوی او بگذارید. سپس او را در حالت درازکش و به پهلو قرار دهید. برای راحتی کار می‌توانید دست خود را پشت او بگذارید یا از بالشت یا پتوی تا شده استفاده کنید. اسباب‌بازی‌ها را کمی دورتر قرار دهید تا او بتواند بغلتد.

قرار دادن نوزاد در هر چهار طرف بدن

سعی کنید برای آموزش غلت زدن نوزاد، او را به صورت مساوی روی چهار قسمت بدنش قرار دهید. منظور از چهار قسمت، بخش‌های زیر است:

• شکم
• پشت
• پهلوی چپ
• پهلوی راست

این گونه بدن او در تمام موقعیت‌های غلتیدن قرار می‌گیرد. علاوه بر این، سر کودن به طور متناسبی شکل می‌گیرد و به عنوان مثال، پشت سر او تخت نمی‌شود. سعی کنید هر ۱۵ الی ۲۰ دقیقه موقعیت کودک را تغییر بدهید.

تشویق نوزاد به بازی کردن در میانه بدن

کودک خود را تشویق کنید تا به سمت میانی بدن خود هم توجه کند. می‌توانید نوزاد را روی پشت یا پهلو بخوابانید. سپس طوری با او بازی کنید که دست‌هایش را به سمت مرکز بدن خود ببرد. نوزادان به صورت معمول در سنین یک الی ۳/۵ ماهگی می‌توانند وقتی روی پشت خود دراز کشیده‌اند، با دست‌های خود در بخش میانی بدن بازی کنند. در ۴ الی ۵ ماهگی هم می‌توانند سر خود را بلند کنند و به این بخش از بدن خود نگاه کنند.

حرکت دادن بخش بالایی و پایینی بدن به صورت جداگانه

وقتی نوزادان تازه متولد می‌شوند، بدن آن‌ها به گونه‌ای شکل گرفته است که در یک راستا قرار بگیرد. معمولاً بین ۴ الی ۵ ماهگی، نوزاد می‌تواند حرکات بخش بالایی و پایینی بدن خود را به صورت جداگانه انجام دهد. شما هم می‌توانید به او کمک کنید تا یک پای خود را به سمت دیگر نگه دارد. یک پا را با دست مخالف بگیرد. پس از هر حرکت صبر کنید تا بدن کودک این فرصت را پیدا کند که در آن حالت ثابت بماند. تمرین کردن به این شیوه را ادامه دهید.

نگه‌داشتن نوزاد در حالت‌های مختلف

نوزاد را در حالت‌های مختلف نگه‌دارید. این کار موجب می‌شود تا غلتیدن نوزاد راحت‌تر انجام شود. گاهی او را رو به پایین نگه‌دارید؛ یعنی شکم او را روی دست خود نگه‌دارید. در برخی موارد هم او را به پهلو بغل کنید و… . برای امتحان کردن این گونه آغوش گرفتن‌ها، می‌توانید به جلوی آینه بروید. موزیکی پخش کنید و با نوزاد خود برقصید. این گونه او هم لذت می‌برد و خسته نمی‌شود. هر سی ثانیه یک بار هم کمی صبر کنید تا سیستم عصبی نوزاد بتواند حرکات را پردازش و ثبت کند.

استفاده از آغوش

یکی دیگر از روش‌های تقویت عضله گردن و سر کودک برای غلت زدن این است که او را در آغوش بگذارید. به گونه‌ای که پای او شبیه به پاهای قورباغه از هم باز باشد. این وضعیت بدنی به کودک کمک می‌کند تا بتواند تمرکز بیشتری بر بخش میانی بدنش داشته باشد.

ورزش دادن

دیگر راه کمک به نوزاد برای غلت زدن این است که حرکات ورزشی مناسب برای او را اجرا کنید. این گونه کودک شما قوی‌تر هم می‌شود. پاهای نوزاد را به صورت دوچرخه حرکت دهید. کمی پاها را به سمت میانه بدن ببرید و دوباره برگردانید. یکی از بهترین زمان‌ها برای ورزش دادن کودک، بعد از عوض کردن پوشک است.

تشویق کردن

تشویق کردن نوزاد خود را در زمان غلت زدن و حرکت کردن فراموش نکنید. این گونه کودک شما برای تکرار کردن حرکاتی که انجام داده است، تشویق می‌شود و دوباره آنان را تکرار می‌کند. این امر در یادگیری تأثیر زیادی دارد.

توجه به حفظ ایمنی هنگام غلت زدن نوزاد

حتماً به لوازم خانه خود توجه کنید. کم کم باید لوازمی را که می‌توانند برای کودک خطرناک باشند، جمع کنید. وقتی نوزاد به سن موردنظر برسد، ممکن است هر لحظه غلت بزند. برای همین وقتی او را روی تخت خواب، تخت تعویض پوشک یا هر ارتفاع دیگری می‌گذارید، باید بسیار مراقب باشید. هر گونه لوازم ریز را از دسترس او دور کنید تا خطر خفگی او را تهدید نکند. همان طور که اشاره شد، کودک با غلت زدن برای گرفتن وسایل تلاش می‌کند. می‌توانید جلوی لوازم خطرناک، راه‌پله‌ها و… نرده ایمنی کودک بگذارید.

علاوه بر این، قنداق کردن کودک را تا دو ماهگی ادامه ندهید زیرا جلوی حرکات لازم برای غلت زدن را می‌گیرد. کودک را به پشت بخوابانید. اگر غلت زد، نگران نشوید. نیازی نیست کار خاصی کنید. فقط هر گونه لوازم، اسباب‌بازی، پتو، بالش و… نرم را از دور او بردارید. البته این مورد را هم باید در نظر بگیرید که با رشد کردن نوزاد، او می‌تواند مشکلات مربوط به خواب را تشخیص دهد و ناراحتی خود را اعلام کند. برای همین اگر غلت بزند و اذیت شود، به احتمال زیاد گریه خواهد کرد.

همچنین می‌توانید او را به پهلو بخوابانید. دستی را که روی تشک قرار دارد، به سمت بیرون دراز کنید. این گونه وقتی نوزاد بخواهد به روی شکم بغلتد، دست او مانع این می‌شود که به صورت کامل روی شکم غلت بخورد؛ زیرا هفته‌ها طول می‌کشد تا نوزاد بتواند بازویش را از زیر بدنش دربیاورد.

کلام آخر

در این مطلب به بررسی جنبه‌های مختلف غلت زدن نوزاد پرداختیم و روش‌های مختلف آموزش این کار را توضیح دادیم. کودک شما از چند ماهگی نشانه‌هایی از غلت زدن را نشان داد؟ شما از کدام روش برای کمک به نوزاد خود استفاده می‌کنید؟ نظرات، پیشنهادات و تجربیات خود را در بخش دیدگاه با ما در میان بگذارید.

منابع:

medicalnewstoday

whattoexpect

babycenter