سفر همواره بخش مهمی از زندگی ما را تشکیل داده است و در بسیاری از مواقع به دلایل مختلف ناگزیر از آن هستیم؛ اما این مسئله ممکن است برای مادران باردار با دغدغه‌ها و سؤالات فراوانی همراه باشد. برای سفر از لوازم مختلفی می‌توان استفاده کرد که از بهترین و سریعتر آنها، هواپیما است. ممکن است شنیده باشید که زنان باردار نباید با لوازم نقلیه‌ای مثل هواپیما سفر کنند و محدودیت‌هایی در این زمینه وجود دارد. در این مقاله از سی سیب قصد داریم به بررسی سفر با هواپیا در بارداری بپردازیم و نکات مهم آن را توضیح دهیم. با ادامه این مطلب همراه باشید.
نکات مهم سفر با هواپیما در بارداری
به‌طور کلی سفر هوایی هنگام بارداری بی‌خطر است و با رعایت چند نکته می‌توانید سفر ایمن و بدون مشکلی را در این دوران تجربه کنید. اول از همه در نظر داشته باشید که بهترین زمان سفر هوایی در دوران بارداری پیش از هفته ۳۵ است. به همین دلیل هم هست که برخی از خطوط هوایی به مادران باردار بالای ۳۵ هفته اجازه سفر را نمی‌دهند و حتی پزشک شما نیز ممکن است مخالفت چنین کاری باشد . به شما توصیه کند از سفر در این زمان به شدت خودداری کنید. با این حال، سفر با هواپیما قبل از این زمان نیز باید با رعایت نکات و دستورالعمل‌هایی همراه باشد.
- در این دوران خاص که نوزادی را درون خود رشد می‌دهید بهتر است پیش از هر چیز نکات بهداشتی را رعایت کنید؛ بنابراین حتماً هنگام سفر خود از ژل‌های ضدعفونی‌کننده، دستمال‌های ضد باکتریایی و الکل برای ضدعفونی کردن دستان استفاده کنید.
- به‌خصوص پس از شیوع کرونا در سراسر جهان، بهتر است حتی در صورتی که واکسینه شده‌اید و این بیماری به نسبت کاهش پیدا کرده است، همچنان از ماسک استفاده کنید.
- در این هنگام از لباس‌های چند لایه که قابل درآوردن هستند، استفاده کنید تا در صورت تغییر دمای کابین هواپیما بتوانید متناسب با دمای فضا، لباس‌های خود را تنظیم کنید.
- حتماً پوشاک و به ویژه کفش راحت بپوشید. هنگام سفر هوایی به دلیل نشستن طولانی‌مدت، خون در پاهای شما جمع شده و باعث تورم آنها می‌شود. در این شرایط بهترین کار این است در کنار پوشیدن کفش راحت، هر چند وقت یک بار چند قدمی را درون هواپیما راه بروید یا پاهای خود را با حرکات کششی چند بار تکان دهید.
- از صندلی وسط استفاده کنید. با نشستن در صندلی وسط ضمن دریافت کمک از هر دو بغل دستی خود، در شرایط حساس کمترین آسیب را خواهید دید.
- علاوه بر کفش راحت، از جوراب واریس هم استفاده کنید تا کمترین فشار به پاهای شما وارد شود و از لخته شدن خون در این ناحیه جلوگیری گردد.
- صندلی‌ای را برای پرواز رزرو کنید که بتوانید پاهای خود را به راحتی حرکت دهید و بیشترین فضا را داشته باشید. صندلی‌های نزدیک راهرو و درب خروج برای این هدف مناسب هستند.
- اگر مستعد حالت تهوع هستید، یا در اوایل دوران بارداری خود قرار دارید، پیش از سفر از پزشک خود بخواهید تا برای شما داروهای ضد تهوع تجویز کند.
- سبک سفر کنید و از حمل وسایل غیر ضروری که بار شما را سنگین می‌کند، اجتناب کنید.
- از کمک گرفتن خجالت نکشید. در صورتی که احساس ناراحتی داشتید و دریافتید که نیاز به کمک دیگران دارید، حتماً از خدمه پرواز و همسفرهایتان کمک بگیرید. به عنوان مثال، به هیچ عنوان به دلیل خجالت کشیدن از قضاوت دیگران بار سنگین بلند نکنید و اگر کسی را همراه خود ندارید، شرایط خود را به مسافرهای کناری‌تان توضیح دهید. همسفرهایتان می‌توانند حداقل در جای‌دهی وسایل شما یا رفتن به سمت دستشویی به شما کمک کنند. چرا که در دوران بارداری مفاصل و رباط‌های شما به دلیل تغییرات هورمونی، نامتعادل و لرزان می‌شوند و در حفظ تعادل خود با مشکلاتی مواجه می‌شوید.
- آب کافی مصرف کنید. سفر هوایی ممکن است با عوارضی همچون یبوست، انقباضات بدنی و خستگی همراه باشد. مصرف مایعات و دهیدراته نگه داشتن بدن می‌تواند در رفع این موارد بسیار مؤثر باشد. همچنین از آنجایی که مصرف آب موجب می‌شود بیشتر به دستشویی بروید، می‌توانید از این فرصت برای راه رفتن استفاده کنید تا پاهای شما دچار تورم نشود.
- قبل از سوار شدن به هواپیما حتماً مثانه خود را خالی کنید. چرا که تا چند دقیقه پس از بلند شدن هواپیما امکان استفاده از دستشویی به شما داده نمی‌شود.
- مراقب سینوس‌های خود باشید. به دلیل تغییر آب و هوا هنگام سفر هوایی، سینوس‌های شما در معرض تحریک بیشتری قرار دارند و ممکن است به سرعت دچار عفونت یا احتقان سینوسی شوید. همچنین تخلیه شدید بینی (به دلیل گرفتگی سینوس‌ها هنگام سفر با هواپیما در دوران بارداری)، ممکن است منجر به پارگی رگ بینی و خون‌ریزی آن شود؛ بنابراین طبق نظر پزشک خود از بازکننده‌های سینوس همچون بنادریل استفاده کنید.
- بیمارستان‌های نزدیک محل فرود یا درمانگاه‌ها را قبل از پرواز پیدا کنید و مشخصات و نحوه دسترسی به آنها را مرور کنید تا هنگام مشاهده هر گونه عارضه، پس از پرواز خود را به آنجا برسانید. همچنین بهتر است با این مراکز از قبل در ارتباط باشید و از توصیه‌های آنها استفاده کنید.
- کمربند ایمنی باید زیر شکم شما قرار گیرد تا فشاری به آن وارد نشود.
- نگران دستگاه‌های ایکس ری فرودگاه نباشید، عبور از این دستگاه‌ها به جنین شما آسیبی نمی‌رساند.
نکاتی که قبل از سفر با هواپیما باید در نظر بگیرید
بهتر است قبل از سفر خود نیز برخی نکات را رعایت کنید. با رعایت این نکات می‌توانید سفری راحت داشته باشید:
- در دوران حاملگی و قبل از سفر هوایی، از مواد غذایی که منجر به نفخ یا یبوست می‌شوند (مانند لوبیا و کلم بروکلی، نوشابه‌های گازدار) استفاده نکنید.
- اگر سفر هوایی بین‌المللی را در پیش رو دارید، مواردی همچون بیمه‌های درمانی کشور مقصد و هزینه‌های احتمالی را در نظر داشته باشید تا در صورت وقوع هر حادثه‌ای نگران هزینه‌های آن نباشید و این مورد باعث استرس شما نگردد.
- با توجه به گزینه‌های غذایی محدود هنگام سفر و احتمال مسمومیت، حتماً همراه خود خوراکی فاسد نشدنی و تنقلات سالم داشته باشید و همچنین حتماً یک بطری آب نوشیدنی همراه خود ببرید. می‌توانید از میان وعده‌های سالم همچون گرانولا، آجیل، میوه‌های خشک شده یا تازه و ذرت بو داده استفاده کنید.
- در برخی سفرهای هوایی طولانی مدت یا بین‌المللی ممکن است دچار اسهال شوید. قبل از سفر از پزشک خود بخواهید داروهای مخصوص این مشکل را برای شما تجویز کند و آنان را به همراه داشته باشید.
- قبل از سفر طبق نظر پزشک خود واکسن‌های مهم مانند واکسن آنفولانزا، کزاز و کووید را تزریق کنید.
سفر با هواپیما در سه ماهه اول، دوم و سوم بارداری
اگر در سه ماهه اول بارداری خود قرار دارید نگران نباشید. با رعایت نکاتی که گفته شد مشکلی برای شما پیش نخواهد آمد؛ اما گر سابقه سقط جنین دارید، بهتر است سفر خود را تا پس از زایمان به تعویق بیاندازید. در غیر این صورت، تنها نگرانی شما در این دوران ممکن است حالت تهوع ناشی از پرواز باشد. اگر پزشک شما مصرف داروهای ضد تهوع را منع نکرده است، با مصرف این داروها می‌توانید از شر این حالت خلاص شوید.
سه ماهه دوم یعنی هفته ۲۴ تا ۲۸ بارداری، بهترین زمان برای سفر هوایی محسوب می‌شود. در این دوران کمتر با مشکل حالت تهوع مواجه خواهید شد؛ اما در این زمان ممکن است که با مشکلات ناشی از نشستن طولانی مدت مواجه شوید. در این شرایط رعایت نکات لازم همچون پوشیدن کفش مناسب، به پا کردن جوراب واریس و دهیدراته ماندن می‌تواند تا حد زیادی مشکلات شما را کاهش دهد.
معمولاً به شما توصیه می‌شود که بعد از هفته ۲۸ بارداری تا پس از زایمان سفر هوایی نداشته باشید. با این حال اگر به هر دلیلی در سه ماهه سوم بارداری ناگزیر به سفر با هواپیما بودید، بیش از سایرین باید مراقب تورم پاها و کم‌آبی باشید. در این دوران به شدت علائم و نشانه‌های خود همچون نشتی کیسه آب، خون‌ریزی، انقباضات و درد در ناحیه شکم را چک کنید. البته پیش از سفر حتماً تمامی نکات مورد نیاز را از دکتر خود جویا شوید.
زنان باردار در چه شرایطی نباید سفر هواپیمایی داشته باشند؟
در صورت بروز مشکلات و مسائل زیر، نباید با هواپیما سفر کنید و باید سفر خود را به بعد از زایمان موکول کنید:
- اگر قبل از پرواز علائم سقط جنین همچون خون‌ریزی، درد زیر شکم و انقباض را مشاهده می‌کنید، سفر هوایی ممکن است وضعیت شما را تشدید کند و در نهایت منجر به سقط جنین شود.
- اگر این اولین بارداری شماست و کمتر از ۱۵ سال دارید، بهتر است سفر هوایی نداشته باشید.
- کسانی که دچار نارسایی دهانه رحم هستند، بهتر است از سفر هوایی در دوران بارداری اجتناب کنند.
- در صورتی که دچار پره اکلامپسی یا مسمویت دوران بارداری هستید که این حالت معمولاً با فشار خون و تشنج مادر همراه است، سفر هوایی برای شما به شدت خطرناک است.
- خون ریزی واژینال نیز یکی از مواردی است که منع سفر هوایی را برای مادر باردار به همراه دارد.
- در صورتی که در بینایی خود تغییراتی را مشاهده کردید و یا احساس کردید که حرکت جنین شما کاهش یافته است، نباید با هواپیما سفر کنید.
- اگر احتمال زایمان زودرس دارید نیز بهتر است نسبت به سفر با هواپیما تجدید نظر کنید.
- کسانی که در معرض پارگی زودهنگام کیسه آب قرار دارند و نشتی مایع آمونیاک داخل رحمی را تجربه می‌کنند نیز نباید سفر هوایی داشته باشند.
- اگر دو قلو یا چندقلو باردار هستید، بهتر است قبل از هفته بیست و هشتم سفر کنید.
- به کسانی که جنین‌شان به اندازه کافی رشد نکرده، کسانی که سابقه حاملگی خارج از رحم یا سقط جنین دارند یا کسانی که ناهنجاری جفت دارند نیز هشدار جدی در این مورد داده می‌شود.
- سابقه هرگونه بیماری مزمن همچون دیابت، لختگی خون و هر مشکل بالینی دیگری می‌تواند در دوران بارداری نشانه‌ای جدی برای منع سفر هوایی باشد.
کلام آخر
اگرچه گفته شد که سفر با هواپیما در دوران بارداری معمولاً بی‌خطر است، رعایت نکات لازم و توجه به هشدارها و نشانه‌ها مهم است. سفر هوایی طولانی مدت با عوارضی همچون تورم پاها، تهوع و یبوست همراه است و رعایت نکات تغذیه‌ای، مصرف آب کافی و همراه داشتن لوازم مناسب همچون جوراب واریس می‌تواند در کاهش این عوارض مؤثر باشد؛ بنابراین بهتر است علاوه بر هماهنگی با پزشک خود، قبل از سفر هوایی، تمامی هماهنگی‌های لازم را با کادر پرواز و محل فرود خود به عمل آورید تا با خیال راحت به مقصد برسید. نظر شما در این باره چیست؟ لطفا نظرات، پیشنهادات و تجربیات خود را در بخش دیدگاه با ما در میان بگذارید.
