خوردن ماهی در دوران بارداری میتواند یک انتخاب سالم و مغذی باشد، به شرطی که به درستی انجام شود. ماهی منبع خوبی از مواد مغذی ضروری مانند اسیدهای چرب امگا ۳، پروتئین و ویتامین D است که مصرف آنها در دوران بارداری میتواند بسیار مهم باشد. با این حال، مهم است که به خطرات بالقوه مرتبط با مصرف ماهی، مانند آلودگی جیوه، توجه داشته باشید. بسیاری از زنان باردار نمیدانند که ماهی را باید چگونه در دوران بارداری مصرف کنند، مصرف چه میزان ماهی مناسب است؟ چه نوع ماهی را میتوان خورد؟ در این مقاله از سی سیب قصد داریم به بررسی این موارد بپردازیم. با ادامه این مطلب ما را همراهی کنید.
فواید خوردن ماهی در دوران بارداری
خوردن ماهی در دوران بارداری میتواند فواید زیادی برای سلامتی مادر و جنین در حال رشد داشته باشد. در اینجا برخی از مزایای کلیدی مصرف ماهی در دوران بارداری را توضیح میدهیم.
- اسیدهای چرب امگا ۳: ماهی منبع غنی از اسیدهای چرب امگا ۳ است که نقش مهمی در رشد مغز و چشم جنین دارد. اسیدهای چرب امگا ۳ همچنین میتوانند به بهبود نتایج زایمان مانند وزن و قد جنین هنگام تولد کمک کنند و ممکن است خطر زایمان زودرس را کاهش دهد.
- پروتئین: ماهی منبع عالی پروتئین است که برای رشد و ترمیم بافتهای بدن و همچنین رشد جنین ضروری است. مصرف کافی پروتئین در دوران بارداری میتواند به کاهش خطر پره اکلامپسی (مسمومیت دوران بارداری)، یک بیماری جدی که با فشار خون بالا و آسیب به اندامهایی مانند کبد و کلیهها همراه است، کمک کند. توصیه میشود که زنان باردار حداقل ۷۱ گرم پروتئین در روز مصرف کنند.
- ویتامین D: ماهی منبع خوبی از ویتامین D است که برای حفظ سلامت و قدرت استخوانها و دندانهای مادر و جنین مهم است. ویتامین D همچنین به جذب کلسیم در بدن کمک میکند. کلسیم برای رشد و نمو جنین بسیار ضروری است.
- ید: برخی از انواع ماهی مانند ماهی کاد منبع خوبی از ید است که برای رشد مغز جنین بسیار مهم است. ید همچنین به تنظیم متابولیسم کمک میکند و موجب جلوگیری از ابتلا به گواتر (وضعیتی که با بزرگ شدن غده تیروئید همراه است) میشود.
- سلنیوم: ماهی منبع غنی سلنیوم است که برای عملکرد صحیح سیستم ایمنی و همچنین برای رشد و تکامل جنین مهم است. سلنیوم همچنین میتواند موجب محافظت در برابر استرس اکسیداتیو شود که برای جنین بسیار مضر است.
- روی: ماهی منبع خوبی از روی است که برای رشد و تکامل جنین و همچنین برای سلامت سیستم ایمنی بدن بسیار مهم است. روی همچنین به بهبود زخمها کمک میکند و در تولید DNA و پروتئین به بدن کمک میکند.
- آهن: برخی از انواع ماهی، مانند ماهی آزاد، منابع خوبی از آهن هستند که برای تولید هموگلوبین، پروتئینی که اکسیژن را در خون حمل میکند، مهم است. آهن در دوران بارداری از اهمیت ویژهای برخوردار است، زیرا جنین برای رشد و نمو به آهن نیاز دارد.
علاوه بر این فواید، ماهی دارای چربی اشباع شده کم و چربیهای غیراشباع سالم است که میتواند به کاهش خطر بیماری قلبی و سکته کمک کند. علاوه بر این، ماهی منبع خوبی از کلسیم، منیزیم و پتاسیم است که برای سلامت و تندرستی کلی ضروری است.
با این حال، مهم است که به خطرات بالقوه مرتبط با مصرف ماهی در دوران بارداری مانند آلودگی جیوه توجه داشته باشید. زنان باردار باید مصرف ماهیهای با جیوه بالا را محدود کنند و از ماهیهای کم جیوه مانند سالمون، تیلاپیا، ماهی کاد و کنسرو ماهی تن استفاده کنند. در بخشهای بعدی بیشتر در این مورد صحبت خواهیم کرد.
مضرات خوردن ماهی در دوران بارداری
مصرف ماهی در دوران بارداری موضوعی بحث برانگیز است که نظرات متضاد و مطالعات علمی زیادی در مورد خطرات و فواید آن وجود دارد. در این بخش برخی از مضرات بالقوه خوردن ماهی در دوران بارداری را توضیح میدهیم.
- آلودگی جیوه: احتمالا بارها و بارها این موضوع را شنیدهاید که ماهی میتواند حاوی مقادیر زیادی جیوه باشد. همین مسئله میتواند برای سیستم عصبی در حال رشد جنین مضر باشد. برخی از انواع ماهیها مانند کوسه ماهی، اره ماهی، شاه ماهی خال مخالی و کاشی ماهی دارای جیوه بالایی هستند و باید از مصرف آنها اجتناب کرد.
- PCB ها: بیفنیل پلی کلره شده (PCB) نوعی از مواد شیمیایی صنعتی است که میتواند در ماهی انباشته شود. قرار گرفتن در معرض این مواد شیمیایی در دوران بارداری میتواند برای جنین در حال رشد مضر باشد.
- آلرژی به ماهی: برخی از زنان باردار ممکن است دچار آلرژی به ماهی شوند. آلرژی میتواند علائمی مانند کهیر، خارش و مشکل در تنفس را ایجاد کند. این امر میتواند خطرناک باشد، به خصوص اگر در حین زایمان اتفاق بیفتد.
- تداخل داشتن با جذب فولات: ماهی میتواند در جذب فولات، یک ماده مغذی حیاتی برای رشد جنین، اختلال ایجاد کند. فولات باعث پیشگیری از نقصهای مادرزادی در مغز و نخاع کودک میشود. زنان باردار یا زنانی که در تلاش برای باردار شدن هستند، باید فولات کافی را از رژیم غذایی یا مکملهای خود دریافت کنند تا بتوانند سلامت خود و جنین را تضمین کنند.
- سوشی: ماهی خام یا نیم پز، مانند سوشی، میتواند حاوی باکتریها و انگلهای مضر باشد و باعث مسمومیت غذایی شود. این مسئله میتواند به ویژه برای زنان باردار خطرناک باشد زیرا منجر به بروز مشکلاتی مثل زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد و… میشود.
در حالی که ماهی میتواند منبع خوبی از مواد مغذی ضروری برای زنان باردار باشد، انتخاب نوع مناسب ماهی و پیروی از دستورالعملهای آمادهسازی و پخت ایمن بسیار مهم است. زنان باردار یا در حال تلاش برای باردار شدن نیز باید مصرف ماهیهای حاوی جیوه بالا را محدود کنند و از ماهیهای خام یا نیمپز پرهیز کنند. همیشه بهتر است برای تعیین بهترین رویکرد برای تغذیه در دوران بارداری با یک پزشک خود مشورت کنید.
چه ماهیهایی را میتوان در دوران بارداری مصرف کرد؟
زنان باردار میتوانند برخی از انواع ماهیها را مصرف کنند. البته با وجود مجاز بودن این ماهیها، باید مقدار مناسب آن را در تغذیه خود بگنجانند و زیادهروی نکنند. در ادامه بهترین انواع ماهی برای دوران بارداری را نام میبریم.
- ماهی سالمون: ماهی سالمون منبع عالی اسیدهای چرب امگا ۳ است که برای رشد مغز و چشم جنین مهم است. این نوع ماهی جیوه کمی دارد و خوردن آن در دوران بارداری بیخطر است.
- ساردین: ساردین ماهی کوچک و روغنی است که سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ است و جیوه کمی دارد. این ماهیها منبع خوبی از کلسیم و ویتامین D هستند که برای رشد استخوان جنین مهم هستند.
- قزلآلا: ماهی قزلآلا یکی دیگر از انواع ماهی است که جیوه کمی دارد و اسیدهای چرب امگا ۳ بالایی دارد. همچنین منبع خوبی از پروتئین، ویتامینها و مواد معدنی است که آن را به گزینهای مغذی برای زنان باردار تبدیل میکند.
- تیلاپیا: تیلاپیا نوعی ماهی آب شیرین است که جیوه کمی دارد و منبع خوبی از پروتئین، ویتامینهای گروه B و مواد معدنی است. همچنین چربی نسبتاً کمی دارد که میتواند برای زنانی که در تلاش برای حفظ وزن سالم در دوران بارداری هستند، مفید باشد.
- میگو: میگو دارای جیوه کمی است و منبع خوبی از پروتئین، ویتامین B و مواد معدنی محسوب میشود. همچنین منبع خوبی از کولین است که برای رشد مغز جنین مهم است.
- ماهی تن کنسرو شده: ماهی تن کنسرو جیوه کمتری نسبت به سایر انواع ماهی تن دارد و مصرف آن در مقادیر متوسط در دوران بارداری بیخطر است. همچنین منبع خوبی از اسیدهای چرب امگا ۳ و پروتئین است.
یک زن باردار چقدر ماهی میتواند بخورد؟
مقدار ماهی که یک زن باردار میتواند در دوران بارداری بخورد میتواند بسته به عوامل مختلفی مانند نوع ماهی و میزان جیوه موجود در آن متفاوت باشد. دستورالعمل کلی این است که زنان باردار باید دو تا سه وعده ماهی در هفته یا حدود ۲۲۶ تا ۳۴۰ گرم مصرف کنند.
توجه به این نکته مهم است که همه ماهیها در میزان جیوه برابر نیستند. نباید در دوران بارداری ماهیهایی مانند اره ماهی، کوسه، شاه ماهی خال مخالی و کاشی ماهی را که دارای جیوه بالایی هستند، مصرف کنید، زیرا این نوع ماهیها میتوانند به جنین در حال رشد آسیب برسانند.
منابع غذایی مختلفی وجود دارند که میتوانند جایگزین ماهی شوند و مواد مغذی ماهی را به بدن شما برسانند. به عنوان مثال، منابع گیاهی اسیدهای چرب امگا ۳ مانند دانه کتان، دانه چیا و گردو را میتوان در رژیم غذایی گنجاند و در عین حال از مکملهای دوران بارداری استفاده کرد تا هر گونه کمبودی جبران شود. سایر مواد مغذی ضروری مانند اسید فولیک، آهن، کلسیم و ویتامین D نیز در سبزیجات، غلات کامل و غذاهای غنی شده و… موجود هستند.
سخن نهایی
در این مقاله از سی سیب به بررسی خوردن ماهی در دوران بارداری پرداختیم. مقدار ماهی که یک زن باردار میتواند در دوران بارداری بخورد بسته به عوامل مختلفی میتواند متفاوت باشد. مهم است که دو تا سه وعده ماهی کم جیوه در هفته مصرف کنید و از خوردن ماهیهایی که جیوه بالایی دارند اجتناب کنید. زنان باردار همچنین باید مراقب رژیم غذایی خود باشند و مطمئن شوند که سایر مواد مغذی ضروری برای رشد جنین را به اندازه کافی دریافت میکنند. همیشه بهتر است برای مشاوره در مورد تغذیه در دوران بارداری با متخصص این زمینه مشورت کنید. نظر شما در این باره چیست؟ لطفا نظرات، پیشنهادات و تجربیات خود را در بخش دیدگاه با ما در میان بگذارید.