خال عروقی در نوزادان چیست؟

بعضی از نوزادان هنگام تولد هیچ عارضۀ پوستی ندارند. ولی اندکی بعد از تولد لکه‌هایی به صورت خال بر پوستشان دیده می‌شود که خال عروقی نام دارد. مجموعه ۳۰ سیب در این مطلب تلاش کرده است شما مادران عزیز را با خال عروقی در نوزادان آشنا کند.

خال عروقی یا همانژیوم توت فرنگی یا بوسه فرشته در نوزادان

در بعضی نوزادان خال عروقی وجود دارد که به آن همانژیوم شیرخوار، خال توت فرنگی یا بوسه فرشتگان می‌گویند. این خال عروقی توموری غیرسرطانی است که اصلاً جای نگرانی ندارد. این همانژیوم‌های عروقی می‌توانند مادرزادی یا اکتسابی باشند. علت بروز این خال‌های عروقی یک گروه از رگ‌های خونی کوچک (مویرگ‌ها) هستند که وقتی جنین در رحم مادر در حال رشد است در قسمت بالایی پوست جمع می‌شوند و بعد از تولد نوزاد، به صورت خوشه‌ای رشد می‌کنند.

به طور میانگین ۴ درصد نوزادان سفید پوست، دارای این همانژیوم عروقی هستند که متأسفانه در اکثر مواقع والدین خال‌های عروقی را با خال‌های معمولی اشتباه می‌گیرند. از لحاظ فراوانی شیوع خال‌های عروقی، در نوزادان دختر بیشتر از نوزادان پسر می‌باشد.

خال عروقی در نوزادان چه زمانی ظاهر شده و چه زمانی از بین می‌رود؟ 

خال عروقی چند هفته بعد از به دنیا آمدن نوزاد ظاهر می‌شود، خال عروقی قرمز رنگ است و به طور معمول تا سن ۱۸ ماهگی روی  پوست کودک رشد می‌کند. سپس به صورت خود به خودی و تدریجی محو می‌شود. بر اساس آمار، خال عروقی، در نوزادان نارس و نوزادانی که از مادران مسن به دنیا آمده‌اند، بیشتر دیده می‌شود. گاهی سرعت رشد این خال عروقی به قدری زیاد است که به زخم تبدیل می‌شود. این خال های عروقی اکثراً در ناحیۀ سر و گردن کودک قرار دارند و در ۹۵ درصد موارد در سن ۱۰ سالگی کاملاً از بین می‌روند.

علل ایجاد خال عروقی در نوزادان چیست؟ 

محققان هنوز به نتیجه نرسیده‌اند که علت ابتلای بعضی از نوزادان  به خال عروقی چیست؟ ولی دریافتند که خال عروقی در نوزادانی که دارای شرایط زیر هستند، بیشتر دیده می‌شود: 

• کودکان قفقازی (سفید پوست) 
• دختران 
• نوزادان با وزن کم هنگام تولد 
• نوزادان زودرس 
• دوقلوها 
• فرزندان اول 
• نوزادانی که با وضعیت بریچ به دنیا آمده‌اند. (قرار گرفتن جنین در وضعیت نشسته و پا به سمت پایین را وضعیت بریچ گویند)

همچنین مطالعات روی مادران نشان داده است که احتمال بروز خال عروقی در نوزادانی که مادرانشان یکی از شرایط زیر را داراست، بیشتر است: 

• سن بالای مادر 
• پره اکلامپسی (یک اختلال در دوران بارداری است که چندین ارگان بدن را درگیر کرده و در پنج تا هفت درصد از بارداری‌ها رخ می‌دهد).
• جفت سرراهی (جفت سرراهی مشکل بارداری است که در آن جفت در پایین‌ترین قسمت رحم (رحم) رشد می‌کند و تمام یا بخشی از دهانه رحم را می‌پوشاند.)
• استفاده از داروهای باروری 
• سابقۀ خانوادگی

تشخیص  خال عروقی در نوزادان 

ممکن است پزشک متخصص، هنگام معاینۀ فرزند شما، همانژیوم را مشاهده کند. در غیر این صورت اگر خود شما یا اطرافیان روی پوست نوزاد، نشانه‌ای مشاهده کردید، حتماٌ در اولین فرصت آن را با پزشک متخصص درمیان بگذارید تا پزشک  مراحل رشد آن را مورد مطالعه و بررسی قرار دهد. پزشک متخصص اطفال، می‌تواند خال عروقی را بررسی کند، ولی جهت اطمینان خاطر بیشتر به یک متخصص پوست کودکان نیز مراجعه کنید. ممکن است پزشک، فقط با معاینۀ نوزاد و لکه، بتواند خال عروقی را تشخیص دهد ولی گاهی اوقات آزمایشات دیگری مثل سونوگرافی یا (MRI) را نیز تجویز می‌کند. 

آیا خال عروقی در نوزادان خطرناک است؟ 

خال عروقی توت فرنگی شبیه تومور رشد می‌کند، اما  اصلاٌ شبیه سرطان نیست و گسترش پیدا نمی‌کند؛ پس جای هیچ نگرانی نیست چون عوارض خال‌های عروقی بسیار نادرند، اما چناچه موارد زیر را بر روی پوست کودک خود مشاهده کردید، می‌توانید به پزشک مراجعه کنید تا پزشک متخصص خال عروقی را مورد مطالعه و بررسی بیشتر قرار دهد: 

•  رشد بسیار تند و سریع  
•  ایجاد مشکل در تنفس کودک 
•  روی چشم کودک رشد کرده و دید او را دچار مشکل کند. 
• خونریزی مکرر
•  بروز عفونت 

درمان خال عروقی در نوزادان 

اگر خال عروقی از جنبۀ زیبایی شما را آزار می‌دهد و از لحاظ  پزشکی مشکلی نداشته باشد، معمولاً می‌توانید صبر کنید تا به مرور زمان کمرنگ‌تر شود و به طور طبیعی از بین برود. با این حال، پزشک در مورد درمان خال عروقی بر اساس موارد زیر با شما صحبت خواهد کرد: 

• محل رشد همانژیوم روی بدن نوزاد
• سرعت رشد خال عروقی 
• اندازۀ خال
• احتمال ایجاد عوارض 
• تعداد خال عروقی در بدن نوزاد
• سن نوزاد
• احساسات شما در مورد نشانه‌ها و برنامه‌های درمانی فرزندتان

ممکن است در مورد انتخاب روش درمانی، گزینه‌های‌ زیادی پیش رو نداشته باشید. اما چنانچه خال عروقی مانع سلامتی یا بروز اختلال در رشد کودک شود یا در موضع و در اندازۀ خطرناکی شکل گرفته باشد. ممکن است پزشک، تشخیص درمان ضروری را بدهد. تعدادی از این شرایط را با هم بررسی می‌کنیم: 

• بروز اختلال در تنفس

رشد خال عروقی روی گلو یا نزدیک حنجره باعث انسداد راه هوایی شده و تنفس کودک با مشکل روبرو می‌کند. 

• اختلال در بینایی

  معمولاً ایجاد خال عروقی در نزدیکی چشم، خطری ندارد بر روی بینایی یا رشد چشم کودک، تأثیری نخواهد داشت؛ ولی چنانچه بر بینایی کودک أاثیر بگذارد، پزشک درمان را توصیه می‌کند. 

• بروز مشکل در غذا خوردن یا صحبت کردن

 خال عروقی بزرگ روی دهان کودک ممکن است در غذا خوردن یا صحبت کردن کودک که در شرایط تمرین برای صحبت کردن نیز می‌باشد، مشکل ایجاد کند. 

• مشکل در دفع

 خال عروقی در ناحیۀ پوشک می‌تواند در دفع کودک تأثیر منفی بگذارد. 

روش‌های درمان خال عروقی در نوزادان

اگر پزشک تشخیص دهد که خال عروقی فرزند شما نیاز به درمان دارد؛ مرحۀه بعدی انتخاب روش درمان است. شما و پزشک متخصص باید بر سر یکی از روش‌های درمان خال عروقی بیان شده، به تفاهم برسید و درمان را آغاز کنید.

• دارو های بتا بلاکر 
• داروهای کورتیکو استروئید 
• جراحی لیزر 

البته انتخاب بهترین روش درمانی خال عروقی، با توجه به عوامل متعددی صورت می گیرد. این عوامل شامل موارد زیر می‌شود: 

• سن 
• اندازه خال عروقی
• محل به وجود آمدن عارضه
• سرعت رشد خال عروقی

عوارض خال عروقی در نوزادان 

ممکن است خال عروقی به چند قسمت تقسیم شود و زخمی را در محل ضایعه به وجود آورد. این عارضۀ جانبی ممکن است باعث بروز خون ریزی، اسکار یا حتی عفونت پوستی شود. عوارض جانبی خال عروقی در نوزادان کاملاً  به محل بروز خال عروقی بستگی دارد و ممکن است در بعضی از موارد نادر؛ بینایی، تنفس یا شنوایی کودک را دچار مشکل کند. البته تنها حدود بیست وپنج درصد موارد همانژیوم با عوارض جانبی همراه خواهد بود که تعدادی از عوارض جانبی احتمالی شامل موارد زیر است:

تداخل با عملکرد اندام ها

بزرگ‌تر شدن خال عروقی، ممکن است عملکرد ارگان‌های مختلف بدن را دچار اختلال کند. این اختلال، به بینایی کودک مرتبط می‌شود. اگر این ضایعه در اطراف چشم کودک به وجود آمده و به سرعت رشد کند، ممکن است جلوی دید کودک را گرفته و بینایی او را دچار مشکل کند. اگر خال عروقی روی پلک کودک به وجود آمده است، آن را به پزشک اطفال نشان دهید. بروز این مشکل در اطراف دهان و ناحیۀ تناسلی کودک، نیاز به درمان و مراقبت فوری دارد. 

بروز زخم

پوست محل خال عروقی، ممکن است دچار آسیب شده و زخم ایجاد شود. این زخم برای کودک بسیار دردناک و غیر قابل تحمل است و کودک دچار مشکلات تغذیه و خواب خواهد شد. بروز زخم، احتمال بروز عفونت و اسکار را افزایش خواهد داد. اگر خال عروقی در اطراف دهان، بینی، گوش یا پوست ناحیۀ تناسلی به وجود آمده باشد، احتمال تبدیل شدن آن به زخم، بسیار بیشتر از قسمت‌های دیگر است.  این نوع زخم‌ها به کندی بهبود می‌یابند؛ پس برای جلوگیری از بروز زخم یا اسکار بهتر است زودتر اقدامات درمانی را شروع کنید. 

خون ریزی

پوست پوشانندۀ خال عروقی، از آن در مقابل خون ریزی محفاظت می‌کند. اگر خال عروقی دچار بریدگی یا آسیب شود، باعث ایجاد زخم و خون ریزی خواهد شد. آن دسته از رگ‌های خونی که منجر به ایجاد خال عروقی می‌شوند، طبیعی نبوده و سرعت خون ریزی خال عروقی، بسیار زیاد است؛ ولی در مدت کوتاهی قطع خواهد شد. با فشار مستقیم در عرض ۱۵ دقیقه می‌توان خونریزی را متوقف کرد. چنانچه خون ریزی با فشار قطع نشد، بهتر است فوراً کودک را به پزشک برسانید. 

اسکار

ممکن است شکل خال عروقی از فردی به فرد دیگر تفاوت داشته باشد و این تفاوت به عوامل زیر بستگی دارد: 

• اندازۀ خال عروقی 
• محل بروز عارضه 
• ایجاد زخم یا عفونت به دلیل خال عروقی

قسمت‌های مستعد بروز اسکار شامل موارد زیر می‌باشند: 

• بینی 
• لب ها 
• پیشانی 
• گوش ها 

پوست اضافی

بعد از بهبود کامل خال عروقی و کوچک شدن آن، ممکن است پوست اضافه در محل باقی بماند. وقتی مرحلۀ کوچکتر شدن خال عروقی به پایان رسید، یک جراح پلاستیک می‌تواند پوست اضافی را بردارد. اگر محل عارضه دچار تغییر رنگ شود، از روش لیزر برای بهبود رنگ پوست می‌توان استفاده کرد.

خال عروقی در صورت کودک، می‌تواند برای او آزار دهنده باشد، چون ظاهر کودک شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد و باعث ناراحتی عاطفی برای کودک می‌شود. اگر خال عروقی روی بدن کودک باشد، می‌توانید آن را در پشت لباس پنهان کنید. هنگامی که خال عروقی روی صورت کودک است و به راحتی دیده می‌شود، کار دشوارتر می‌شود. همانطور که کودک بزرگ می‌شود و مدرسه و فعالیت‌های دیگر اجتماعی را آغاز می‌کند، داشتن ظاهر متفاوت، ممکن است باعث آزار کودک شما شود یا در دوستی با دیگران او را دچار مشکل کند.

چگونه با نگاه کنجکاو دیگران کنار بیاییم؟ 

در مجموع وقتی کودک یک علامت قابل مشاهده در صورت، گوش، گردن، سر یا بازوها دارد، یکی از دشوارترین مواردی که ممکن است با آن روبرو شوید، واکنش‌های دیگران است. متأسفانه بعضی افراد بدون اینکه لحظه‌ای به عواقب کارشان فکر کنند، به خال فرزند شما خیره می‌شوند، به آن اشاره می‌کنند یا  دربارۀ آن سؤال می‌پرسند. طبیعی است که شما به عنوان مادر بخواهید از کودک خود محافظت کنید، بنابراین برخورد درست در مقابل واکنش‌های تند و تیز دیگران در مورد ظاهر کودک شما، دشوار است. اما، شما می‌توانید به خوبی از آاین مرحله عبور کنید و موقعیت را کنترل کنید. 

در اینجا کارشناسان مجموعه سی سیب چند روش برای مقابلۀ درست با این موقعیت‌ها را برای شما مادران عزیز بیان کرده است:

• سعی کنید درک کنید.
• به آنان لبخند بزنید .
• اجازه ندهید کسی مانع بیرون رفتن، لذت بردن و وقت گذراندن شما با کودکتان شود.
• افرادی که واکنش‌های مطلوبی ندارند را نادیده بگیرید.
• فرزند خود را گرامی بدارید و به او عزت نفس بدهید.

سخن پایانی

خال عروقی در نوزادان، معمولاً اندکی بعد از تولد، شکل می‌گیرد و در بیشتر موارد بی خطر است و تا یک سال و نیم بعد از تولد به تدریج محو می‌شوند. در شرایط خاص، می‌توان برای مشورت با پزشک اقدام کرده و در صورت تشخیص پزشک، درمان را آغاز کند. اگرچه خال عروقی در اکثر موارد، بی‌خطر است و نیاز به درمان ندارد؛ اما شاید کودک مبتلا به خال عروقی، نیاز به پشتیبانی روحی داشته باشد پس از این مورد غافل نشوید! امیدواریم مجموعه ۳۰ سیب توانسته باشد با ارائۀ این مطلب اطلاعات مفیدی در اختیار شما قرار داده باشد.