بررسی کامل احتمال سقط بعد از سرکلاژ

در برخی مواقع برای جلوگیری از زایمان زودرس و سقط‌جنین، عمل سرکلاژ یا بخیه دهانه رحم انجام می‌شود؛ با این حال ممکن است این سوال پیش آید که احتمال سقط بعد از سرکلاژ چقدر است؟ اگر برای شما نیز این دغدغه وجود دارد که این شیوه چگونه به حفظ جنین منجر می‌شود یا اینکه مزایا و معایب آن چیست و احتمال موفقیت آن در جلوگیری از سقط‌جنین چقدر است؟ با ادامه این مطلب از سی ‌سیب همراه ما باشید.

سرکلاژ دهانه رحم چیست؟

دهانه رحم یک بافت قیفی شکل است که در هنگام زایمان باز می‌شود تا کودک بتواند از رحم و سپس از طریق واژن مادر خارج شود. گاه به دلیل برخی از ناهنجاری‌ها ممکن است دهانه رحم مادر که معمولا بعد از هفته ۳۷ بارداری گشاد می‌گردد، زودتر باز شود و منجر به سقط‌جنین یا زایمان زودرس آن گردد.

در طول عمل سرکلاژ، پزشک یا درمانگر شما یک یا چند بخیه را در دهانه رحم شما انجام می‌دهد تا دهانه رحم در طول بارداری به طور ایمن بسته شود؛ بنابراین اگر پزشک شما بعد از انجام معاینات اولیه یا بررسی سابقه پزشکی شما دریابد که به دلیل ضعیف بودن دهانه رحم در معرض ریسک زایمان زودرس یا سقط‌جنین هستید، احتمالا از روش سرکلاژ برای رفع این مشکل استفاده می‌کند.

در چه شرایطی به سرکلاژ نیاز است؟

اگر به هر دلیلی دهانه رحم شما ضعیف باشد، از سرکلاژ برای کاهش احتمال سقط‌جنین استفاده می‌شود. مواردی که در ادامه می‌آید از جمله دلایلی است که منجر به ضعف دهانه رحم و در نتیجه لزوم استفاده از این روش می‌گردد.

سابقه سرکلاژ قبلی: اگر در بارداری قبلی خود، به خصوص بعد از هفته چهاردهم، سرکلاژ دهانه رحم داشته‌اید، احتمال اینکه در بارداری‌های بعدی خود به استفاده از این شیوه نیاز داشته باشد وجود دارد.

کوتاه بودن دهانه رحم مادر: اگر باردار هستید و دهانه رحم کوتاهی دارید (کمتر از ۲۵ میلی‌متر) و مدت زمان بارداری شما کمتر از ۲۴ هفته است، احتمال نیاز به سرکلاژ در شما بالاتر است.

نشان دادن نتایج خطرناک در پاپ‌اسمیر یا بیوبسی دهانه رحم: اگر شما قبل از حاملگی یک بیوپسی در دهانه رحم انجام داده‌اید یا بعد از آزمایش پاپ اسمیر نتایج خطرناک یا هشدار دهنده‌ای را نشان داده‌اید نیز ممکن است مورد عمل سرکلاژ قرار بگیرید.

سابقه جراحی قبلی: هرگونه جراحی قبلی همچون روش‌های LEEP در دهانه رحم، شما را مستعد دریافت این شیوه درمانی می‌کند.

سابقه سقط‌جنین به دلیل گشاد بودن دهانه رحم: اگر در بارداری‌های قبلی خود به دلیل گشاد شدن دهانه رحم در سه ماهه دوم بارداری، سابقه از دست دادن نوزاد خود را دارید؛ میزان نیاز به سرکلاژ در بارداری‌های بعدی شما نیز افزون می‌گردد.

سابقه زایمان زودرس: اگر در بارداری‌های پیشین قبل از هفته ۳۴ بارداری زایمان کرده‌اید و دهانه رحم شما قبل از هفته ۲۴ بارداری شروع به گشاد شدن کرده نیز ممکن است به این روش درمانی نیاز داشته باشید.

دهانه رحم آسیب‌دیده: در صورتی که دهانه رحم شما به دلیل داشتن یک یا چند سقط در گذشته (به هر دلیلی) آسیب دیده است نیز ممکن است به شما این عمل توصیه شود.

داشتن دهانه رحم غیرطبیعی: اگر آناتومی دهانه رحم مادر شکل عادی و طبیعی خود را نداشته باشد، نیز برای پیشگیری از مشکلات بعدی ممکن است از این شیوه استفاده گردد.

گشاد شدن زودهنگام دهانه رحم: زمانی که حتی بدون سابقه قبلی، معاینات فیزیکی در اوایل بارداری نشان می‌دهد که دهانه رحم شروع به باز شدن کرده است، ممکن است پزشک به شما استفاده از این شیوه را توصیه کند.

زمان مناسب برای سرکلاژ و کاهش احتمال سقط

 در حالت ایدئال سرکلاژ باید ۱۲ تا ۱۴ هفته بعد از بارداری انجام شود. اگر این عمل پس از این زمان انجام شود، به آن سرکلاژ اضطراری می‌گویند که خود نیز با ریسک‌های احتمالی همراه است.

در هر صورت تا هفته ۲۴ بارداری می‌توانید هنوز این جراحی را انجام دهید؛ اما پس از این تاریخ، بخیه دهانه رحم می‌تواند باعث پارگی کیسه آمنیوتیک شود و باعث شود نوزاد شما خیلی زودتر به دنیا بیاید.

چه زمانی سرکلاژ توصیه نمی‌شود؟

ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما فقط در صورتی عمل سرکلاژ را توصیه می‌کند که فواید آن بیشتر از خطرات آن باشد. در برخی مواقع انجام سرکلاژ نه تنها منجر به بهبود شرایط نمی‌شود، بلکه شرایط را وخیم‌تر می‌کند. مواردی از جمله اینکه:

• زایمان زودرس در مادر همراه با خونریزی واژن و عفونت در رحم باشد.
• مادر دچار پارگی زودرس غشاهای درون رحم گردد. به این معنی که کیسه آب مادر قبل از هفته ۳۷ بارداری نشت کند یا پاره ‌شود.
• بارداری به صورت دو یا چند قلویی باشد.
• زمانی که به دلیل شرایط خاص سرکلاژ خود منجر به صدمه زدن به دهانه رحم گردد.
• مادر به دلایل دیگری دچار زایمان زودرس شود.
• مادر دچار تنگی دائمی دهانه رحم باشد.
• اگر در حالی که بخیه‌ها هنوز سالم هستند دهانه رحم یا رحم پاره شود.

مراحل انجام سرکلاژ

به طور کلی در بررسی احتمال سقط بعد از سرکلاژ می‌توان گفت صحیح بودن، زمان‌بندی مناسب و لحاظ کردن عوامل خاص و ریسک‌ها طی فرآیند انجام این عمل تا حد زیادی در نتیجه‌بخش بودن آن موثر است.

بر این اساس مراحل انجام عمل سرکلاژ را می‌توان به مرحله قبل از عمل و آماده‌سازی، مرحله عمل، بعد از عمل و برداشتن بخیه‌ها تقسیم کرد که در ادامه شرح داده می‌شود.

مرحله قبل از عمل و آماده‌سازی: برای آماده‌سازی دهانه رحم قبل از عمل سرکلاژ، چند مرحله وجود دارد که باید انجام دهید.

• در این مرحله سابقه پزشکی شما بررسی می‌شود و شما باید پزشک خود را از تجربه سقط‌های قبلی یا بارداری‌های پیشین خود مطلع سازید. اطلاع پزشک از تجربیات و سوابق قبلی شما در تصمیم‌گیری نسبت به برنامه درمانی‌تان بسیار بااهمیت است.
• سپس در این مرحله برای بررسی وضعیت جنین سونوگرافی انجام می‌شود. با استفاده از نتایج سونوگرافی سلامت و رشد کودک بررسی می‌شود و ناهنجاری‌های احتمالی مورد معاینه قرار می‌گیرد. در این مرحله همچنین ممکن است پزشک سونوگرافی ترانس واژینال انجام دهند.
• پس از سونوگرافی برای بررسی احتمال عفونت دهانه رحم آزمایشات غربالگری انجام می‌گیرد. در این مرحله پزشک شما ممکن است از مخاط دهانه رحم آزمایش بگیرد یا سوزنی را به آرامی از طریق شکم وارد رحم شما کند تا نمونه‌ای از مایعات آمنیوتیک را بیرون بکشد. اگر در این مرحله آزمایشات نشان داد که عفونت دارید، ممکن است به شما مصرف آنتی‌بیوتیک تجویز شود. در صورت امکان، باید درمان آنتی‌بیوتیکی را قبل از بخیه دهانه رحم به پایان برسانید.
• همچنین در این مرحله دهانه رحم شما را قبل از عمل با قرار دادن اسپکولوم در داخل واژن بررسی می‌کنند تا بتوانند دهانه رحم را به وضوح ببینند، مشابه زمانی که شما یک معاینه معمول پاپ‌اسمیر انجام می‌دهید.
• ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما احتمالاً از شما می‌خواهد که یک هفته قبل از عمل از رابطه جنسی خودداری کنید.

مرحله عمل سرکلاژ: شاید مرحله حساسیت‌برانگیز و نگران‌کننده برای شما انجام این عمل باشد؛ اما بهتر است بدانید که پزشک متخصص در مرحله قبلی همه موارد خطرآفرین یا نگران‌کننده را موردبررسی قرار داده است و شما را از نتیجه احتمالی مطلع می‌سازد. فرآیند انجام سرکلاژ به این صورت است که:

• در طول عمل سرکلاژ دهانه رحم، روی میز معاینه دراز می‌کشید و پاهایتان را باز می‌کنید و هر دو پایتان را در رکاب تخت قرار می‌دهید. این مرحله شبیه به معاینه واژینال است.
• طی این فرآیند ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی به شما داروهای بی‌حس‌کننده‌ای مانند بی‌حسی موضعی می‌دهد تا در طول عمل هیچ گونه درد یا ناراحتی احساس نکنید.
• هنگامی که سوزن به دهانه رحم شما وارد می‌شود تا آن را بی‌حس کند، ممکن است درد اندکی به اندازه یک نیشگون گرفتن کوچک احساس کنید.
• پس از اثربخشی داروی بی‌حسی، پزشک دهانه رحم شما را بخیه می‌زند.

بعد از عمل سرکلاژ: این مرحله معمولا شامل مراقبت‌های ویژه تا پیش از برداشتن بخیه‌ها می‌شود.

• در مرحله سوم و پس از پایان عمل چند ساعت در مطب ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی یا بیمارستان خود خواهید ماند تا گروه درمان مطمئن شوند که هیچ عارضه‌ای ندارید.
• این عمل نیازی به بستری شدن ندارد و همان روز به خانه می‌روید.
• ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی ممکن است به شما آنتی‌بیوتیک بدهند تا از هرگونه عفونت دهانه رحم جلوگیری شود.

مرحله برداشتن بخیه‌ها: این فرآیند با برداشتن بخیه‌ها جهت آماده شدن رحم برای بارداری به پایان می‌رسد.

• بخیه‌های شما تا پایان دوره حاملگی یا حدوداً هفته سی و هفتم بارداری در جای خود باقی خواهد ماند.
• هنگامی که زمان برداشتن سرکلاژ فرا می‌رسد، مراحلی مشابه زمانی که سرکلاژ خود را گذاشته‌اید را مجدد طی خواهید کرد.
• در این مرحله برداشتن بخیه‌ها فقط چند دقیقه طول می‌کشد.
• در نظر داشته باشید که اگر قبل از تاریخ معین شده کیسه آب شما پاره شود یا زودتر شروع به زایمان کنید، سرکلاژ شما نیز زودتر از هفته ۳۷ بارداری برداشته می‌شود.

مزایای سرکلاژ در کاهش احتمال سقط

به طور کلی اگر دهانه رحم ضعیفی دارید، عمل سرکلاژ دهانه رحم بهترین راه برای جلوگیری از زایمان زودرس است. شاید برخی از مادران استراحت و استفاده از روش‌های سنتی را ترجیح دهند، اما بدانید که استفاده از این شیوه میزان حفظ جنین را تا حد زیادی افزایش می‌دهد.

یکی از مزیت‌های سرکلاژ دهانه رحم این است که نسبت به سایر روش‌های درمانی یک روش سرپایی است. این روش معمولاً توسط ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما در مطب یا بیمارستان انجام می‌شود و نیازی به بستری شدن یا مراقبت‌های ویژه ندارید.

در صورت نیاز ممکن است برای عمل از بیهوشی استفاده شود اما بیهوشی در این عمل برخلاف سایر عمل‌ها سنگین نیست و ممکن است فقط چند ساعت باعث خوابیدن شما شود. با این حال معمولا فقط ناحیه‌ای را که روی آن کار می‌شود، بی‌حس می‌کنند و از بین رفتن بی‌حسی در این شیوه کمتر از یک ساعت طول خواهد کشید.

توصیه‌هایی برای بعد از عمل سرکلاژ

با رعایت توصیه‌های پزشک و دیگر درمانگران احتمال سقط بعد از سرکلاژ تا حد بسیار زیادی کاهش می‌یابد.

• معمولا ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی از شما می‌خواهد که یک هفته تا ۱۰ روز پس از عمل سرکلاژ، از انجام هرگونه کار سنگین اجتناب کنید و به استراحت بپردازید تا بخیه‌های دهانه رحم شما به درستی بهبود یابد.
• بعد از عمل از آمیزش جنسی امتناع کنید. در این مورد نیز بهتر است یک هفته قبل از عمل سرکلاژ دهانه رحم و احتمالاً یک هفته تا ۱۰ روز پس از عمل از فعالیت جنسی خودداری کنید تا بخیه‌های دهانه رحم شما زمان بهبودی داشته باشد.
• از قرار دادن هر چیزی در داخل واژن خود مانند دوش یا سایر محصولات زنانه خودداری کنید.
• در این دوران ورزش‌های شدید انجام ندهید یا اجسام سنگین را بلند نکنید.
• مهم است پیش از عمل با ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود درباره بارداری‌ها، سقط جنین‌ها و روش‌های درمانی که در گذشته داشته‌اید، صحبت کنید تا در صورت لزوم داروها و خدمات موردنیاز شما پس از عمل را ارائه دهد.
• اگر پزشک به شما انجام سرکلاژ را توصیه می‌کند دست‌دست نکنید و مناسب‌ترین کار این است که آن را در حدود ۱۲ تا ۱۴ هفته بارداری، قبل از نازک شدن دهانه رحم انجام دهید.
• طبیعی است که چند روز بعد از عمل کمی گرفتگی و خونریزی خفیف یا لکه بینی داشته باشید؛ اما با مشاهده موارد شدیدتر باید هرچه سریع‌تر پزشک خود را در جریان بگذارید.
• در نظر داشته باشید که پس از انجام عمل سرکلاژ نباید درد زیادی احساس کنید؛ یعنی نه بیشتر از یک دوره متوسط ​​قاعدگی؛ بنابراین با احساس درد شدید باید خود را هرچه سریع‌تر به مراکز درمانی برسانید.
•  برای کاهش هر گونه گرفتگی یا ناراحتی می‌توانید از مسکن‌هایی که پزشکتان تجویز می کنند، استفاده کنید.
• اگر بعد از عمل گرفتگی یا درد شدید شکمی داشتید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.
• اگر تب شدید (بیش ۳۷.۷ درجه سانتی‌گراد) را تجربه کردید فورا به پزشک مراجعه کنید.
•  همچنین اگر بوی بد یا ترشحات غیرمعمول واژن را تجربه کردید، بهتر است خود را به پزشک متخصص برسانید.
• نسبت به نشت یا پاره شدن کیسه آب گوش به زنگ باشید. در صورت مشاهده علائم آن باید فورا تحت معالجه قرار بگیرید.
• اگر خون‌ریزی بیش از حد داشتید، باید سریعا خود را به پزشک برسانید.
• در نظر داشته باشید که مدت زمان بهبودی شما بستگی به نوع عمل سرکلاژ دارد.
• ممکن است برای جلوگیری از عفونت نیاز باشد آنتی‌بیوتیک مصرف کنید.
• این طبیعی است که قبل از انجام عمل سرکلاژ احساس عصبی بودن یا استرس داشته باشید. با ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود در خصوص نگرانی‌هایتان صحبت کنید؛ زیرا بهتر است برای حفظ سلامت خود و فرزندتان تا حد ممکن از استرس دور باشید.

میزان موفقیت سرکلاژ

مطالعات نشان می‌دهد که این روش در تقریبا اکثر موارد در کاهش احتمال سقط یا زایمان زودرس موفقیت‌آمیز است. در پژوهش‌های انجام شده آمده است که پس از انجام سرکلاژ در زنانی که قبلاً زایمان زودرس داشتند، ۶۹٪ در پایان یا پس از هفته ۳۷ بارداری زایمان کردند و ۱۷٪ نیز در هفته‌های ۲۸-۳۷ فرزند خود را به دنیا آوردند. به طور کلی نرخ موفقیت برای سرکلاژ دهانه رحم حدود ۸۰٪ است که این خود نشانگر موفق بودن این شیوه درمانی است.

کلام آخر

در بررسی احتمال سقط بعد از عمل سرکلاژ اشاره شد که این شیوه تا میزان زیادی به برخی از بارداری‌های پرخطر کمک کرده است و از زایمان زودرس جلوگیری می‌کند. همچنین در این مطلب اشاره شد که علی‌رغم مزایای این روش با خطرات نادری همچون عفونت، خون‌ریزی یا پاره شدن کیسه آب نیز ممکن است مواجه شوید. نکته مهم این است که اغلب این خطرات نیز با مصرف آنتی‌بیوتیک یا رعایت توصیه‌های پزشک قابل جلوگیری هستند. با این حال آنچه که مهم است موفقیت بالای این روش در کاهش احتمال سقط یا زایمان زودرس است و با در نظر گرفتن باید و نبایدهای آن، برای کسانی که با مشکلاتی در دهانه رحم مواجه هستند، شیوه‌ای موثر محسوب می‌شود. همان طور که ذکر شد میزان احتمال سقط بعد از عنل سرکلاژ نیز بسیار پایین است. لطفا نظرات و پیشنهادات خود را در بخش دیدگاه با ما در میان بگذارید.

منابع:

webmd

cham.org

my.clevelandclinic.org

limbsandthings.com