مصرف دارو در زمان بارداری می‌تواند روی جنین شما تاثیر بگذارد. برای همین پزشکان بسیاری از داروها را در زمان بارداری قطع می‌کنند یا جایگزین ضعیف‌تری را برای آن‌ها تعیین می‌کنند. یکی از داروهایی که ممکن است نیاز باشد در دروان بارداری مصرف شود، آسپرین است. حال سوال پیش می‌آید که آیا مصرف آسپرین در بارداری خطرناک است؟ آیا روی جنین تاثیر می‌گذارد؟ آیا مصرف این دارو در دوران بارداری دوز مشخصی دارد؟ در این مقاله از سی سیب به بررسی این سوالات می‌پردازیم. با ادامه این مطلب ما را همراهی کنید.
فهرست عناوین مطلب
آسپرین چیست؟
آسپرین دارویی است که التهاب را کاهش می‌دهد. در دوزهای پایین (مانند ۸۱ میلی‌گرم در روز)، همچنین می‌تواند یک عامل ضد انعقاد مفید باشد، زیرا پلاکت‌ها را مسدود می‌کند، یعنی سلول‌های خونی که برای تشکیل لخته در خون به هم می‌پیوندند. این می‌تواند برای پیشگیری از حمله قلبی و سکته مفید باشد. با این حال، می‌تواند عوارض جانبی مثل خونریزی ناخواسته را به خصوص در دوزهای بالاتر ایجاد کند.
چرا آسپرین در دوران بارداری تجویز می‌شود؟
برخی از زنان باردار در معرض خطر ابتلا به پره اکلامپسی (یک بیماری جدی که معمولاً به صورت فشار خون بالا و پروتئین در ادرار خود را نشان می‌دهد) و محدودیت رشد داخل رحمی (زمانی که کودک به دلیل رشد نکردن با سرعت طبیعی در رحم، کوچک‌تر از حد معمول است) قرار دارند. شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد این گروه از زنان در صورت مصرف دوز پایین آسپرین در دوران بارداری، می‌توانند این شرایط را کنترل کنند. همچنین اگر یکی از عوامل خطر زیر را داشته باشید، در دوران بارداری به شما آسپرین پیشنهاد می‌شود:
- بیماری فشار خون در دوران بارداری قبلی
- بیماری مزمن کلیوی
- بیماری خود ایمنی مانند لوپوس اریتماتوز سیستمیک یا سندرم آنتی فسفولیپید
- دیابت نوع ۱ یا نوع ۲
- فشار خون مزمن
- آزمایش خون غربالگری پروتئین پلاسمای مرتبط با بارداری کم (PAPP-A).
- محدودیت رشد داخل رحمی در بارداری قبلی (IUGR) (با وزن تولد کمتر از ۲.۵ کیلوگرم یا کمتر از صدک دهم)
- مرده زایی قبلی
- پره اکلامپسی در بارداری قبلی
اگر ۲ مورد از عوامل خطر زیر را دارید، در دوران بارداری به شما آسپرین پیشنهاد می‌شود:
- بارداری اول شما باشد
- فاصله بارداری‌ها بیش از ۱۰ سال باشد
- سابقه خانوادگی پره اکلامپسی داشته باشید
- بارداری IVF
- سن ۴۰ سال یا بیشتر
- حاملگی چند قلو
- شاخص توده بدنی (BMI) 35 یا بیشتر
چه میزان آسپرین می‌توان در دوران بارداری استفاده کرد؟
بهترین میزان مصرف دوز آسپرین در دوران بارداری ۱۵۰ میلی‌گرم در روز است. بهتر است زمان مصرف آن در روزهای دیگر هم مشابه باشد؛ مثلا همیشه در ساعتی خاص از روز آن را مصرف کنید. معمولا هر قرص حاوی ۷۵ میلی‌گرم آسپرین است و برای این که بتوانید ۱۵۰ میلی‌گرم را مصرف کنید، باید دو قرص بخورید. با این حال همیشه روی بسته را چک کنید. بهترین حالت مصرف این است که آن را به همراه غذا یا بلافاصله پس از غذا مصرف کنید. این گونه معده شما کمتر اذیت می‌شود.
بهترین زمان مصرف آسپرین در بارداری
توصیه می‌کنیم از هفته دوازدهم بارداری تا زمان زایمان هر شب ۱۵۰ میلی‌گرم آسپرین مصرف کنید. آسپرین هم مانند داروهای دیگر مجوز تایید برای مصرف در این دوران را ندارد. با این حال، اگر نیاز باشد، باید آن را با توصیه پزشک مصرف کنید. دوز را ممکن است پزشک با توجه به شرایط شما تغییر دهد. علاوه بر این، زمان مصرف دارو را هم دکتر به شما می‌گوید اما اصولا باید آن را با وعده غذایی بخورید. بهترین زمان مصرف آسپرین شب است.
عوارض جانبی مصرف آسپرین چیست؟
سوء هاضمه خفیف یک عارضه جانبی شایع است و از هر ۱۰۰ نفر ۱ نفر را تحت تاثیر قرار می‌دهد. اگر آسپرین خود را با غذا یا بلافاصله بعد از غذا مصرف کنید، احتمال ناراحتی معده شما کمتر خواهد بود. اگر از داروهای سوء هاضمه نیز استفاده می‌کنید، حداقل دو ساعت قبل یا بعد از مصرف آسپرین از آن‌ها استفاده کنید؛ مانند هر دارویی، اگر عوارض جانبی جدی را تجربه کردید، باید به دنبال کمک فوری پزشکی باشید:
- خس خس سینه
- تورم لب‌ها، صورت یا بدن
- بثورات
- دردهای شدید معده
- استفراغ خون
- وجود خون در مدفوع
هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد آسپرین با دوز پایین باعث افزایش خونریزی واژینال در دوران بارداری یا در زمان تولد می‌شود. اگر سؤال یا نگرانی در مورد مصرف آسپرین با دوز پایین دارید، حتما با پزشک خود در این باره صحبت کنید.
در چه صورتی نباید آسپرین را مصرف کرد؟
اگر هر یک از شرایط زیر را دارید، مصرف آسپرین را در دوران بارداری توصیه نمی‌کنیم:
- حساسیت به آسپرین (و سایر NSAID ها)
- آسم شدید
- مشکلات مزمن کلیه
- قبلاً به شما توصیه شده بود که آسپرین یا سایر NSAID ها مصرف نکنید.
- زخم معده فعال
- اختلالات خونریزی (دوز ضد پلاکتی)
- هموفیلی
- نارسایی شدید قلبی.
استفاده از آسپرین در دوران بارداری برای جلوگیری از پره اکلامپسی
همان طور که اشاره شد از آسپرین برای جلوگیری از پره اکلامپسی استفاده می‌شود. پره اکلامپسی یک بیماری جدی است که باعث افزایش فشار خون در دوران بارداری می‌شود. این مشکل می‌تواند در نیمه دوم بارداری، در حین زایمان یا مدت کوتاهی پس از زایمان شروع شود. علاوه بر فشار خون بالا، پره اکلامپسی می‌تواند باعث مشکلاتی در کلیه‌ها، کبد و گاهی اوقات چشم و مغز شود. برخی از افراد مبتلا به پره اکلامپسی بیش از حد معمول پروتئین در ادرار خود دارند. پره اکلامپسی همچنین منجر به رشد ضعیف نوزاد در رحم می‌شود و در نتیجه محدودیت رشد داخل رحمی (IUGR) ایجاد می‌شود. علائم پره اکلامپسی می‌تواند شامل سردرد، تغییر در بینایی، درد شکم یا تورم پاها باشد.
پیشگیری از پره اکلامپسی از آن جهت اهمیت دارد که به محض بروز دادن، تنها راه درمان زمان است. اگر هنوز زمان به دنیا آمدن کودک فرانرسیده باشد، با زایمان زودرس و مواردی بدتر مواجه خواهید شد. برای همین هم افراد مستعد باید تحت نظر قرار بگیرند و داروهایی برای کاهش فشار خون به آن‌ها تجویز شود.
طبق مطالعات انجام شده مصرف آسپرین برای پیشگیری از این مشکل هیچ پیامد بدی ندارد و دوز کم آن به صورت روزانه مشکلی ایجاد نخواهد کرد.
خطرات پنهان مصرف آسپرین با دوز کامل در دوران بارداری
اگر دوز کامل آسپرین را در دوران بارداری مصرف کنید، با مشکلاتی مواجه خواهید شد. برای همین هم تاکید بر مصرف دوز پایین این قرص است. آسپرین می‌تواند بر رشد کودک تأثیر منفی بگذارد، خطر جدا شدن جفت را افزایش دهد و همچنین می‌تواند منجر به خونریزی برای مادر و جنین او شود. در حالی که استفاده از یک دوز کامل آسپرین معمولاً برای آسیب دائمی به جنین کافی نیست، استفاده همیشگی از آسپرین و برخی داروهای بدون نسخه در دوزهای کامل بزرگسالان می‌تواند یکی از عوامل متعدد افزایش خطر آسیب‌های هنگام تولد باشد. اگر قرار است در دوران بارداری از آسپرین استفاده شود، باید فقط در دوز پایین مصرف شود.
آیا مصرف آسپرین در دوران بارداری موجب سقط جنین می‌شود؟
نتایج برخی تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف آسپرین در اوایل بارداری ممکن است باعث سقط جنین شود. البته این تحقیقات کامل نیستند و باید در تعداد بیشتری انجام شود. برای همین نمی‌توان روی آن‌ها استناد کرد.
مطالعات متعدد در اوایل دهه ۲۰۰۰ یافته‌های قابل‌توجهی را منتشر کردند، از جمله یکی که نشان داد NSAID ها در دوران بارداری خطر سقط جنین را تا ۸۰% افزایش می‌دهند. با این حال، بسیاری از مطالعات دیگر نتایج متفاوتی داشتند یا نتوانستند ارتباطی بین آسپرین در دوران بارداری و سقط جنین ایجاد کنند؛ بنابراین، حقیقت هنوز روشن نیست.
علت این که نمی‌توان روی این مطالعات حساب کرد این است که این پژوهش‌ها عوامل دیگر را در نظر نگرفته‌اند. ممکن است عامل دیگری موجب بروز این مشکل شده باشد. به عنوان مثال، ممکن است هر شرایطی که زنان را به استفاده از NSAID ها سوق دهد در واقع عامل افزایش خطر سقط جنین باشد.
نکاتی درباره مصرف آسپرین در زمان بارداری
بهترین حالت این است که هیچ دارویی در دوران بارداری استفاده نشود اما مصرف برخی از آن‌ها ضروری است و با توصیه پزشک انجام می‌شود.
توصیه می‌شود پس از هفته سی بارداری از مصرف آسپرین خودداری کنید مگر این که پزشک آن را تجویز کند.
در برخی موارد اجازه مصرف آسپرین تا ۳۰۰ میلی‌گرم در روز را دارید. این دوز را باید پزشک تعیین کند.
اگر قبل از بارداری به دلیل شرایط خود آسپرین مصرف می‌کردید، بهتر است مصرف آن را در دوران بارداری هم ادامه دهید. این گونه هم برای شما و هم برای جنین ایمن‌تر است.
اگر قبل از بارداری آسپرین مصرف می‌کردید، سر خود آن را حذف یا دوز آن را کم و زیاد نکنید. حتما در این باره با پزشک صحبت کنید.
آسپرین بدون نسخه حاوی دوز بسیار بالاتری است. اصولا این دوز ۴ گرم یا ۴۰۰۰ میلی‌گرم در روز است. مصرف این میزان آسپرین در دوران بارداری بسیار خطرناک است.
مطالعات نشان می‌دهد مصرف آسپرین در اواخر بارداری بر قلب و گردش خون کودک تاثیر منفی می‌گذارد. همچنین می‌تواند میزان مایع آمنیوتیک را در رحم شما کاهش دهد که می‌تواند باعث ایجاد مشکلاتی در ریه‌های کودک شما شود.
بر خی از پزشکان توصیه می‌کنند مصرف آسپرین را در هفته بیستم بارداری قطع کنید؛ زیرا ممکن است عوارض جانبی نادری برای جنین داشته باشد.
بیشتر بدانید
کلام آخر
در این مقاله از سی سیب به بررسی مزایا، عوارض و نحوه مصرف آسپرین در بارداری پرداختیم و به نکات مختلف در این زمینه اشاره کردیم. مصرف هر گونه دارویی در دوران بارداری باید زیر نظر پزشک انجام شود. دوز دارو را هم پزشک باید تعیین کند. پس سر خود تغییری در این موارد ایجاد نکنید. آیا پزشک این دارو را در دوران بارداری شما هم تجویز کرده است؟ تجربه شما در این زمینه چیست؟ لطفا نظرات و پیشنهادات خود را در بخش دیدگاه با ما در میان بگذارید.
بارداری
زایمان